Ο Σπύρος Μιχαλόπουλος απολαμβάνει την επιτυχία του “Σεξ Λέξικον”, που παρουσιάζεται για 2η σεζόν στο θέατρο 104 και μίλησε στο All4fun για το έργο του, το πώς προέκυψε η γραφή του, αλλά και για τα επόμενα συγγραφικά του σχέδια.
– Πώς εμπνεύστηκες το Σεξ Λεξικόν και πόσο βιωματικό είναι για σένα;
Το «Σεξ Λεξικόν» έπεσε στα χέρια όταν ήμουν δέκα χρόνων, τότε που είχα ήδη αρχίσει να αδημονώ για τη μετάβασή μου στον κόσμο των μεγάλων. Διάβαζα με περιέργεια, ενθουσιασμό αλλά και φόβο λήμματα όπως σεξ, γάμος, ικανοποίηση, αγάπη, σεξ-διαστροφές, εκπαρθένευσις, ερωτογόνες ζώνες, ηθική, έρωτας, μονογαμία, οργασμός, σεξουαλική πείνα, πορνογραφία, συνουσία, συναίσθημα, έρωτας και τόσα άλλα. Πριν δύο χρόνια, ξαναέπεσε το Λεξικό στα χέρια μου και ξαναδιάβασα τα λήμματά του.
Σκεφτόμουν ότι τα περισσότερα από όσα παραθέτει, σήμερα φαντάζουν άκρως αναχρονιστικά, ηθικοπλαστικά και προκαλούν γέλιο, συνθέτουν όμως τις αντιλήψεις με τις οποίες έχουν γαλουχηθεί οι προηγούμενες γενιές. Έτσι εμπνεύστηκα και αποφάσισα αυτές τις αντιλήψεις και συμπεριφορές να τις αποκρυπτογραφήσω και να τις αποτυπώσω θεατρικά από την κωμική πλευρά τους. Βιωματικό γίνεται κάθε φορά που το βλέπω σαν θεατής. Όπως και οι υπόλοιποι θεατές, θυμάμαι τη δική μου πρώτη φορά.
– Πόσο κοντά, αλλά και πόσο μακριά είναι σε σένα, ως Σπύρος, ο ήρωας του έργου σου;
Πρόκειται για χαρακτήρα άλλης εποχής που δεν σχετίζεται ούτε άμεσα ούτε έμμεσα με τη δική μου ζωή και τη δική μου γενιά. Η ιστορία εκτυλίσσεται στα τέλη της δεκαετίας του 70 τότε που η Ελλάδα μεταλλασσόταν στην πολιτική, στις τέχνες, στο ντύσιμο, στη σεξουαλική συμπεριφορά, σε όλα. Το 1978 εγώ ήμουν μόλις δυο ετών. Η δική μου εφηβεία ξεκίνησε στα 90’s. Μεγάλωσα επίσης σε μια οικογένεια όπου μιλούσαμε ανοιχτά και με σεβασμό για τα ζητήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Το «Σεξ Λεξικόν: Η επιστήμη του Ερωτα» είναι μια θεατρική μυθοπλασία. Από την άλλη, λογικό είναι κάθε συγγραφέας στις ιστορίες του να ενσωματώνει κομμάτια του εαυτού του.
– Θεωρείς πως μέσα απ’ αυτό το έργο νιώθεις και πάλι έφηβος;
Είναι πρόθεση του έργου – συγγραφικά, σκηνοθετικά και υποκριτικά – να ταυτιστεί το κοινό με τους δυο χαρακτήρες, της Κάτιας και του Τάκη, με την προσμονή, το πάθος, τον αυθορμητισμό, την άγνοια. Δυο 17χρονοι που θέλουν να κάνουν έρωτα για πρώτη φορά και να ξεπεράσουν όχι μόνο τη συστολή τους αλλά και τα στερεότυπα μιας ολόκληρης κοινωνίας. Εμείς ως θεατές μπαίνουμε για μιάμισι ώρα στο μικρόκοσμό τους. Τι πιο όμορφο να αναβιώνεις, μέσω ενός θεατρικού έργου, μία τόσο καθοριστική περίοδο της ζωής όπως είναι η εφηβεία;
– Συχνά οι παλιότερες γενιές λένε πως στην “εποχή μας ήταν όλα καλά κλπ” Θα μπεις και εσύ σ’ αυτήν τη λογική, χαρακτηρίζοντας εκείνη την εποχή πιο αγνή από τη τωρινή ή κάθε εποχή έχει τα δικά της θετικά και αρνητικά;
Δεν πάσχω από παρελθοντολαγνεία, ούτε συμφωνώ με όσους εξωραΐζουν τη δική τους γενιά και ρίχνουν το ανάθεμα είτε στις προηγούμενες- κατηγορώντας τις για όλα τα κακώς κείμενα – είτε στις επόμενες, νεότερες γενιές κρίνοντάς τις ανεπαρκείς. Κάθε γενιά έχει τις επιρροές της, τις τάσεις της, τους αγώνες της, τα προβλήματά της, τις ευκολίες, τις δυσκολίες της, τα θετικά και αρνητικά της. Και τώρα υπάρχουν ρομαντικοί και αγνοί νέοι άνθρωποι. Δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο παλαιότερων γενιών. Θα έλεγα ότι ο τρόπος έχει αλλάξει. Τότε μπορείς να έστελνες ένα ερωτικό γράμμα με το ταχυδρομείο και τώρα μέσω μιας εφαρμογής στο κινητό.
