Όλες τις προηγούμενες μέρες έβρεχε κατακλυσμιαία. Εκείνη τη μέρα όμως ο ήλιος θύμιζε προχωρημένη άνοιξη. Κάτσαμε σε ένα καφέ, επιλογή της Φωτεινής. Ήταν όμορφα, απλά και ουσιαστικά. Πως αλλιώς θα μπορούσε όταν συναντιούνται άνθρωποι με ψυχή, ήθος και πηγαίο ταλέντο;
Η Ελένη Ουζουνίδου και η Φωτεινή Βελεσιώτου είναι δύο γυναίκες με δύναμη, ευαισθησία, ενσυναίσθηση και ευσυνειδησία. Τραγουδούν και ερμηνεύουν οι κάθε μία στον χώρο της χωρίς φκιασίδια και δηθενισμούς. Πάνω από μία ώρα κράτησε η κουβέντα μας. Τα τσιγάρα της Φωτεινής διαδέχονταν το ένα το άλλο όπως η συγκίνηση και τα γέλια όλων μας. Τις αγάπησα, όπως και όλοι όσοι έχουν την τύχη να τις γνωρίσουν
Αυτή την περίοδο η Ελένη Ουζουνίδου υποδύεται για 2η σεζόν την «Ψιλικατζού», βασισμένη στο Best Seller βιβλίο της Κωνσταντίνας Δελημήτρου, σε θεατρική διασκευή – σκηνοθεσία Δημήτρη Καρατζιά, στον Πολυχώρο VAULT. Για τη συγκεκριμένη ερμηνεία κατέκτησε το 3ο Θεατρικό Βραβείο Κοινού All4fun για τη σεζόν 2018-19. Από την άλλη η Φωτεινή Βελεσιώτου δίνει την ψυχή της στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο σε μία σειρά εμφανίσεων στις οποίες κάθε εβδομάδα θα συμμετέχει ένας σημαντικός καλεσμένος.
Κική: Λοιπόν ξεκινάμε;
Φωτεινή: Δώσε πόνο!
Κική: Διάβαζα μια συνέντευξη σου και έλεγες ότι έγινες δασκάλα γιατί ήταν επιλογή του μπαμπά σου
Φωτεινή: Δική μου ήταν η επιλογή, απλά ο μπαμπάς μου δεν με άφησε να δώσω γυμναστική ακαδημία.
Κική: Πάντως λόγω του μπαμπά δεν έγινες αυτό που τότε επιθυμούσες, γυμνάστρια ας πούμε, αλλά έγινες εκπαιδευτικός, δασκάλα.
Φωτεινή: Και ευτυχώς που έγινα δασκάλα!
Κική: Πολλές φορές κάνουμε πράγματα, και λόγω χαρακτήρα, που δεν είναι η επιλογή μας. Τα καλά παιδιά, ας πούμε, που δεν χαλάνε το χατίρι των γονιών. Πως είναι όταν χρόνια μετά πηγαίνεις πίσω, να λες: ‘’Ήθελα να κάνω αυτό αλλά δεν το έκανα’’. Πόσο μπορεί αυτό να στοιχίζει σε έναν άνθρωπο;
Φωτεινή: Εμένα δεν μου στοίχισε καθόλου. Μόνο τα δύο χρόνια της σχολής στην Ακαδημία, που ήταν μία σχολή πολύ αποστειρωμένη. Μιλάμε για το 1976, αμέσως μετά την αντιπολίτευση. Μου στοίχισε η σχολή αυτή με τη στείρα και χωρίς λόγο γνώση. Όταν τέλειωσα όμως και πήγα να δουλέψω ως δασκάλα εκεί ξέχασα και τα δύο χρόνια της σχολής, ξέχασα τα πάντα γιατί είναι άλλο πράγμα να είσαι μέσα στην τάξη με τα παιδιά.
Κική: Άρα εσένα σου βγήκε σε καλό παρόλο που δεν ήταν η αρχική σου επιλογή.
Φωτεινή: Θεωρώ ότι ήταν τα καλύτερα μου χρόνια αυτά τα 24 που δούλεψα ως δασκάλα.
Κική: Εσύ Ελένη;
Ελένη: Κοίτα, εγώ ήμουν πολύ καλή μαθήτρια. Παιδί δασκάλων. Παραδοσιακά τα παιδιά των δασκάλων είναι πάρα πολύ καλοί μαθητές, είχα και μία κλήση στις θετικές επιστήμες. Είχα βραβευτεί από την μαθηματική εταιρεία, το είχα πάρει πολύ ζεστά το θέμα. Το όνειρό μου ήταν να γίνω αστροφυσικός. Κανένας δεν στάθηκε εμπόδιο στα όνειρά μου. Στις πανελλήνιες όμως δεν έγραψα τόσο καλά όσο περίμεναν όλοι και πέρασα σε μία παραϊατρική σχολή, διατροφολογία -που θα μπορούσα αν την τελείωνα να δώσω κατατακτήριες μετά και να μπω στην ιατρική και αυτό ήταν το σχέδιο. Αφού δεν θα γινόμουν αστροφυσικός, ας γινόμουνα γιατρός.
