Συνεχίζει για δεύτερη σεζόν στις «Ψευδαισθήσεις» της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Συνσκηνοθετεί ξανά το «Μια γιορτή στου Νουριάν» με τον Βασίλη Κουκαλάνι. Και εντός των προσεχών ημερών ετοιμάζεται να παρουσιάσει στο θέατρο του Νέου Κόσμου τον «Βυσσινόκηπο» του μ’ ένα εκλεκτό καστ.
Ο φετινός χειμώνας του Παντελή Δεντάκη είναι γεμάτος, όπως φυσικά ήταν και το καλοκαίρι του με τη συμμετοχή του στις Εκκλησιάζουσες.
* Η ενασχόληση μου με την υποκριτική είναι μια ιστορία που ξεκινάει, όπως για πολλούς ηθοποιούς, από την παιδική ηλικία. Ξέρεις, με τις σχολικές παραστάσεις. Εκεί που υπάρχουν 4-5 άνθρωποι, οι οποίοι σου λένε: «εσύ πρέπει να γίνεις ηθοποιός», όμως εγώ ήθελα να γίνω μάγειρας. Από πολύ νωρίς το είχα αποφασίσει! Και όντως, μετά το Λύκειο πέρασα στα ΤΕΙ Τουριστικών Επιχειρήσεων. Σπούδασα ένα χρόνο στη Θεσσαλονίκη και δύο στην Αθήνα. Παράλληλα ξεκίνησα να δουλεύω. Δούλεψα σε εστιατόριο και μετά σε τουριστικά γραφεία. Και κάποια στιγμή ένιωσα ότι “κάτι έλειπε”. Βρέθηκα σε μια θεατρική ομάδα του δήμου Κορυδαλλού και σιγά-σιγά την “ψώνισα”. Το ’96 πέρασα στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Αρχικά προσπάθησα να συνδυάσω τις δύο σχολές και τη δουλειά, αλλά δε γινόταν. Τα ΤΕΙ δεν τα τελείωσα ποτέ! Δεν έγινα ποτέ μάγειρας! Αλλά μαγειρεύω πολύ στο σπίτι μου! Αυτό με αποφορτίζει και με ηρεμεί!
* Η σκηνοθεσία άρχισε να μ’ ενδιαφέρει από πολύ νωρίς, από τα χρόνια της σχολής, που κάναμε ομαδικούς αυτοσχεδιασμούς και εργασίες. Κάποιοι από εμάς φάνηκε πως είχαν την ανάγκη να πάρουν πρωτοβουλίες. Ε, ήμουν ένας απ’ αυτούς. Η πρώτη μου σκηνοθετική απόπειρα ήταν το 2001. Δεν μπορώ να πω πως ανάμεσα στο ηθοποιός και στο σκηνοθέτης θα ήθελα να διαλέξω κάτι. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει ομορφιά και ευθύνη. Ως ηθοποιός βιώνεις αυτή την ανεπανάληπτη εμπειρία της σκηνής, του σανιδιού όπως λέγανε οι παλιοί. Σαν σκηνοθέτης έχεις την απόλυτη ευθύνη και ταυτόχρονα τη δυνατότητα της “ολοκληρωμένης δημιουργίας”. Νομίζω πως κάθε ηθοποιός θα ‘πρεπε να περνάει απ’ αυτήν τη θέση. Έτσι θα μπορούσε να καταλάβει καλύτερα την έννοια του συλλογικού και του “όλου”. Θα πρέπει ακόμα και στις δραματικές σχολές να ενταχθεί σαν μάθημα. Πώς μαθαίνεις τραγούδι, ξιφασκία;! Ε, έτσι! Κάθε φοιτητής να αναλαμβάνει αυτό το ρόλο και -έστω για λίγο- να “σκηνοθετεί” τους συμφοιτητές του. Δεν έχει σημασία να είναι όλοι καλοί σ’ αυτό. Σημασία έχει ότι θα βοηθήσει να κατανοηθεί πολύ καλύτερα η ανάγκη για απόλυτη προσωπική εμπλοκή σε κάτι συλλογικό.
