Δε γνωρίζω αν σας έχει τύχει ποτέ, να τελειώσει μια παράσταση, και να συνεχίζετε να παραμένετε καρφωμένοι στις θέσεις σας ελπίζοντας πως απλά έγινε ένα διάλειμμα, και πως σε δέκα λεπτά, αυτή θα συνεχιστεί και εσείς θα συνεχίσετε να είστε βυθισμένοι στον κόσμο της. Αυτήν την σπάνια αίσθηση, ένοιωσα εγώ όταν τελείωσε η “Γρανάδα” του Γιάννη Καλαβριανού στο Από Μηχανής Θέατρο.
Το έργο ως θέμα έχει να κάνει με την απώλεια και τον τρόπο διαχείρησής της από τους αγαπημένους ανθρώπους που μένουν πίσω. Το πένθος, η ανάμνηση, η συνέχεια, η νοσταλγία. Τα πράγματα που αγαπούσε, τα ρούχα που φορούσε, οι ιστορίες που έλεγε….Όχι, δεν πρόκειται για μια μελό παράσταση, μην ξεγελαστείτε από τα προαναφερόμενα.
Όλα αυτά παρουσιάζονται με τρόπο απόλυτα φυσιολογικό, με περισσή τρυφερότητα, με πνευματώδη (αυτο)σαρκασμό, και με τρεις παράλληλες “δράσεις” στη σκηνή (μια θεατρική πράξη, μια αφήγηση, και μια κινηματογραφική προβολή), που η μία εισβάλει στην άλλη απόλυτα ταιριαστά σχολιάζοντας και συμπληρώνοντας η μία την άλλη: η καθημερινότητα και η σχέση μιας τυπικής, οικογένειας στη σκηνή, η αφήγηση της πονεμένης ιστορίας της βασίλισσας Ιωάννας “της τρελής” στη Γρανάδα από τον ιστορικό-πατέρα, και οι αστρονομικές ομολογίες ζωής από μια απολαυστική Λυδία Φωτοπούλου στο κινηματογραφικό πανί.
Δε θα σταθώ στις ερμηνείες των ηθοποιών. Το θεωρώ λίγο περιττό να εξάρω τον έναν ή τον άλλο, όταν όλοι σύσσωμοι έχουν ασπαστεί και υπηρετούν με απόλυτη συνέπεια μια σκηνοθετική γραμμή που έχει άποψη, στόχο, όραμα και πρόταση. Όραμα και πρόταση για το σύγχρονο Ελληνικό θέατρο και όλα όσα το αποτελούν, ξεκινώντας από το κείμενο και φθάνοντας μέχρι και την υπόκλιση.
Όλα είναι απλά, καθημερινά ανθρώπινα, Οι διάλογοι, οι αφηγήσεις, το στήσιμο στη σκηνή, η ακανόνιστη αλλά γεωμετρικά σχεδιασμένη τοποθέτηση των ηθοποιών και ο χώρος στον οποίο κινούνται. Μιλάνε, γελάνε, εκνευρίζονται, συγκινούνται, χωρίς “μούτες”, “πόζες”, επιτήδευση. Διάφανα, κρυστάλλινα, σαφή ξεκάθαρα και ευδιάκριτα, όπως οι προθήκες που κοσμούν τη σκηνή και περικλείουν με έναν τρόπο ολόκληρο τον κόσμο μας.
Σε αντίθεση με όλες τις “πρωτοπορίες” που πυροβολείται κατά καιρούς το κοινό όπου η “αρρώστια”, η “ψυχεδέλεια” και η “δηθενιά της σπουδαιότητας” σερβίρεται και παρουσιάζεται ως φυσιολογικό, εδώ έχουμε να κάνουμε με την απόλυτη κανονικότητα: Κανονικό κείμενο, κανονικοί ηθοποιοί, κανονική σκηνοθεσία, κανονικές ερμηνείες, όχι φωνές, όχι τσιρίδες, όχι σκηνοθετικά τεχνάσματα και σκηνογραφικά “εικαστικά θαύματα”, όχι αναπαραστάσεις, συμβολισμοί, και “εννοούνται” και “θέλει να μας πει”.
Αναμφισβήτητα, στις καλύτερες παραστάσεις της χρονιάς. Γιατί η απλότητα χωρίς απλούστευση είναι σπουδαία στις μέρες μας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ “ΓΡΑΝΑΔΑ” ΕΔΩ
γράφει ο Κώστας Ζήσης 20/2/18