Κική: Και η υποκριτική;
Ελένη: Μετά πήγα στη Θεσσαλονίκη γιατί εκεί ήταν η σχολή αυτή. Άρχισα να σπουδάζω. Είχε πάρα πολύ ενδιαφέρον γιατί ήταν κλινική διατροφολογία. Έμαθα πάρα πολλά πράγματα. Μετά μπήκα σε μία θεατρική ομάδα στη Θεσσαλονίκη και αποφάσισα να γίνω ηθοποιός. Επίσης κανένας δεν μου στάθηκε εμπόδιο. Οι γονείς μου χάρηκαν πάρα πολύ. Η μαμά μου ούτως ή άλλως ήθελε να γίνει ηθοποιός. Ο μπαμπάς, γιατί σου λέει το θέατρο θα την κάνει έναν πνευματικό άνθρωπο. Μπορεί να μην ερευνώ το σύμπαν αλλά πιστεύω ότι είμαι και γω ερευνήτρια.
Φωτεινή: Δεν έχει σημασία!
Ελένη: Ερευνώ το άλλο σύμπαν, το ανθρώπινο.
Κική: Η τέχνη όμως είναι μία έρευνα..
Φωτεινή: Διαρκής…
Κική: Και έχει την απόλυτη σχέση με τα συναισθήματα των ανθρώπων. Και το τραγούδι είναι ρόλος. Όχι τόσο ξεκάθαρος ίσως όσο σε ένα έργο. Η Ελένη ας πούμε υποδύεται την ψιλικατζού. Μία γυναίκα που δεν μπορεί να κάνει παιδιά. Έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα που καλείται να μελετήσει. Γιατί συμπεριφέρεται έτσι ο ρόλος, τι θέλει κλπ.
Ελένη: Όπως στο τραγούδι υπάρχουν οι νότες και το μέτρο και πρέπει να τα ακολουθήσεις, ειδικά τα τραγούδια που ερμηνεύει η Φωτεινή και ο τρόπος που τα ερμηνεύει, ο παλιός κλασικός του ρεμπέτικου, που είναι αυστηρά στο μέτρο και στον ρυθμό..
Φωτεινή: Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς.
Ελένη: Όπως ο Τσιτσάνης, τις κλώτσαγε τις τραγουδίστριες έτσι και φεύγανε από το μέτρο έτσι και εσύ δεν μπορείς να ξεφύγεις από το δικό σου μουσικό μέτρο που είναι το κείμενο.
Κική: Αυτό όμως είναι το τεχνικό μέρος.
Ελένη: Ναι. Από εκεί και πέρα το κείμενο είναι αυτό που σε οδηγεί όπως και οι νότες σε οδηγούν σ’ έναν πιο συναισθηματικό κόσμο.
Κική: Η ερμηνεία από εκεί και πέρα σε σχέση με την ουσία του κειμένου και του στίχου; Παίρνεις ένα τραγούδι, Φωτεινή, τι δουλειά κάνεις πάνω σε αυτό;
Φωτεινή: Το μελετάω. Να δω τι έχει να πει. Πρέπει να κατανοήσω τι λέει ο στίχος για να μπορέσω να τ υποστηρίξω αλλιώς δεν θα το πω καλά. Αν δεν κατανοήσω το στίχο θα είμαι μία άλλη εγώ και θα εκτεθώ. Μπορεί και να το διακωμωδήσω και να το αποκαθηλώσω. Αν δεν οδηγηθώ σωστά από το στίχο δεν θα το ερμηνεύσω σωστά. Για μένα είναι κανόνας αυτό.
Κική: Τραγούδια που είναι ήδη γνωστά και τα τραγουδάς από παιδί, έναν Καζαντζίδη ας πούμε, όταν φτάνεις να τον ερμηνεύσεις επαγγελματικά πια, στη σκηνή, όχι για την παρέα ή τον εαυτό σου, ακολουθείς πάλι την ίδια διαδικασία;
Φωτεινή: Βεβαίως.. βεβαίως. Γι αυτό έχω πάντα και το αναλόγιο μπροστά μου να μην κάνω λάθος ούτε μία λέξη γιατί αυτός που έγραψε το στίχο και αντί να βάλει ‘’την’’ έβαλε ‘’τη’’ έτσι πρέπει να το πω, όχι όπως μου βγαίνει εμένα ή όπως είναι το σωστό.