* Οι ηθοποιοί προσπαθούμε να είμαστε καλοί, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι εκεί το θέμα. Σημασία έχει η συνεργασία, η ανταλλαγή. Το πώς και το πόσο εμπλέκεσαι σ’ αυτήν τη διαδικασία. Τις περισσότερες φορές πέφτεις στην παγίδα του να “είσαι εσύ καλός”, αδιαφορώντας για το σύνολο. Γι’ αυτό υπάρχουν παραστάσεις που βλέπεις 1-2 ηθοποιούς να ξεχωρίζουν και λες: “τι ωραίες ερμηνείες”, χωρίς να σε αφορά η ίδια η παράσταση. Ή να λες: “τι ωραία μουσική, τι ωραίο σκηνικό!”. Θέλω να συμμετέχω σε παραστάσεις που ο θεατής φεύγοντας να έχει επικοινωνήσει με “κάτι”. Με κάτι δικό του, μια σκέψη του, ένα συναίσθημα του. Να μη λέει μου άρεσε αυτό, αλλά όχι το άλλο. Να έχει επικοινωνήσει μ’ ένα κομμάτι δικό του. Αυτό είναι για μένα το ιδανικό. Ξέρω πως αυτό δεν συμβαίνει συχνά, είναι πολύ δύσκολο. Αλλά σημασία έχει το να σου είναι ξεκάθαρο τι θέλεις, τι ανάγκη έχεις! Μπορεί να μην “τα καταφέρεις”, αλλά το θέμα είναι να πας “προς τα ‘κει”, προς αυτή την κατεύθυνση. Έστω κι αν αποτύχεις θα έχεις την ηρεμία πως εσύ ερεύνησες πάνω στην κατεύθυνση που είχες ανάγκη να ερευνήσεις.
* Η τηλεόραση είναι ένα μέσο με τρομερή δύναμη. Δεν είχα αποκλείσει ότι η συγκεκριμένη διαφήμιση μπορούσε να έχει τόσο μεγάλη επιτυχία, όμως ούτε το είχα σκεφτεί. Ήταν μια πολύ καλή ομάδα με σκηνοθέτη τον Ντένη Ηλιάδη. Το διασκέδασα και πέρασα πολύ ωραία. Δε νομίζω ότι εκτέθηκα, το αντίθετο. Δε θεωρώ ότι ξεπούλησα κάτι ή ότι προσπάθησα να εξαγοράσω αυτή την προβολή με κάποιο τρόπο. Ούτε οι άνθρωποι που συνεργάστηκα -θεωρώ- έκαναν κάτι τέτοιο.
* Οι Ψευδαισθήσεις είναι ένα κείμενο που θίγει τα θέματα της αγάπης, του έρωτα, της προδοσίας, της αλήθειας και του ψέματος. Η αλήθεια είναι πως οι ερωτικές σχέσεις είναι κυρίαρχο θέμα στη ζωή όλων μας. Γι’ αυτό και δεν ήταν καθόλου εύκολη η διαδικασία των προβών. Ήρθαμε όλοι αντιμέτωποι με προσωπικά μας πληγώματα, εμπειρίες, σκέψεις, ερωτήματα. Δεν μας άφησε αλώβητους. Προσωπικά για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια των προβών, αναρωτήθηκα πολλές φορές αν έχω αγαπήσει ή αν έχω αγαπηθεί πραγματικά. Αναρωτήθηκα “τι είναι τελικά η αγάπη”. Νομίζω πως τα ίδια και άλλα ερωτήματα δημιουργούνται και στο θεατή. Ο θεατής κάνει μια προσωπική διαδρομή και έρχεται αντιμέτωπος με τον εαυτό του, παρά το ότι φαινομενικά ακούει την ιστορία τεσσάρων άλλων ανθρώπων.
