Οι ηθοποιοί Ευαγγελία Καλογιάννη, Εμμανουέλα Καρυτινού, Νίκη Κουτελιέρη και Μαρία Μπατή μιλούν στο All4fun με αφορμή το έργο του Ρεμί Ντε Βος «Αποσύμπλεξη». Η παράσταση ανεβαίνει σε σκηνοθεσία του Bασίλη Τριανταφύλλου στο Θέατρο Nous, όπου την Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2024 θα ακολουθήσει συζήτηση με τους θεατές και τον συγγραφέα μέσω zoom.
Φέτος μας παρουσιάζετε το έργο του Ρεμί Ντε Βος «Αποσύμπλεξη». Πείτε μας δύο λόγια γι αυτό.
Η «Αποσύμπλεξη» είναι ένα έργο που θίγει θέματα εργασίας, ανεργίας, σχέσεων με τα αφεντικά, καταπάτησης δικαιωμάτων καθώς και το πώς όλα αυτά μπορούν να επηρεάσουν τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Είναι ένα έργο που θεωρώ μας αφορά όλους, είναι πολύ επίκαιρο. Μας φέρνει αντιμέτωπους (τόσο εμάς που το φέραμε όλο αυτό στη σκηνή, όσο και τον θεατή βλέποντάς το) με καταστάσεις που βιώνουμε, βιώσαμε ή θα βιώσουμε. (Ευαγγελία Καλογιάννη)
Η «Αποσύμπλεξη» είναι ένα έργο γαλλικό, βαθιά κοινωνικοπολιτικό, υπαρξιακό, φιλοσοφικό και παρόλο που γράφτηκε μέσα στη δεκαετία του 1990 είναι εξαιρετικά επίκαιρο. Ο ίδιος ο συγγραφέας, ο Remi De Vos, στην πορεία της ζωής του εξασκήθηκε σε πολλά επαγγέλματα (όπως οδηγός ασθενοφόρου, κλητήρας, εργάτης) και λόγω αυτού κατάφερε να περιγράψει με πικρό χιούμορ και διεισδυτική ευφυΐα και γραφή τους φόβους της απόλυσης, τη δύναμη της εξουσίας του εργοδότη, την εκμετάλλευση των εργατών. Η «Αποσύμπλεξη» είναι μια «μαύρη κωμωδία» που περιγράφει τα κοινωνικά αδιέξοδα: ανεργία, φόβος, ανασφάλιστη εργασία, τις σχέσεις με τα αφεντικά και την απαξίωση των κοινωνικών δικαιωμάτων εν γένει. Κατά τη γνώμη μου, ο συγγραφέας ειρωνεύεται με έξυπνο τρόπο και χιούμορ αυτές τις αδιέξοδες κοινωνικές -τραγικές- καταστάσεις. Καταστάσεις που μας είναι τόσο οικείες, καθώς έχουν συμβεί σε όλους μας, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. (Εμμανουέλα Καρυτινού)
Η «Αποσύμπλεξη» αρχικά δεν είναι ένα έργο που θα παρακολουθήσει το κοινό για διασκέδαση (από την άποψη ότι δεν είναι ένα εύπεπτο κείμενο) αλλά είναι ένα ιδιαίτερο σπονδυλωτό έργο με 12 διαφορετικές σκηνές που στοχεύουν να προβληματίσουν. Πραγματεύεται το πώς οι άνθρωποι γινόμαστε υποχείρια του συστήματος, έρμαια των αφεντικών, οι σχέσεις μεταξύ μας υποβαθμίζονται συνεχώς στον βωμό του καπιταλισμού. Ένα έργο που προβάλλει τα ζητήματα της σημερινής κοινωνίας και που αν έστω και λίγο επηρεαστεί ο θεατής μπορεί να οδηγήσει στην αλλαγή των πραγμάτων. (Νίκη Κουτελιέρη)
Φέτος βρίσκομαι στη σκηνή του Θεάτρου Νους με το έργο «Αποσύμπλεξη» σε σκηνοθεσία Βασίλη Τριανταφύλλου κάθε Τέταρτη και Πέμπτη στις 21.00. Το έργο είναι αυτοτελείς σκηνές που είναι διαφορετικές μεταξύ τους κάτω από την ίδια θεματική. Το πώς δηλαδή το «σύστημα» καταστρέφει τις ανθρώπινες σχέσεις και ζωές. Η ανεργία, η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα κοινωνικά και προσωπικά αδιέξοδα των ηρώων και η αδικία είναι κάποια από τα θέματα που θίγει ο συγγραφέας μέσα από το έργο του. (Μαρία Μπατή)
Πώς θα περιγράφατε τους χαρακτήρες της παράστασης;