Κική: Υπάρχουν τραγούδια ή ρόλοι που σας έχουν βάλει σε μία μεγαλύτερη αναζήτηση με τον εαυτό σας; Σας έχουν χαρακτηρίσει, μέσα σας όμως, όχι επαγγελματικά.
Φωτεινή: Εμένα ναι.
Κική: Θέλεις να μας το πεις;
Φωτεινή: Ας πούμε, ένα τραγούδι του Άκη Πάνου που πρώτα βγήκε με τα λόγια που είπε ο Μπιθικώτσης: «Τον έρωτα φαρμάκωσε η μιζέρια, κομμάτιασε η φτώχεια την καρδιά. Δεν ήρθανε για μας τα καλοκαίρια και έγινε η ζωή τόσο βαριά». Βγήκε το 67 επί Χούντας, κόπηκαν αυτά τα λόγια και μπήκαν κάποια άλλα λόγια που είναι αγαπησιάρικα που λέει στο ρεφραίν: «Θα κλείσω τα μάτια, θα απλώσεις τα χέρια να ‘ρθουν να φωλιάσουν, λευκά περιστέρια». Τα είπε η Μοσχολιού αυτά τα λόγια και έτσι κυκλοφόρησε.
Κική: Και αυτό γιατί σε αγγίζει εσένα σε σχέση με όλα αυτά που τραγουδάς;
Φωτεινή: Γιατί είναι βαθειά πολιτικό και κοινωνικό τραγούδι. Την περίοδο που γράφτηκε ήταν μαχαιριά!
Κική: Η κοινωνική ευαισθησία που έχετε τι αφορά;
Φωτεινή: Όλα όσα συμβαίνουν στον τόπο μας.
Κική: Τι είναι αυτό που πιο πολύ σας ενοχλεί σήμερα;
Ελένη: Εμένα μ’ ενοχλούν πάρα πολλά πράγματα.
Φωτεινή: Και εμένα! Και εμένα!
Ελένη: Μ’ ενοχλεί η Αθήνα. Δεν μου αρέσει πια.
Κική: Τι σ’ ενοχλεί;
Ελένη: Είναι πιο πολύ δύσκολη πόλη. Υπάρχει πολλή βία, οι άνθρωποί είναι τόσο εκνευρισμένοι. Στην αρχή της κρίσης ήμουν πιο αισιόδοξη –και μικρότερη βέβαια- και πίστευα ότι θα κοιτάξουμε προς τα μέσα μας όχι προς τα έξω και ότι θα γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και πιο πνευματικοί και έγινε ακριβώς το ανάποδο. Από εκεί και πέρα, από τη στιγμή που χάσαμε τα υλικά αγαθά, χάσαμε τη γη κάτω από τα πόδια μας –που δεν είναι αυτή η ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης- μετά τα πήρε όλα η μπάλα.
Κική: Ποιος είναι ο καλύτερος άνθρωπος; Τι σημαίνει είμαι καλύτερος άνθρωπος;
Ελένη: Ο άνθρωπος που είναι ευγενικός, που σέβεται τον εαυτό του, τη φύση, τα ζώα, τον κόσμο, το διαφορετικό.
Φωτεινή: Αυτό..
Ελένη: Το ξένο που είναι δυστυχισμένο, που πρέπει να το βοηθήσω και όχι να το σκοτώσω ή να το πολεμήσω..
Κική: Ωραία, μου δίνεις την πάσα να ρωτήσω το εξής: Η Φωτεινή ήταν δασκάλα, εσένα οι γονείς σου ήταν δάσκαλοι μπορείτε να μου πείτε τι διδάσκουμε στα σχολεία; Γιατί δεν διδάσκεται ο ‘’καλός άνθρωπος’’ από το σχολείο; Γιατί οι εκπαιδευτικοί έχουν περάσει στο οχτάωρο του δημοσίου υπαλλήλου, με τις καλές εξαιρέσεις πάντα και παντού. Εσείς πως το εξηγείτε; Εσύ Φωτεινή που 26 χρόνια δίδασκες, εσύ Ελένη που έχεις μεγαλώσει με εκπαιδευτικούς;
Ελένη: Δεν ξέρω αν ακούγεται σαν ιστορία συνομωσίας, αλλά είναι και ένας τρόπος να αποπροσανατολίσουνε τον κόσμο, να κάνουν τα παιδιά να μην έχουν ενδιαφέροντα, να μην ψάχνουν το παρελθόν, την ιστορία…
Κική: Πιστεύεις δηλαδή ότι είναι μία πολιτική συνομωσία την οποία όμως δεν αντιλαμβάνεται αυτός που διδάσκει;
Ελένη: Αυτός που το διδάσκει, ναι, χωρίς να το καταλαβαίνει γίνεται μέρος αυτής της κατάστασης.