* Ο Βυσσινόκηπος του Άντον Τσέχοφ είναι ένα κείμενο που πάντα ήθελα να κάνω και έλεγα πως αυτό θα γίνει όταν μεγαλώσω και είμαι πιο ώριμος. Δεν ξέρω αν μεγάλωσα αρκετά και είμαι επαρκώς ώριμος, αλλά ένιωσα πως ήρθε η ώρα να το κάνω. Πέρσι τέτοιον καιρό είχα βρεθεί σ’ ένα τέλμα που είχε σχέση με προσωπικά προβλήματα, αλλά κυρίως με την κατάσταση που βιώνουμε στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ένιωθα ως καλλιτέχνης που δεν έχω να πω τίποτα, ένιωθα αμήχανος απέναντι σ’ όλη αυτή την αιφνίδια αλλαγή στις ζωές μας. Και είπα θα πάω σπίτι μου και θα “σωπάσω”. Βρέθηκα πολύ κοντά στο να μεταναστεύσω στην Αγγλία. Και κάποια στιγμή κάτι άρχισε να αλλάζει μέσα μου. Αισθάνθηκα πως ήθελα να μιλήσω για όλα αυτά μέσω του Βυσσινόκηπου. Συναντηθήκαμε με τον Μάκη (σ.σ. Παπαδημητρίου) και την Κατερίνα (σ.σ. Λυπηρίδου), που είναι “οικογένεια μου” και αποφασίσαμε να προχωρήσουμε. Μετά ακολούθησαν και τα άλλα παιδιά που εμπλέκονται. Είναι μια συλλογική διαδικασία. Έτσι έχω μάθει να λειτουργώ και ο καθένας συνεισφέρει στην δημιουργία της παράστασης πέρα από τα στενά όρια του ρόλου του.
* Το μήνυμα της παράστασης; Το έργο αναφέρεται στον Άνθρωπο. Αναφέρεται σε ανθρώπους που έχουν μέσα τους και τη θετική και την αρνητική ενέργεια, που έχουν μέσα τους και την ενεργοποίηση και την αδράνεια. Μιλάει για ανθρώπους που είναι απελπισμένοι και ταυτόχρονα ευτυχείς. Και όλο το έργο εκτυλίσσεται σ’ ένα περιβάλλον, που είναι σαν την Ελλάδα. Κάτι ζοφερό, κάτι που βρίσκεται σε τέλμα και πρόκειται να τελειώσει. Οφείλει να τελειώσει. Γιατί στη ζωή όλα κάποτε τελειώνουν και κάτι νέο ξεκινάει. Μια νέα κατάσταση, όπου δεν ξέρεις τι θα φέρει. Αυτό βιώνουν οι ήρωες του Τσέχωφ, αυτό βιώνουμε και εμείς σήμερα στην Ελλάδα. Φτάνουμε στο σημείο μηδέν. Που τελειώνει ένα διεφθαρμένο και παρηκμασμένο σύστημα. Φτάνουμε στο τέλος του καπιταλισμού. Το ξέρουμε από το 2008, αλλά με διάφορες ενέσεις προσπαθούν ακόμα να τον κρατήσουν εν ζωή, για να μην χάσουν τα παχυλά κέρδη τους και τις πολυτελείς ζωούλες τους. Και κάποια στιγμή θα έρθουν και θα σου πουν, πτωχεύσαμεν. Μα στην πραγματικότητα είμαστε ήδη χρεοκοπημένοι. Όλοι! Οικονομικά και ηθικά!
* Ακριβώς έτσι συμβαίνει και στον Βυσσινόκηπο. Οι κάτοικοι του αντιλαμβάνονται πως τελειώνει το ένδοξο παρελθόν τους, πως πρόκειται να θάψουν τον παλιό τους εαυτό. Έχει τελειώσει αυτή η ευημερία, η οποία ήταν αληθινή και πλασματική μαζί. Και δεν έχουν τη δυνατότητα να δράσουν. Όχι γιατί δεν θέλουν, αλλά γιατί δεν μπορούν να πάνε κόντρα σ’ αυτό που πια έχει γίνει “φύση τους”. Περιμένουν το τέλος, για να κάνουν μια νέα αρχή. Απλώς δεν ξέρουν τι θα φέρει αυτή η αρχή. Είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό.
* Στο όνομα της κρίσης στην εποχή μας ο καθένας μπορεί να λέει ότι δεν έχει λεφτά. Εσύ ξέρεις την κατάσταση και προσπαθείς να δείχνεις κατανόηση, όμως τελικά αναρωτιέσαι τι είναι αληθινό και τι όχι.