Δεν ξέρω αν μπορώ να τους περιγράψω με συγκεκριμένα επίθετα διότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας. Σίγουρα κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε βρεθεί να είμαστε κάποιοι από όλους αυτούς τους χαρακτήρες, έστω παρατηρητές, σε παρόμοιες καταστάσεις. Ο καθένας παλεύει με τον τρόπο του για να επιβιώσει στην κοινωνία μας. (Ευαγγελία Καλογιάννη)
Οι χαρακτήρες της παράστασης θα μπορούσε να είναι ο καθένας από εμάς. Ο μπαμπάς μας, ο συνάδελφός μας στη δουλειά, η αδελφή μας, ο γείτονάς μας, ο διευθυντής μας, η κολλητή μας, ο ίδιος μας ο εαυτός. Φανταστείτε στο έργο οι χαρακτήρες που υποδυόμαστε στη σκηνή, στο πρωτότυπο κείμενο είναι ανώνυμοι για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Γιατί θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε. Χαρακτήρες που μας αφορούν όλους, αφού ο καθένας μας μπορεί να διακρίνει τον εαυτό του μέσα σε αυτούς και να ταυτιστεί, να γελάσει, να προβληματιστεί. Με λίγα λόγια, είναι χαρακτήρες που προέρχονται μέσα από την κοινωνία, το κοινωνικό σύνολο και προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε αυτό, όπως όλοι μας. (Εμμανουέλα Καρυτινού)
Αρχικά το έργο του Ρεμί ντε Βος δεν είναι ρολοκεντρικό. Εμφανίζονται πολλοί διαφορετικοί αλλά ταυτόχρονα και τόσο ίδιοι χαρακτήρες οι οποίοι πασχίζουν να επιβιώσουν μέσα στο σύστημα. Όλοι οι χαρακτήρες ζουν σε έναν φαύλο εργασιακό ή και μη κύκλο όπου δεν έχουν άλλη επιλογή. Βρίσκονται σε αδιέξοδο. Είτε συμβιβάζεσαι και απλά επιβιώνεις είτε τα χάνεις όλα. (Νίκη Κουτελιέρη)
Οι χαρακτήρες της παράστασης βλέπουμε να οδηγούνται σε ακραίες συμπεριφορές ή αποφάσεις. Όπως επίσης βλέπουμε το πώς καταλήγουν μετά από τις πιέσεις που δέχονται από τους ανωτέρους και το σύστημα. Οι ήρωες είναι εγκλωβισμένοι σε κοινωνικά αδιέξοδα και πάσχουν συνεχώς. Μπορούμε να δούμε σε αυτούς τους χαρακτήρες τους ανθρώπους που υπάρχουν στον καθημερινό μας περίγυρο. Όλα τα προβλήματα που ταλανίζουν αυτούς τους χαρακτήρες είναι προβλήματα που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν όλοι οι άνθρωποι στις σύγχρονες κοινωνίες. (Μαρία Μπατή)
Το έργο σκιαγραφεί δεδομένα της σύγχρονης κοινωνίας τα οποία είναι οικεία σε όλους μας. Υπήρξαν για εσάς σαφείς επιρροές στο στήσιμο των ηρώων σας;
Κάποιες προσωπικές εμπειρίες και σκέψεις ίσως να ήταν μια επιρροή στο να με βοηθήσουν να επενδύσω περισσότερο στον ρόλο μου, όχι κάποιο πρόσωπο για παράδειγμα. (Ευαγγελία Καλογιάννη)
Για να είμαι ειλικρινής, οι δικές μου επιρροές για το στήσιμο των ρόλων μου δεν ήταν τόσο σαφείς. Τι θέλω να πω με αυτό: δε βασίστηκαν πάνω σε κάποιο ιδιαίτερο, χαρακτηριστικό, συγκεκριμένο πρόσωπο. Ειδικότερα, στον μονόλογό μου προς το τέλος της παράστασης στον οποίο βρίσκομαι μόνο εγώ και οι θεατές, περιγράφω όλες τις κοινωνικές αδικίες, ανισότητες, τάξεις, την ανεπάρκεια και ανικανότητα του κράτους σε πολλά ζητήματα των πολιτών, την επιλεκτική ευαισθησία, την υποκρισία. Μία περίληψη της κοινωνίας γενικότερα! Για όλα αυτά, αρκούσε μόνο μια βόλτα στο Μετρό ή στο κέντρο, για παράδειγμα, για να επηρεαστώ και να χτίσω πάνω σε αυτό, όπως και έκανα. Και η παρατήρηση. Πολλή παρατήρηση. Μπορώ να πω πως αυτή η παράσταση με έκανε να εξασκήσω αρκετά τις κοινωνικές μου δεξιότητες, όπως το να παρατηρείς κάποιον χωρίς αυτό να είναι αιτία για να σου κάνει μήνυση (γελάκι). (Εμμανουέλα Καρυτινού)
