Η ομάδα «Εταιρεία Θεάτρου Θέση» μας συστήνεται μέσα από την νέα της δουλειά «Το Σύστημα του Πόντζι» του Νταβίντ Λεσκό που παίζεται αυτό το διάστημα στο Θέατρο 104 και το θέμα της πραγματεύεται την πρώτη οικονομική φούσκα όλων των εποχών.
Θα θέλετε να μας συστήσετε την ομάδα και να μας πείτε δύο λόγια για τον ρόλο σας στην παράσταση;
ΤΡΥΦΩΝΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ: Η ομάδα μας λέγεται “Εταιρεία Θεάτρου Θέση” και έχει συσταθεί από το Σεπτέμβριο του 2015. Είμαστε πέντε νέοι ηθοποιοί, απόφοιτοι της Δραματικής Σχολής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και αποφασίσαμε να κάνουμε την ομάδα για να ασχοληθούμε με κείμενα και τρόπους σκηνικής αναπαράστασης που μας προκαλούν το ενδιαφέρον και μας αφορούν. Το έργο “Το σύστημα του Πόντζι” είναι η τέταρτη μεγάλη παραγωγή της ομάδας. Προηγήθηκε το “Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας” του W. Shakespeare, η “Θάλασσα” του Α. Καρκαβίτσα και ο “Δον Κιχώτης” του M.Cervnates. Στο καινούριο μας έργο έχουμε τη χαρά να συνεργαζόμαστε για ακόμα μία φορά με τον σκηνοθέτη Μιχάλη Σιώνα, με τον οποίο είχαμε συνεργαστεί και στο “Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας”. Η ομάδα έχει παρουσιάσει τα παραπάνω έργα σε πολλά μέρη στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, κατά τη συμμετοχή της σε διεθνή θεατρικά φεστιβάλ (39o Festival Internacional de Teatro Clàssico de Almagro, στο Αλμάγκρο της Ισπανίας, Butrinti Festival, στο αρχαίο θέατρο Βουθρωτού στην Αλβανία, Shakespeare Festival στο Βελιγράδι).
Ο ρόλος μου στο έργο “Το σύστημα του Πόντζι” είναι ο ρόλος του χορού- παντογνώστη αφηγητή, αυτού που συνδέει τη σκηνική δράση με το κοινό και πάει την ιστορία παρακάτω. Είναι αυτός που λέει στο κοινό “θα σας πούμε μια ιστορία”. Και όλοι μαζί οι ηθοποιοί αναπαριστούν-αφηγούνται τη συναρπαστική ζωή του Κάρλο Πόντζι.
Ερμηνεύετε τον βασικό ήρωα, τον Τσαρλς Πόντζι. Ποια στοιχεία της προσωπικότητάς του φωτίζονται μέσα από την παράσταση;
ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΔΗΣ: Θεωρώ πως η παράσταση εστιάζει στην αγάπη του Τσαρλς Πόντζι για το χρήμα, την επιθυμία για το κάτι παραπάνω. Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε πως αυτός ο άνθρωπος θέλει να σβήσει το παρελθόν του ως φτωχός μετανάστης και να καταστεί στις συνειδήσεις των ανθρώπων ως σπουδαίος και σημαντικός, ως άνθρωπος του πλούτου και της υψηλής κοινωνίας, αρνούμενος ταυτόχρονα να διεκδικήσει την αμερικανική υπηκοότητα.
Το θέμα της παράστασης είναι η ζωή του Πόντζι και πως αυτός δημιούργησε την πρώτη οικονομική φούσκα όλων των εποχών. Πώς το θέμα της παράστασης συνομιλεί με το σήμερα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΜΨΑΛΑΚΗΣ: Αυτό που έκανε ο Πόντζι ήταν να δημιουργήσει μια επενδυτική πυραμίδα. O όρος «Σχήμα Πόντζι» (Ponzi Scheme) αναφέρεται σε οποιαδήποτε χρηματική απάτη στηρίζεται σε «πυραμίδα» επενδυτών. Η πυραμίδα αυτή αποτελεί ένα επενδυτικό σχήμα που περιλαμβάνει την πληρωμή απόδοσης σε επενδυτές από τα χρήματα που πληρώνονται από μεταγενέστερους επενδυτές, αντί από τα καθαρά κέρδη που συγκεντρώνονται από πραγματικές πωλήσεις.