– Πόσο διαφορετική είναι η φετινή εκδοχή σε σχέση με πέρσι;
Πρόκειται για ένα νέο έργο φέτος. Την περασμένη σεζόν παίχτηκε με το Μαρία Χάνου και το Χρήστο Κοντογεώργη στο black box του θεάτρου 104. Φέτος παίζεται με τη Φωτεινή Αθερίδου και το Σπύρο Χατζηαγγελάκη στη μεγάλη σκηνή του θεάτρου 104. Το έργο επαναπροσδιορίστηκε σκηνοθετικά από την Αγγελίτα Τσούγκου, άλλαξε η αφίσα και η αισθητική της φωτογράφησης από το Χαρη Γερμανίδη, η Χριστίνα Θανάσουλα φώτισε ένα μεγαλύτερο χώρο, η Ερμίρα Γκόρο δουλεψε κινησιολογικά με άλλους ηθοποιούς, ενώ η Σάντρα Σωτηρίου υπέγραψε φέτος τα σκηνικά και τα κοστούμια. Κι εγώ συγγραφικά έκανα αλλαγές που έκρινα ότι χρειάζονταν και θα εξυπηρετούσαν το έργο.
– Πόσο ταυτίζονται οι πιο νεαροί και νεαρές με τους ήρωες του έργου και πόσο οι παλιότερες ηλικίες;
Η ταύτιση του κοινού είναι χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης παράστασης. Οι παλαιότεροι θυμούνται τη δική τους εποχή και οι νεώτεροι έχουν στο μυαλό τους τη δική τους πρώτη φορά. Οι θεατές μπαίνουν στον κόσμο των δύο ηρώων, θυμούνται, νοσταλγούν, συγκινούνται, λυπούνται και γελούν ξέροντας ότι αυτό που δεν αλλάζει με τα χρόνια είναι ότι η πρώτη φορά είναι μοναδική, ανεξάρτητα από το αν είναι ευχάριστη η ανάμνησή της ή όχι. Δεν έχει παρελθόν, ούτε μέλλον.
– Πόσο σημαντικό θεωρείς το θέατρο στις μέρες μας και τι θα έλεγες σε κάποιον που διστάζει να δει το “Σεξ Λέξικον”, επειδή ταυτίζει το θέατρο με τη βαριά κουλτούρα;
Το σύγχρονο ελληνικό θέατρο απηχεί την σύγχρονη πραγματικότητα της κοινωνίας, αλλά και το ήθος, την παιδεία και τη στάση ζωής των συγγραφέων. Με καλές και κακές στιγμές. Ένα νεοελληνικό έργο μπορεί να σταθεί αφορμή για σκέψη, για ταύτιση, για την έναρξη αλλαγών και ανατροπών, για το ξύπνημα συναισθημάτων. Μπορεί να καθρεφτίσει το θεατή και να τον βγάλει από την εσωστρέφειά του. Είναι ενθαρρυντικό να βλέπεις ένα νέο ελληνικό έργο να γεμίζει την αίθουσα και ο κόσμος να το αγκαλιάζει. Αυτό θα έλεγα σε κάποιον για να παρακολουθήσει το έργο μου. Πέραν βέβαια του ότι είναι άκρως διασκεδαστικό! Δεν ξέρω τι είναι βαριά κουλτούρα και τι όχι και δεν θέλω να βάζω ετικέτες στις μορφές τέχνης. Σε κάθε περίπτωση το θέατρο είναι ένα λαϊκό θέαμα που προορίζεται για τους θεατές. Βαρύ και ασήκωτο γίνεται όταν αφορά μόνο τους δημιουργούς του και κανέναν άλλο.