Φωτεινή: Έτσι.
Κική: Εσύ, η Φωτεινή, εγώ, γιατί δεν γίναμε μέρος αυτής της κατάστασης;
Φωτεινή: Αν υπάρχει ένα φωτισμένο μυαλό θ’ αντιδράσει.
Ελένη: Έτσι είναι!
Φωτεινή: Εγώ ας πούμε στην 3η δημοτικού είχαμε ένα μάθημα που λεγόταν ‘’Εμείς και ο κόσμος’’ και ξεκινούσε αυτό το βιβλίο παρακαλώ, από ένα μέρος της Ελλάδας, την Αργαλαστή. Εγώ ήμουν δασκάλα στο Πλαγιάρι. Το παιδάκι μπορεί να είχε πάει το πολύ-πολύ μέχρι Θεσσαλονίκη, θα του διδάξω εγώ για την Αργαλαστή;! Πήρα, λοιπόν, και έγραψα ό,τι αφορά το χωριό. Φώναξα παππούδες, γιαγιάδες να μας πουν πως ήρθαν από τη Μικρά Ασία και μάθαμε σιγά-σιγά περιμετρικά όλο το νομό Θεσσαλονίκης πηγαίνοντας εννιά εκπαιδευτικές εκδρομές. Νομίζω ότι αυτό τους έμεινε και όχι η Αργαλαστή. Την Αργαλαστή θα την μάθουν, άλλα πιο μετά. Αυτό, με την βοήθεια του συμβούλου το έκανα γραπτό, σπιράλ και είχαμε άλλο βιβλίο. Δεν ακολούθησα το νόμο. Ήμουν παράνομη- με την κάλυψη του συμβούλου.
Κική: Άρα πρέπει να είμαστε παράνομοι για να διδάξουμε το ήθος…
Ελένη: Μερικές φορές, ναι.
Κική: Αυτό όμως πήγαζε από το προσωπικό ενδιαφέρον σου. Η πλειοψηφία αδιαφορεί γενικότερα.
Ελένη: Αδιαφορία. Είναι δημόσιοι υπάλληλοι.
Φωτεινή: Οχτώ και πέντε και μία και πέντε φεύγω.
Ελένη: Θυμάμαι στο θέατρο σε κάποιες παιδικές και εφηβικές παραστάσεις, μου έλεγαν οι συνάδελφοι πόσο ήσυχα ήταν τα παιδιά, παρακολουθούσαν με
αμείωτο ενδιαφέρον και οι δάσκαλοι ήταν απ’ έξω με τσιγάρα, στα κινητά, με φλυαρία.
Φωτεινή: Πάρκαραν τα παιδιά.
Ελένη: Τα πάρκαραν!
Κική: Άρα και αυτός είναι ένας φαύλος κύκλος γιατί και αυτοί από κάπου εκπαιδεύηκαν. Είναι όμως και θέμα οικογένειας γιατί το δεύτερο – μη σου πω πρώτο – σχολείο είναι η οικογένεια.
Ελένη: Που επιμένει ότι το παιδί πρέπει να γίνει δημόσιος υπάλληλος.
Φωτεινή: Για να εξασφαλίσει μία θεσούλα!
Κική: Θεωρείτε ότι είναι απαίδευτη η ελληνική οικογένεια;
Φωτεινή: Βεβαίως.
Κική: Και πού οφείλεται αυτό;
Φωτεινή: Μα τα Πανεπιστήμια σε βγάζουν αμόρφωτο αν δεν ψάξεις λίγο παραπάνω και δεν εμβαθύνεις.
Κική: Εγώ πάντα θεωρούσα ότι τα σχολεία πρέπει να χτίζονται απέναντι σε νεκροταφεία!
Ελένη: Έχεις και συ τα θέματα σου (γέλια)
Κική: Γιατί όμως; Για να βλέπεις παράλληλα με τις φιλοδοξίες σου και τη ματαιότητα της ζωής και να μην παραβλέπεις την υλική υπόσταση των πραγμάτων. Για να μπορείς να αντιλαμβάνεσαι και την ψυχή και να γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος.
Ελένη: Ο κόσμος της επαρχίας είναι πιο κοντά στο θάνατο και στους νεκρούς της απ’ ότι εμείς εδώ, αλλά ούτε στο σχολείο διδάσκεται αυτό.
Κική: Πως αντιμετωπίζετε το γεγονός του θανάτου;
Ελένη: Κοίταξε να δεις, δεν θέλω να πεθάνω ακόμα! (γέλια) Πολλές φορές περνάει από το μυαλό μου τι αποτύπωμα θ’ αφήσω.
