Το τόλμημα να ανεβάσει το “De Profundis” του Όσκαρ Ουάιλντ στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα ήταν εκ των προτέρων δύσκολο. Το τελικό αποτέλεσμα, όμως, τον δικαίωσε και ο Σπύρος Κυριαζόπουλος πραγματοποιεί μια από τις ερμηνείες της σεζόν στον μονόλογο του στο «Ανεσις».
Έχοντας και τη συνδρομή της Μαρίας Κίτσου λίγες ημέρες πριν ανέβει ξανά η παράσταση (αρκετά διαφορετική σε σχέση με το θέατρο του Νέου Κόσμου, όπου πρωτοπαρουσιάστηκε πέρσι) ο Σπύρος παραδέχεται τις δυσκολίες του να σκηνοθετείς και να παίζεις παράλληλα σε μονόλογο.
Ωστόσο το απολαμβάνει δεόντως και προσκαλεί τον κόσμο να δει την παράστασηγιατί όπως παραδέχεται στο All4fun, «θα έλεγα σε κάποιον να έρθει, γιατί κάποια μεγάλα κείμενα είναι συναντήσεις. Είναι ωραίο να συναντάς σπάνια ανεβασμένα κείμενα στο θέατρο σε παραστάσεις που δημιουργούν ιδιαίτερο σκηνικό κόσμο…»
– Τι σε ώθησε να ανεβάσεις το συγκεκριμένο έργο;
Η αγάπη μου για το σπουδαίο αυτό κείμενο και η αγάπη μου για τον Οσκαρ Ουάιλντ.
– Πόσο δύσκολο και απαιτητικό είναι να σκηνοθετείς τον εαυτό σου σ’ έναν μονόλογο;
Πολύ. Αυτή η παράσταση είναι το πρώτο μου σκηνοθετικό εγχείρημα. Ο ρόλος του σκηνοθέτη λειτούργησε ”εις βάρος” του ηθοποιού πολλές φορές. Λειτούργησα και ανέπνευσα σαν ηθοποιός ξανά μέσα στον κόσμο που έστησα με την πολύτιμη βοήθεια της φίλης και σπουδαίας ηθοποιού Μαρίας Κίτσου.
– Πόσο σημαντικό θεωρείς το συγκεκριμένο κείμενο με βάση αυτά που έχει γράψει ο Όσκαρ Ουάιλντ;
Το De profundis έχει τη μορφή επιστολής. Δεν έχει εκείνο το χαρακτηριστικό καυστικό χιούμορ του συγγραφέα, ούτε τον ισθητισμό σαν οδηγό. Γράφτηκε βιώνοντας την κοινωνική κατακραυγή όσο ήταν φυλακισμένος σε άθλιες συνθήκες και εκτελώντας καταναγκαστικά έργα. Ο λόγος του είναι ενός αυθεντικού ανθρώπινου πλάσματος δοσμένος μοναδικά ποιητικά και ουσιαστικά. Και πέρα από αυτό κινείται στο υπερβατικό και υπερφυσικό φωτίζοντας το αθάνατο της ψυχής και τη δύναμη της αγάπης . Θεωρώ ότι αυτό και η μπαλάντα της φυλακής του Ρέντινγκ είναι τα σημαντικότερα έργα του.
– Τι αποδοχή είχε τότε στην Αγγλία και τι γενικά σε όλον τον κόσμο από τότε;
Το 1913 το πλήρες κείμενο διαβάστηκε στο δικαστήριο. Το 1912 είχε δημοσιευθεί για τον Όσκαρ Ουάιλντ μια μελέτη και ο Ντάγκλας, ο νέος στον οποίο γράφει την επιστολή, κάνει μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση και η υπόθεση πάει στο Ανώτατο Δικαστήριο, τον Απρίλιο του 1913. Η μελέτη έλεγε ότι έπρεπε να δημοσιευτεί ολόκληρο το κείμενο και έτσι έπρεπε να διαβαστεί ολόκληρο στο Ανώτατο Δικαστήριο. Θεώρησαν ότι το πλήρες κείμενο “ήταν τόσο ασυνεπές ώστε να είναι αρκετά αναξιόπιστο ως απόδειξη του οτιδήποτε άλλο εκτός από διακυμάνσεις στην κατάσταση του νου του Ουάιλντ, ενώ ήταν φυλακισμένος. Το κείμενο ήταν ”ατελείωτο”, βαριούνταν στην κριτική επιτροπή και περισσότερο ενοχλημένος ήταν ο δικαστής. Επαναστάτησε, και η ανάγνωση διεκόπη! Αλλά η αναλλοίωτη εντύπωση που έμεινε στο μυαλό όλων ήταν ότι ο Ντάγκλας ήταν ένας νεαρός απατεώνας και ότι ο ίδιος είχε καταστρέψει το μεγάλο φίλο του. Ο Ντάγκλας κατέθεσε ότι είχε λάβει την επιστολή, αλλά την έριξε στη φωτιά αδιάβαστη. Δεν μπορούσε να το αντέξει, όταν έμαθε ότι η επιστολή απευθυνόταν σ ‘αυτόν και όταν άκουσε πλήρες περιεχόμενο της. .. Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης αυτός απλά εξαφανίστηκε.
