H επιλογή της εβδομάδας: “Ολεάννα” στο Olvio

“Όμορφος κόσμος ηθικός,αγγελικά πλασμένος”!  Ο στίχος αυτός του Διονύσιου Σολωμού μου ερχόταν συχνά στο μυαλό, όσο παρακολουθούσα την παράσταση “Ολεάννα” του Ντέιβιντ Μάμετ στο θέατρο Olvio, έργο γραμμένο το 1992.  Και φυσικά τον σκεφτόμουν με πικρία, για τη διαπίστωση του αντιθέτου κι όχι με την γλύκα του ποιητή.

 

Η ιστορία ξεκινά στο γραφείο ενός μεσήλικα καθηγητή κολλεγίου (Δημήτρης Πετρόπουλος), ο οποίος μάλιστα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή της καριέρας του, καθώς περιμένει την αξιολόγησή του από την επιτροπή, ευελπιστώντας σε μονιμοποίηση.  Η ζωή του μάλλον τακτοποιημένη, οικογενειάρχης, πρόκειται να αγοράσει και καινούργιο σπίτι.

Αυτόν τον καθηγητή επισκέπτεται η φοιτήτριά του (Κατερίνα Παπουτσάκη), που μόλις έχει αποτύχει σε κάποια εργασία της, προκειμένου να την καθοδηγήσει, ώστε να βελτιώσει τις επιδόσεις της.  Δείχνει αγχωμένη, ταλαιπωρημένη γενικότερα από τη ζωή της.  Κάτι που επιβεβαιώνεται αργότερα, όταν κάνει νύξη για την οικονομική της κατάσταση. Έχει πολλά κενά και απορίες και μέσα σε μια διαρκή νεύρωση και άγχος κρατά σημειώσεις.

 

Ο καθηγητής, που είναι de facto ανώτερός της, και που δεν έχει κάτι να ζηλέψει από κείνη “της απλώνει το χέρι” μεγαλόψυχα, για να την κάνει να αισθανθεί καλύτερα και της αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι κι εκείνος όταν ήταν μαθητής αντιμετώπιζε δυσκολίες, ότι θα αξιολογήσει με “άριστα” την κακή εργασία της, ακόμη και το ότι η όλη δομή της εκπαίδευσης είναι φτιαγμένη από ηλίθιους και απευθύνεται σε ηλίθιους!  Δυστυχώς, όλα αυτά, σύντομα, θα χρησιμοποιηθούν εναντίον του!

Στην επόμενη σκηνή/πράξη οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί και η ζωή του καθηγητή έχει έλθει τα πάνω-κάτω.  Η φοιτήτρια που θέλησε να βοηθήσει έχει στραφεί εναντίον του, καταγγέλοντάς τον για σεξουαλική παρενόχληση και όχι μόνο, κάτι που-εκτός που αμαυρώνει τη φήμη του-του στερεί και τη δυνατότητα μονιμοποίησής του.  Τώρα εκείνος υφίσταται το μαρτύριο της….ιεράς εξέτασης από τη φοιτήτρια και προσπαθεί μέσα από τη συζήτησή τους, να κατανοήσει τι απ’ όλα που είπε ή έκανε παρερμηνεύτηκε από πλευράς της. Εκείνη στυγνή, απαξιωτική και ειρωνική απέναντί του, σε τίποτε δε μας θυμίζει την άμοιρη, αγχωμένη κοπέλα που είδαμε πριν.

 

Έργο ρεαλιστικό, στα όρια του νατουραλισμού, που ξεφεύγει από το κοινωνικό επίπεδο και “σκαρφαλώνει” στο πολιτικό θα λέγαμε.

Μέσα από τη σύγκρουση των δυο ξεπετάγεται η οργή που συνδέεται με την αίσθηση του να ανήκεις στους ενδεείς και περιθωριοποιημένους, κι όχι στους “χορτάτους” και ενσωματωμένους.  Η φοιτήτρια τα βάζει με το κατεστημένο και την ίδια στιγμή επιδιώκει να δει τον τακτοποιημένο καθηγητή να κατεβαίνει την κλίμακα και να έρχεται στο δικό της επίπεδο.  Αισθάνεται θριαμβεύτρια, γιατί κατάφερε να τον “αποκαθηλώσει”.  Οι μηχανισμοί ισχύος και λογοκρισίας στο απόγειό τους.

 

Η σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη, διακριτική θα λέγαμε, αφήνει με σοφία να ξεδιπλωθεί όλος ο βρασμός του κειμένου ,που από μόνο του είναι μια βραδυφλεγής βόμβα.

 

Ο Δημ.Πετρόπουλος με αξιοσημείωτη ηρεμία και στωικότητα, αποδίδει έναν ρόλο που, κατά τη γνώμη μου, από ένα σημείο και μετά έρχεται κόντρα στο εκρηκτικό, μεσογειακό μας ταμπεραμέντο, και το κάνει με πολλή φυσικότητα.

 

Η Κατ.Παπουτσάκη με μελετημένες γκριμάτσες και κινήσεις-εκείνο το νευρωτικό άγγιγμα των μαλλιών της, που δεν αποχωρίζεται ούτε τη στιγμή του θριάμβου-είναι πολύ πειστική και στα δυο πρόσωπα της φοιτήτριας.

 

Μια παράσταση που δοκιμάζει την κρίση μας, την αντοχή μας και την οπτική μας γωνία πάνω στο επίκαιρο θέμα “τι είναι πολιτικά ορθό”.  Ο καθηγητής είναι σεξιστής ή η φοιτήτρια υπερβάλλει, επιθυμώντας την “αποκαθήλωσή” του;  Δείτε την παράσταση, για να έχετε την ευκαιρία των δικών σας συμπερασμάτων!