Φωτεινή: Τι αποτύπωμα να αφήσουμε άμα φύγουμε; Άμα φύγουμε ας τους να κουρεύονται (γέλια).
Κική: Το αποτύπωμα όμως δεν είναι θέμα ματαιοδοξίας;
Ελένη: Της υστεροφημίας ας πούμε. Τον φοβάμαι τον θάνατο πάντως… Πιο πολύ των δικών μου ανθρώπων.
Κική: Τι φοβάσαι στον θάνατο; Ότι τι;
Ελένη: Ότι … το τίποτα. Ότι δεν θα συνδέομαι με τους άλλους ανθρώπους που αγαπώ και είναι κοντά μου.
Κική: Δεν πιστεύεις ότι υπάρχει κάτι μετά;
Ελένη: Όχι, Δεν γύρισε και κανένας να το πει.
Κική: Ούτε έχεις την ανάγκη να πεις ότι θα ήθελα να υπάρχει κάτι για να μην τελειώνει αυτή η σύνδεση;
Ελένη: Πολύ θα ήθελα!
Φωτεινή: Δυστυχώς δεν…Και εγώ δεν το πιστεύω αυτό.
Κική: Φωτεινή εσένα σ’ επηρεάζει η σκέψη του θανάτου;
Φωτεινή: Καθόλου. Εγώ είμαι πολύ συμφιλιωμένη με το θάνατο γιατί τον έζησα από παιδί. Έχασα πολύ αγαπημένους μου ανθρώπους. Ζω την κάθε μου στιγμούλα. Κάθε μέρα θέλω να μαθαίνω όλο και περισσότερα πράγματα. Να είμαι πιο ευγενική, πιο τρυφερή… Αλλά μέχρι τα 120 που έχω να ζήσω!
Ελένη: Μέχρι τα 150 λένε είναι φτιαγμένο το ανθρώπινο σώμα να ζει.
Φωτεινή: Και γω 180 Ελένη! Πάμε γερά! (γέλια)
Κική: Υποψήφιοι βρικόλακες! Έβλεπα ένα ντοκιμαντέρ και ήταν μια γιαγιά 105 χρονών. Της λέει η δημοσιογράφος: ‘’και του χρόνου που θα ρθούμε γιαγιά να σας δούμε..’’ Και της απαντάει η γιαγιά: ‘’Του χρόνου;! Για μένα η ζωή είναι η κάθε ώρα και η κάθε μέρα’’ και εκεί έρχεται η αναφορά μου στο θέμα του θανάτου. Η συνειδητοποίηση της ζωής σου. Αν μ’ αυτήν την έννοια συνειδητοποιούσαμε τη ματαιότητα, φαντάζομαι ότι θα ήμασταν καλύτεροι άνθρωποι.
Μετά η συζήτηση πέρασε στο θέμα του ‘’Παγκρατίδη’’ με αφορμή την παράσταση ‘’Αρίστος’’ σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου, μεταφορά από το βραβευμένο μυθιστόρημα του Θωμά Κοροβίνη ‘’ο γύρος του θανάτου’’ με κεντρικό θέμα τη ζωή του Αριστείδη Παγκρατίδη, του φερόμενου ως «Δράκου του Σέιχ Σου» στην οποία πρωταγωνιστούσε άρτια και καθηλωτικά η Ελένη Ουζουνίδου κερδίζοντας μάλιστα το βραβείο 1ου θεατρικού ρόλου στα βραβεία Αθηνοράματος, ενώ η παράσταση κατέκτησε το βραβείο της καλύτερης στα 6α θεατρικά βραβεία κοινού All4fun για τη σεζόν 2017-18.. Η Φωτεινή είχε διαβάσει το βιβλίο. Συμφωνήσαν και οι δύο πως ο Παγκρατίδης ήταν αθώος και το εξιλαστήριο θύμα της υπόθεσης.
Φωτεινή: Τα εξιλαστήρια θύματα πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν.
Ελένη: Ο Παγκρατίδης κατά 99,9 % ήταν αθώος, εξιλαστήριο θύμα. Ήταν ένας άνθρωπος του περιθωρίου, ένα παιδάκι πολύ λαϊκό. Μεγάλωσε χωρίς πατέρα, μια μάνα που έπρεπε να δουλεύει όλοι την ώρα, για να μπορέσει να ταΐσει τα παιδιά της. Αυτός δούλευε στο γύρω του θανάτου. Πουλούσε αίμα για να φάει τυρόπιτα και μετά άρχισε να πουλάει και σώμα. Τον εκμεταλλεύτηκαν. Κάποιος τον στοχοποίησε για να καλύψουν…
Φωτεινή: Τους δολοφόνους του Λαμπράκη.