– Σκεφτόσουν πάντα να γράψεις ένα θεατρικό έργο ή προέκυψε στην πορεία;
Ύστερα από συνεχή χρόνια ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο και ένα σύντομο πέρασμα από την τηλεόραση, η θεατρική συγγραφική μου δουλειά ξεκίνησε ως μία ανάγκη μου να δοκιμαστώ σε ένα άλλος είδος γραφής. Χρειαζόμουν μια συγγραφική επανεκκίνηση και τη βρήκα στο θέατρο που ούτως ή άλλως με γοήτευε. Οι παραστάσεις και η ανάγνωση έργων με ενδιέφεραν όλο και περισσότερο και την ίδια ώρα με παρακινούσαν να δράσω. Άρχισα να αφουγκράζομαι περισσότερο την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και να μελετώ τον κόσμο ολόγυρά μου, από άλλη οπτική πλέον. To 2012 είχα έτοιμο το πρώτο μου έργο. Το έργο εκείνο δεν ανέβηκε αλλά όσοι άνθρωποι του θεάτρου το διάβασαν με ενίσχυσαν να συνεχίσω με τον ίδιο ζήλο.
Το 2015 επιλέχθηκα από το Εθνικό Θέατρο σε μια δεκαμελή συγγραφική ομάδα και επί εννέα μήνες έγινα μέλος του Studio Θεατρικής Συγγραφής γνωρίζοντας καλύτερα τις δυνατότητες και τις αδυναμίες μου. Το Studio ήταν μια επιπλέον αφορμή για να συγκεντρωθώ περισσότερο στη εργασία της συγγραφής, που είναι μοναχική, επίπονη και σκληρή. Στο Εθνικό Θέατρο ανέβηκε το έργο μου «Εστίες» στη σκηνή του Ρεξ τον Ιούνιο του 2016. Λίγους μήνες μετά ανέβηκε το «Σεξ Λεξικόν: Η επιστήμη του Έρωτα» στο θέατρο 104. Κάπως έτσι προέκυψε η θεατρική συγγραφική μου πορεία.
– Θα σκεφτόσουν να γράψεις και κάτι αντίστοιχο – μια ιστορία αγάπης, την ιστορία μιας παρέας κλπ – για τον κινηματογράφο;
Αγαπώ τον κινηματογράφο ως θεατής. Η καθημερινότητά μου-όσο πιεσμένος κι αν είμαι-περιλαμβάνει την παρακολούθηση τουλάχιστον μια ταινίας κάθε μέρα, κάθε βράδυ για την ακρίβεια. Κινηματογράφος και Θέατρο μπορεί να αφηγούνται ιστορίες, αλλά έχουν διαφορετική λογική. Ο κινηματογράφος δίνει βάση στην εικόνα και το θέατρο στο λόγο. Το σενάριο στον κινηματογράφο χρειάζεται εξειδίκευση την οποία δεν έχω. Μαθαίνω το θέατρο και σ’ αυτήν τη φάση της ζωής μου με ενδιαφέρει περισσότερο ο λόγος. Πάντως με αρέσουν τα θεατρικά έργα που έχουν κινηματογραφική δομή, δηλαδή ευκρινή αρχή, μέση και τέλος.
– Πόσο ικανοποιημένος είσαι από την αποδοχή του «Σεξ Λέξικον: Η επιστήμη του Έρωτα», πόσο θα παίζεται ακόμα και ποια είναι τα επόμενα σου συγγραφικά σχέδια;
Θα ήταν αχαριστία εκ μέρους μου να μην ήμουν ικανοποιημένος με την απήχηση που έχει το θεατρικό έργο μου. Το έγραψα για να το δω να παίζεται στη σκηνή. Είναι επιβράβευση να εμπιστεύεται το έργο σου ένας παραγωγός και να δέχεται να το χρηματοδοτήσει. Δεν στερώ από τον εαυτό μου τη χαρά αυτή. Με ευγνωμοσύνη και ταπεινότητα χαίρομαι με την επιτυχία του «Σεξ Λεξικού». Ως εκ τούτου, το έργο θα συνεχίσει να παίζεται.Συγγραφικά, δουλεύω ήδη δυο επόμενα έργα περιμένοντας να βρουν κι εκείνα το δρόμο τους ,ενώ κάθε ημέρα έχω ανοιχτές τις κεραίες μου σε νέες συγγραφικές προκλήσεις.
Αναλυτικές πληροφορίες για το “Σεξ Λέξικον” ΕΔΩ:
Του Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 9/1/2018