– Πώς είναι να παίζεις στη σκηνή ουσιαστικά τον Όσκαρ Ουάιλντ;
Προσπαθώ να μην ”παίζω” τον Οσκαρ Ουάιλντ (σ.σ. γέλια). Ερμηνεύω το κείμενό του υπό συγκεκριμένη οπτική. Άλλωστε αυτός έχει πει να είσαι ο εαυτός σου. Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι
– Πώς έχεις βιώσει την αποδοχή του κόσμου, γιατί θα έλεγες σε κάποιον να έρθει να το δει και τι θυμάσαι περισσότερο από την περιοδεία που το έχεις πάει; Και επίσης ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια για το έργο;
Είναι πολύ όμορφο να επικοινωνείς τον κόσμο σου με τους θεατές και να τους συγκινείς. Από το Διδυμότειχο μέχρι το Ηράκλειο Κρήτης η παράσταση αγκαλιάστηκε θερμά και αγαπήθηκε. Να έρθει να το δει κάποιος γιατί κάποια μεγάλα κείμενα είναι συναντήσεις. Είναι ωραίο να συναντάς σπάνια ανεβασμένα κείμενα στο θέατρο σε παραστάσεις που δημιουργούν ιδιαίτερο σκηνικό κόσμο. Από την περιοδεία θυμάμαι έντονα την παράσταση στις Σέρρρες απ’ όπου και κατάγομαι. Ήταν η τελευταία φορά που με είδε ο πατέρας μου στο θέατρο. Δεν έχω μελλοντικά σχέδια για το έργο. Προς το παρόν απολαμβάνω και συνεχίζω ο ταξίδι της παράστασης στο θέατρο Άνεσις κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Για το τέλος σχολίασε μας ορισμένες ατάκες που ξεχωρίσαμε από το έργο, όπως οι εξής: Τα μεγάλα πάθη είναι για τις μεγάλες ψυχές:
Μικρός έβαλα ένα γυάλινο θερμόμετρο στο γκαζάκι στη φωτιά για να δείξω ότι έχω πυρετό και να μη διαβάσω. Ο υδράργυρος το έσκασε στο χέρι μου! Μεγαλύτερος κατάλαβα ότι υπάρχει και αγαπόμετρο! Κάποιες ψυχές πάσχουν σε πολύ ”υψηλές θερμοκρασίες αγάπης”και αν είναι μεγάλες τις αντέχουν.
– Οι Θεοί είναι παράξενοι, δε διαλέγουν μονάχα τις κακίες μας σαν όργανα της τιμωρίας μας, μας φέρνουν στην καταστροφή χρησιμοποιώντας σα μέσο ό,τι καλό υπάρχει μέσα μας:
Θ’ απαντήσω μέσω του Όσκαρλ Ουάιλντ: Οι καλές προθέσεις είναι μάταιες προσπάθειες να πάμε ενάντια στη φύση…
– Η θύμιση της φιλίας μας είναι η σκιά που με ακολουθεί εδώ πέρα:
Κάθε σκιά εξαρτάται από το φως…
– Οι περισσότεροι ζουν για να τους αγαπούν και να τους θαυμάζουν, ενώ θα έπρεπε να ζουν αγαπώντας και θαυμάζοντας.
«Η αγάπη είναι δράση. Ζώντας περιμένοντας να αγαπηθώ μένω αδρανής, απαιτώντας κάποιος άλλος να εκπληρώσει τη δική μου δουλειά…»
& To βίντεο της παράστασης: https://www.youtube.com/watch?v=_rOVGYDDXvM
&& Αναλυτικές πληροφορίες για τους συντελεστές του “De Profundis”, που παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Άνεσις (21:15) ακολουθούν στον σχετικό σύνδεσμο: http://all4fun.gr/fun/theater/12109-q-de-profundis-q-.html
Του Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 8/2/2016