Ελένη: Όταν καταδίκασαν τον Παγκρατίδη ήταν η πρώτη χρονιά της Χούντας, ομολόγησε υποτίθεται ο Παγκρατίδης όταν πήγαιναν στο δικαστήριο οι παρακρατικοί που είχαν σκοτώσει τον Λαμπράκη… Όποιος είναι αδύναμος κοινωνικά την πατάει. Ο Παγκρατίδης ήταν ένα άκακο αρνάκι του Θεού όπως έλεγαν όλοι. Καλύψανε τον πραγματικό δολοφόνο και αποπροσανατολίσανε τον κόσμο…. Οι φήμες λένε ότι ήταν ο δράκος του Σέιχ Σου ήταν ο γιος ενός αστού της Θεσσαλονίκης.
Κική: Πόσοι Παγκρατίδες ξημερώνουν καθημερινά στη ζωή μας;
Φωτεινή: Θύματα υπάρχουν πάντα. Μπορεί να υπάρχουν σε ένα σπίτι. Να υπάρχει ενδοοικογενειακή βία. Να υπάρχουν παιδιά και μία γυναίκα να δέχεται ξύλο από τον σύντροφό της και το παιδί να μαθαίνει σ αυτό το μοτίβο. Απ όπου και να το πιάσεις πονάει αυτό το θέμα. Και ενώ ξέρεις ότι στο διπλανό σου διαμέρισμα συμβαίνει αυτό, δεν το καταγγέλεις από φόβο ότι μετά αυτός που χειροδικεί στην οικογένεια του θα στραφεί εναντίον σου. Εγώ έχω ένα παράδειγμα. Σε ένα κοντινό συγγενικό μου πρόσωπο που ξέρει τι συμβαίνει στο διπλανό διαμέρισμα.
Κική: Και γιατί δεν το καταγγέλλει;
Φωτεινή: Και ποιος θα την προστατέψει; Για πες μου εσύ!
Κική: Άρα αυτό το πράγμα δεν έχει τελειωμό αφού και άνθρωποι όπως εμείς που βγαίνουμε και πιο μαχητικά μπροστά.
Φωτεινή: Και εγώ της πρότεινα να μην πάρει. Ποιος θα την προστατέψει μετά;
Κική: Ναι αλλά αν δεν πάρει κάποιος δεν θα σταματήσει ποτέ αυτό.
Φωτεινή: Η μάνα! Η μάνα είναι αυτή! Δεν μπορεί ένα παιδί να δέχεται ξύλο και να πηγαίνει με μαυρισμένο μάτι και μώλωπες στο σχολείο και να μην το βλέπει ο δάσκαλος. Ο δάσκαλος έχει τη δύναμη. Μπορεί να καλέσει ψυχολόγους στο σχολείο.
Κική: Φωτεινή, είναι συγγενής σου και την προστατεύεις. Αν άκουγες αυτή την ιστορία για κάποιον τρίτο πάλι θα έλεγες να μην το πει;
Φωτεινή: Ναι γιατί οι αρμόδιοι να το κάνουν – όταν το παιδί πάει σχολείο – είναι ο διευθυντής και οι δάσκαλοι.
Κική: Ναι, αλλά αν δεν το καταγγέλλουν οι αρμόδιοι δεν πρέπει να λειτουργήσουμε και εμείς;
Φωτεινή: Η μάνα πρέπει ν’ αφυπνιστεί.
Κική: Σωστά, αλλά δεν το κάνει. Εμείς δεν πρέπει.
Φωτεινή: Εμένα με διακατέχει φόβος μ’ αυτούς τους ανθρώπους, γιατί ξέρω ότι δεν έχουν όρια. Από τη στιγμή που το κάνουν ασύστολα στο σπίτι τους γιατί να μην το κάνουν και έξω; Γιατί να μην είμαι εγώ το επόμενο θύμα; Δεν είναι ότι δεν ανησυχώ. Ανησυχώ πολύ αλλά εμένα ποιος θα με προστατέψει; Αν δω στο δρόμο να δέρνουν έναν μετανάστη φυσικά και θα ορμήξω γιατί θα τρέξουν και άλλοι φαντάζομαι. Αλλά τον Ζακ πως τον σκότωσαν; Που καθόντουσαν όλοι και κοιτούσαν.
Κική: Άρα, η κοινωνία δεν πρόκειται ν’ αλλάξει, γιατί θα υπάρχει πάντα ένας φόβος, ανασφάλεια, αδιαφορία. Οπότε που πάμε, τι κάνουμε;
Φωτεινή: Μπορούμε να λειτουργήσουμε θετικά και δραστικά στο περιβάλλον μας, στους φίλους μας και έτσι να απλώσει ο κύκλος. Αν δεν ξεκινήσουμε από εμάς τους ίδιους δεν μπορούμε να λέμε πως θα φτιάξουμε τον κόσμο. Είναι ουτοπία να το λέμε αυτό.