Πράγματι μέσα στο έργο παρουσιάζονται καταστάσεις που επικρατούν έντονα μέσα στη σύγχρονη κοινωνία. Αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ανάλυσης του κειμένου στις πρόβες, συνειδητοποιούσα συμπεριφορές και βιώματα του στενού μου κύκλου τα οποία μοιάζουν τόσο πολύ με αυτά των χαρακτήρων της Αποσύμπλεξης. Αυτό με βοήθησε στο να μπορώ να κατανοήσω πιο εύκολα τι συμβαίνει σε κάθε ρόλο γιατί είχα ένα αντίστοιχο παράδειγμα που μπορούσα να ταυτίσω. (Νίκη Κουτελιέρη)
Το έργο πράγματι σκιαγραφεί δεδομένα της σύγχρονης κοινωνίας τα οποία είναι οικεία για όλους μας για αυτό και παραμένει επίκαιρο. Η πάλη των τάξεων για μια δίκαιη κοινωνία για νόμους που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και για εργασιακά περιβάλλοντα που βασίζονται στην ανθρώπινη αλληλεγγύη και όχι στο ανθρώπινο κέρδος είναι διαχρονική. Σαφέστατα οι απλοί καθημερινοί ανθρωποι που μας περιβάλλουν, από συγγενείς μέχρι φίλους αποτέλεσαν σημαντική επιρροή για τον θίασό μας στο πώς αναλύσαμε αρχικά αυτούς τους χαρακτήρες και κατ’ επέκταση στο πώς τους φέραμε στη σκηνή. (Μαρία Μπατή)
Με ποια συναισθήματα θα θέλατε να φύγει το κοινό από την παράστασή σας;
Ο στόχος μας γενικότερα είναι να κάνουμε το κοινό να προβληματιστεί, να κινητοποιηθεί και να επικοινωνήσει μαζί μας. Να μπει στη διαδικασία δηλαδή να σκεφτεί τι ήταν αυτό που είδε, να πάρει κάτι από όλο αυτό φεύγοντας. Επίσης, τους δίνεται -κατά τη διάρκεια της παράστασης- η δυνατότητα αν θελήσει κάποιος να μιλήσει. Έχει συμβεί αρκετές φορές μέχρι στιγμής και αυτό είναι μεγάλη επιτυχία για εμάς. (Ευαγγελία Καλογιάννη)
Η αλήθεια είναι πως το ιδανικό για εμένα θα ήταν ο θεατής να φύγει από την παράσταση σίγουρα προβληματισμένος, να έχει δηλαδή μετακινηθεί κάτι μέσα του, να έχει αλλάξει κάτι μέσα του το οποίο θα τον διαφοροποιεί από αυτόν που ήταν πριν δει την παράσταση. Τουλάχιστον αυτό αποζητώ εγώ όταν πηγαίνω να δω μια παράσταση. Να μη φύγω η ίδια. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δεν υπάρχει κάτι χειρότερο για εμένα από τα να φεύγω από μία παράσταση η ίδια με πριν, να μη με έχει μετακινήσει τίποτα, να μην έχω αποκομίσει τίποτα. Ευτυχώς σε αυτή την παράσταση αυτό δε συμβαίνει. Δε γίνεται να συμβεί με ένα τέτοιο κείμενο κατά τη γνώμη μου! Και εννοείται πως η σκηνοθεσία του Βασίλη Τριανταφύλλου συμβάλλει σε αυτό, αφού κατά τη διάρκεια της παράστασης δίνουμε βήμα στο κοινό να μιλήσει, αν θέλει, να τοποθετηθεί πάνω σε διάφορα ζητήματα που εκτυλίσσονται κατά τη διάρκεια του έργου, μέσω ερωτήσεων με τη χρήση του «φόρουμ». Με αυτόν τον τρόπο, ο θεατής σκέφτεται, κατανοεί, κριτικάρει, γίνεται μέρος της παράστασης ήδη από την αρχή του έργου χωρίς να το καταλάβει! Παίρνει θέση. Δεν είναι απλά ένας παθητικός θεατής. Και σίγουρα όχι ο ίδιος με πριν. (Εμμανουέλα Καρυτινού)