* Η παράσταση «Μια γιορτή στους Νουριάν» είναι από τα πιο όμορφα πράγματα που μου έχουν συμβεί, όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύω στο θέατρο. Είναι λίγες οι φορές που έχω νιώσει κάτι να “ρέει” τόσο αβίαστα κι αρμονικά, ανάμεσα σε ηθοποιούς και κοινό. Νομίζω πως όσοι έχουμε εμπλακεί σ’ αυτή τη δουλειά νιώθουμε το ίδιο. Είναι μια πολιτική κωμωδία, με αντιφασιστική και αντιρατσιστική θεματολογία, που απευθύνεται σε ανθρώπους από 6 χρονών και πάνω. Απευθύνεται πρώτα απ’ όλα στα παιδιά αυτής της πόλης, αλλά και σε όλους εμάς! Ζούμε σε μια εποχή που είναι έγκλημα να είσαι “ξένος”! Είναι έγκλημα να είσαι μετανάστης! Να έχεις άλλο χρώμα από το κατάλευκο ελληνικό χρώμα των “γνήσιων απογόνων” του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Σωκράτη! Ζούμε την εποχή, που οι χρυσαυγίτες προπηλακίζουν ή σκοτώνουν μετανάστες, κι πολλοί άλλοι λένε: “πρέπει να καθαρίσει ο τόπος απ’ αυτούς!” και άλλα τέτοια. Ο Νουριάν αντιστέκεται σ’ αυτές τις ακραίες ενέργειες και σ’ αυτό το κλίμα, με ζεστή καρδιά, κοινή και αθώα λογική, και πολύ χιούμορ.
* Η Αθήνα μου αρέσει κυρίως γιατί εδώ ζουν οι άνθρωποι που αγαπώ. Εδώ ζουν οι γονείς και τ’ αδέλφια μου, οι φίλοι μου, τ’ ανίψια μου, ο βαφτισιμιός μου. Υπάρχουν 2-3 περιοχές που μου αρέσει να κάνω βόλτες, όπως η Πλάκα, το Θησείο, η Κυψέλη και 5-6 δρόμοι. Ο αγαπημένος μου είναι η Πανεπιστημίου μ’ εκείνα τα εξαιρετικά κτίρια του Τσίλερ. Αλλά δεν νομίζω ότι είναι μια πόλη πραγματικά φιλική. Δεν θα μπορούσα να χαρακτηρίσω τον εαυτό μου λάτρη αυτής της πόλης. Και επίσης δεν θα μπορούσα να χαρακτηρίσω τον εαυτό μου Έλληνα! Νιώθω – όπως και πολλοί άλλοι άλλωστε- πολίτης αυτού του κόσμου.
* Αυτό που μου είχε τραβήξει το ενδιαφέρον πριν το ψάξω περισσότερο είναι η κοινωνικοπολιτική ευαισθησία του All4fun. Έχω δει αναρτήσεις, που δείχνουν την ανάγκη στο να συντελέσουν σε μια ιδεολογική αφύπνιση, άκρως απαραίτητη αυτή την εποχή…
Περισσότερες λεπτομέρειες για τις τρεις φετινές παραστάσεις που συμμετέχει ο Παντελής Δεντάκης ως ηθοποιός ή ως σκηνοθέτης ακολουθούν στους σχετικούς συνδέσμους:
& Και φέτος οι Ψευδαισθήσεις ανεβαίνουν στο θέατρο οδού Κυκλάδων: http://all4fun.gr/fun/theater/4786-lr-.html
&& Ο Βυσσινόκηπος του Αντον Τσέχοφ παρουσιάζεται στο θέατρο του Νέου Κόσμου: http://all4fun.gr/fun/theater/4746-2012-10-11-09-53-20.html
&&& Το “Μια γιορτή στου Νουριάν” συνεχίζεται για δεύτερη σεζόν: http://all4fun.gr/fun/theater/4830-2012-10-20-10-32-14.html
Toυ Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 22/10/2012