Ελένη: Πρέπει πρώτα εμάς να φτιάξουμε, μετά το άμεσο περιβάλλον.
Φωτεινή: Όταν κάποιος πετάει τη γόπα του κάτω και δεν τον νοιάζει γιατί δεν θα τον καταγγείλει κανείς γι αυτό. Εγώ έχω ένα φορητό τασάκι πάντα μαζί μου…
Κική: Ο Έλληνας λειτουργεί με φόβο στο να μην κάνει πράγματα;
Φωτεινή: Είναι θέμα παιδείας.
Κική: Θα εγκαταλείπατε την Αθήνα να επιστρέψετε στα πάτρια εδάφη;
Φωτεινή: Όχι ,εμένα μου αρέσει η Αθήνα ακόμα. Από το 2011 είμαι εδώ.
Κική: Α, είσαι πρόσφατη!
Φωτεινή: Ναι, είμαι φρεσκαδούρα…
Κική: Τι σου αρέσει στην Αθήνα;
Φωτεινή: Μ΄αρέσουν πάρα πολύ τα παλιά κτίρια, να κυκλοφορώ στο κέντρο, να παρακολουθώ παραστάσεις. Όπου και να πας δεν μπορείς να το έχεις αυτό. Η Αθήνα είναι το κέντρο. Έχεις και άσχημα πράγματα που γεύεσαι, αλλά εγώ παίρνω αυτά που θέλω.
Κική: Τι θ’ άλλαζες στην Αθήνα;
Φωτεινή: Πολλά θ’ άλλαζα.. Τι;
Ελένη: (γέλια) Θα την ξήλωνα την πόλη, θα την έφτιαχνα καινούρια…
Φωτεινή: Θα ήθελα μια Αθήνα πιο καθαρή, που να έχει καλύτερες συγκοινωνίες, να έχει πεζοδρόμους, ποδηλατοδρόμους. Η Αθήνα έχει πράσινο.
Κική: Ναι αλλά δεν το έχει παντού. Όπου φτωχός και η μοίρα του. Εσύ Ελένη θα επέστρεφες στην Κομοτηνή;
Ελένη: Ναι, αν υπήρχαν οι προϋποθέσεις.
Κική: Ποιες είναι αυτές;
Ελένη-Φωτεινή: Η δουλειά!
Κική: Τι σ’ αρέσει στην Κομοτηνή;
Ελένη: Πρώτα απ’ όλα είναι επίπεδη πόλη, είναι μικρή – γίνονται όλες οι δουλειές σου μέσα σε μισή ώρα – Οι Θρακιώτες είμαστε χαρούμενοι άνθρωποι και φιλόξενοι, χαλαροί και έχεις χρόνο, μωρέ, να πάρεις ένα δύο βιβλία να διαβάσεις, έχεις χρόνο!!
Κική: Αξίζει η πόλη που δεν επιστρέφει κανείς στη φύση για να υποστηρίξει την ‘’καριέρα’’ του;
Ελένη: Δεν είναι θέμα καριέρας, είναι θέμα επιβίωσης.
Φωτεινή: Κάπως πρέπει να βιοποριστείς.
Κική: Δηλαδή αν μπορούσες να τραγουδάς σ’ ένα μαγαζί στην Καρδίτσα και να λες αυτά που αγαπάς…
Φωτεινή: Ναι, θα το έκανα!
Κική: Δηλαδή δεν σου δίνεται η ευκαιρία να τραγουδήσεις και μένεις στην Αθήνα;
Φωτεινή: Δεν υπάρχουν χώροι. Και η Θεσσαλονίκη είναι ένα φτωχό μαγαζί πλέον, δεν έχει τίποτα.
Ελένη: Ακριβώς.
Φωτεινή: Έχει τρεις μουσικές σκηνές, πέντε ταβερνάκια που παίζουν μουσική, τίποτα δεν έχει. Η Θεσσαλονίκη μου αρέσει. Τα παιδιά μου είναι εκεί. Θα την επέλεγα αν υπήρχαν οι προϋποθέσεις.
Κική: Πόσο σημαντική είναι η μητρότητα, η δημιουργία της ευθύνης ενός ανθρώπου; Με αφορμή την ψιλικατζού που ερμηνεύεις στο Θέατρο Vault.
Ελένη: Κοίτα εγώ έχω υποδυθεί πολλές μάνες! Μάνες, μάνες, μάνες, μητέρες όλων των ειδών! Αλλά εγώ δεν έχω παιδιά και ούτε είχα ποτέ αυτή την επιθυμία.