Σίγουρα θα ήθελα να φύγει προβληματισμένο. Έτσι κι αλλιώς το θέατρο έχει ως στόχο την κινητοποίηση και τον προβληματισμό του θεατή, πόσο μάλλον το συγκεκριμένο έργο, που κατά την άποψή μου αφορά όλη την κοινωνία. Πολλές φορές μετά την παράσταση έχουμε βρεθεί σε συζητήσεις με το κοινό όπου αναλύουμε το τι είδαν, τι ερωτήματα τούς γεννήθηκαν, ακόμα και το πόσο ταυτίστηκαν (δυστυχώς) με κάποια συγκεκριμένη σκηνή. Βλέπω ότι μέσα από αυτό ο κόσμος, κάπως, «ταρακουνιέται», κάτι τον «ενοχλεί». Μου δίνει ελπίδα που βλέπω ότι έχουν την ανάγκη να ξεσηκωθούν. Κάπου θα μας οδηγήσει. (Νίκη Κουτελιέρη)
Θα θέλαμε φεύγοντας το κοινό από τη παράστασή μας να προβληματιστεί. Το έργο προσφέρει προβληματισμούς στο κοινό σε σχέση με την αφύπνιση των κοινωνικών τάξεων. Δηλαδή μας παρακινεί να μιλήσουμε και καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Μας καθρεφτίζει την αδικία που υπάρχει στην κοινωνία μας, η οποία είναι διαχρονική και δε γνωρίζει από χώρες και σύνορα. (Μαρία Μπατή)
Τι άλλο θα δούμε τη φετινή σεζόν από εσάς;
Για την ώρα δεν έχω κλείσει κάτι άλλο, είμαι επικεντρωμένη στις διπλωματικές εξετάσεις της σχολής μου, είμαι στο Γ’ έτος στην Αθηναϊκή Σκηνή Κάλβου- Καλαμπόκη. Εννοείται είμαι ανοιχτή για οποιαδήποτε πρόταση. (Ευαγγελία Καλογιάννη)
Πέρα από το θέατρο, ασχολούμαι και με το τραγούδι. Πρόσφατα συμμετείχα σε μια «αντιπολεμική συναυλία» στον Σταυρό του Νότου, και ίσως με δείτε να τραγουδάω και σε άλλα μαγαζιά! Ταυτόχρονα, είμαι και σε μια ομάδα μιούζικαλ, με την οποία ετοιμάζουμε κάτι το οποίο θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων μηνών. Κατά τα άλλα, είμαι πάντα διαθέσιμη και ανοιχτή σε νέες προτάσεις και συνεργασίες! (Εμμανουέλα Καρυτινού)
Φέτος, καθώς είμαι τριτοετής σπουδάστρια στη δραματική σχολή «Αθηναϊκή Σκηνή» Κάλβου-Καλαμπόκη, στόχος μου είναι οι διπλωματικές εξετάσεις αλλά και ό,τι άλλο όμορφο προκύψει. (Νίκη Κουτελιέρη)
Φέτος είμαι ακόμα στη σειρά του Grandhotel που δεν έχω τελειώσει ακόμα με τα γυρίσματα. Μας μείνανε λίγες παραστάσεις ακόμα μέχρι την Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2024 στο θέατρο. Δεν έχω κλείσει κάτι ακόμα η αλήθεια είναι, αλλά είμαι αισιόδοξη ότι όλα θα πάνε καλά. Είμαι άνθρωπος που θα κυνηγήσω αυτό που θέλω, δεν έχω μάθει να κάθομαι με σταυρωμένα τα χέρια. Νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη για ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα γιατί το κυνήγησα πολύ και δεν είχα κάποια βοήθεια. Φυσικά έχω φάει και τις απορρίψεις μου. Νιώθω ότι όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο ή σκοπό πείτε το όπως θέλετε. Όταν κάτι το θες πολύ με έναν μαγικό τρόπο θα γίνει! (Μαρία Μπατή)
Την Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2024 στις 21:00 ο συγγραφέας του έργου Ρεμί Ντε Βος θα παρακολουθήσει την παράσταση σε σκηνοθεσία Βασίλη Τριανταφύλλου μέσω zoom.
Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τους θεατές και τον συγγραφέα. Τη συζήτηση θα συντονίσουν οι κριτικοί θεάτρου Μαρία Μαρή και Νεκτάριος-Γεώργιος Κωνσταντινίδης.
Μαρία Κωνσταντακοπούλου, 17/12/24