Αν μιλήσουμε ρεαλιστικά, θα σου πω ότι υπάρχουν σήμερα πάρα πολλοί «επιχειρηματίες» με εικονικές επιχειρήσεις που λειτουργούν έτσι. Χρησιμοποιώντας τα κεφάλαια νέων επενδυτών για να καλύψουν τα κενά που αφήνει πίσω της η υπεξαίρεση χρημάτων από τους παλαιότερους επενδυτές. Ο στόχος αυτών των εικονικών επιχειρήσεων είναι να πείσουν κάποιους ανθρώπους να επενδύσουν σε κάτι, που ενδεχομένως δεν υπάρχει καν, με την υπόσχεση εγγυημένου κέρδους.
Αν όμως μιλήσουμε γενικά, θα σου πω ότι αυτό που έχει συμβεί στην Ευρώπη και φυσικά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι ένα είδος Ponzi scheme. Η συνεχιζόμενη δηλαδή τροφοδότηση της Ελλάδας (και όχι μόνο) με πιστώσεις, με την ιδέα ότι η χώρα θα ανακάμψει ή ότι ένα τεράστιο χρέος του ΑΕΠ είναι δυνατόν να εξυπηρετηθεί. Ουσιαστικά, οι αποδόσεις που εισπράττουν σήμερα οι επενδυτές (ομολογιούχοι), δεν είναι προϊόν επενδυτικής απόδοσης, παρά είναι αποτέλεσμα του ότι συνεχίζουν άλλοι πιστωτές (τρόικα) να τροφοδοτούν την πυραμίδα, με σκοπό οι προγενέστεροι επενδυτές (κυρίως τράπεζες) να εισπράξουν το κεφάλαιο και το κέρδος τους.
Εν ολίγης, είναι κάτι χειρότερο από ένα σύγχρονο Ponzi scheme, είναι ένα συνειδητό Ponzi scheme που όλοι οι εμπλεκόμενοι γνωρίζουν ότι υπάρχει αλλά συνεχίζουν, νομίζοντας ότι θα προλάβουν αυτοί να πάρουν τα λεφτά τους και κάποιος άλλος θα τα χάσει.
Στην παράσταση οι δύο βασικοί ρόλοι που ερμηνεύετε, είναι η μητέρα και η σύζυγος του Πόντζι. Πόσο σημαντικές υπήρξαν οι δύο αυτές γυναίκες στη ζωή του?
ΜΑΡΙΑ ΧΑΝΟΥ: Η μητέρα, είναι σημείο αναφοράς στη ζωή του οποιουδήποτε ανθρώπου. Για τον Τσαρλς Πόντζι, η μητέρα του, ήταν ο άνθρωπος που ενέπνευσε μέσα του την καλαισθησία και την αισθητική, μιας και η ίδια καταγόταν από αριστοκρατική γενιά και αυτό το θύμιζε αρκετά συχνά στο γιο της κι έτσι ο Πόντζι, ακόμη κι αν δεν είχε να φάει τα πρώτα χρόνια στην Αμερική, είχε πάντα ένα καλοραμμένο κοστούμι. Η Ρουζ, η γυναίκα του, ήταν μια γυναίκα, αποφασισμένη να κάνει οικογένεια και να αφοσιωθεί σε αυτήν, έμεινε στο πλευρό του Πόντζι, τον στήριξε στις πιο δύσκολες στιγμές και δεν σταμάτησε να τον αγαπά μέχρι το τέλος.
Πόσο μεγάλη είναι η πρόσκληση να σκηνοθετεί κανείς μια παράσταση που όλοι οι χαρακτήρες ερμηνεύονται μόνο από τέσσερις ηθοποιούς;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΙΩΝΑΣ: Ασχολούμαστε με το θέατρο σε μια εποχή όπου ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι σπάνιο. Το είχα δει να συμβαίνει πριν το επιχειρήσω και το βλέπω ακόμη σε παραστάσεις σήμερα. Αυτό, σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί την δυσκολία. Ο ηθοποιός που αναλαμβάνει να ερμηνεύσει πολλούς χαρακτήρες στην ίδια παράσταση πρέπει να μπορεί να μεταβεί άμεσα από τη συμπεριφορά και τη σκέψη ενός ανθρώπου σε ενός άλλου. Ο άξονας για μένα είναι κυρίως αυτός, και όχι τόσο η μεταμφίεση. Σίγουρα μπορείς να αλλάξεις τον τρόπο εκφοράς του λόγου και την σωματική συμπεριφορά από τον ένα χαρακτήρα στον άλλο, ποτέ όμως με την απαίτηση ή καλύτερα προσδοκία, ότι ο θεατής θα πιστέψει ότι βλέπει έναν άλλο ηθοποιό στη θέση σου (μου φαίνεται αστείο και μόνο που το γράφω).
Της Δώρας Μπαρουτάκη 24/2/2020
Πληροφορίες για την παράσταση εδώ