Κική: Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να μην θέλει;
Ελένη: Το σώμα μου δεν το θέλησε ποτέ.
Κική: Κοίταξε, εγώ έτσι κι αλλιώς δεν είμαι της άποψης ότι αυτός ο κόσμος πρέπει να διαιωνισθεί! Σιγά τον κόσμο! Μία μιζέρια είμαστε και τίποτα άλλο. Πέρα από τις ωραίες στιγμές, όπως τώρα, που πέφτει ο ήλιος και πίνουμε το καφεδάκι μας. Κατά τ’ άλλα ο άνθρωπος τι κάνει; Είναι το μεγαλύτερο τέρας της φύσης.
Φωτεινή: Όταν στα παιδιά σου διδάξεις αλήθειες και τους πεις αλήθειες, τι σημαίνει ήθος.
Κική: Και τους ρίξεις στην αρένα..
Φωτεινή: Δεν πειράζει, να χτυπηθούν. Εγώ δεν χτυπήθηκα;
Κική: Υπάρχουν γυναίκες που δυσκολεύονται να γίνουν μάνες, πολλές δεν το καταφέρνουν παρόλο που το θέλουν και τα επιδιώκουν και οι άλλες που γεννάνε και τα πετάνε. Χίλιες φορές να μη γίνεις. Δεν είναι το θέμα να φέρω κάποιον στον κόσμο, είναι αυτό που έλεγε η Φωτεινή, πως θα μεγαλώσεις κάποιον και η δυστυχία των ανθρώπων ξεκινάει από το οικογενειακό περιβάλλον όταν δεν παίρνει ένα παιδί την αγάπη που χρειάζεται. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο εφόδιο για ένα παιδί, από την αγάπη που παίρνει από τους γονείς του…Πότε ορφανεύει ο άνθρωπος;
Φωτεινή: Όταν πεθαίνει η μάνα του. Εγώ τότε ορφάνεψα. Πριν 14 χρόνια, όταν πέθανε η μάνα μου ένιωσα ότι ορφάνεψα.
Κική: Είχες καλή σχέση;
Φωτεινή: Με τον πατέρα μου όχι, αλλά με την μάνα μου λατρεία! Και εκείνη προς εμένα και εγώ προς εκείνη.
Ελένη: Εγώ έχω τρέλα και με τους δύο! Τρέλα!
Φωτεινή: Τους έχεις εδώ;
Ελένη: Στην Κομοτηνή. Πηγαίνω όποτε μπορώ. Μόλις τελειώνουν οι παραστάσεις. Έρχονται και εκείνοι.
Κική: Φωτεινή, πως λειτούργησε μέσα σου η απώλεια;
Φωτεινή: Έναν χρόνο δεν τραγουδούσα. Δεν μπορούσα ν’ ανοίξω το στόμα μου να βγάλω φωνή. Μέχρι να το δουλέψω μέσα μου, να φιλοσοφήσω την απώλεια και ότι εγώ την έχω όμως στην καρδιά μου, στα μάτια μου. Της μοιάζω και πολύ. Γερνάω μοιάζοντας όλο και περισσότερο στη μάνα μου.
Κική: Όταν σταματάς να λες ‘’μαμά’’, όταν σταματάς ν’ ακούς το ‘’κοριτσάκι μου’’, το ‘’παιδί μου’’…
Ελένη: Ή το ‘’μπουμπούκα μου’’.
Κική: Εκεί γίνεται αυτό το ‘’κρακ’’ μέσα σου. Εκεί συνειδητοποιείς ότι δεν υπάρχει το λιμάνι. Είμαι εγώ πλέον το ίδιο το λιμάνι. Και εκεί ξεκινάει και αλλάζει όλη η θεώρηση της ζωής σου.
Φωτεινή: Θυμάμαι το τελευταίο βράδυ πριν φύγει η μάνα μου, κοιμόσασταν μαζί στα διπλανά κρεβάτια, της βάζανε στην πλάτη κάτι αυτοκόλλητα μορφίνης να μην πονάει, εγώ δεν κοιμήθηκα βέβαια όλο το βράδυ, άκουγα την ανασούλα της. Ξυπνάει το πρωί, της λέω: ‘’α ρε μανούλα, σήμερα μια χαρά κοιμήθηκες’’ Και δεν μου απαντάει, με ρωτάει: ‘’Εσύ, Φωτεινούλα πως κοιμήθηκες;’’ (δακρύζει) Ποιος άλλος θα το πει αυτό; Ποιος; Σε 4 ώρες έφυγε… Εγώ θεωρώ ότι μ’ αυτήν τη μάνα που είχα, έγινα καλύτερος άνθρωπος…
Επιμέλεια συνέντευξης: Μαρία Λάμπρου, 17/12/2019
