“Δεσποινίς Τζούλια” στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου

 

Αύγουστος Στρίντμπεργκ. 

Γεννημένος στη Στοκχόλμη το 1849 από πατέρα χρεωκοπημένο υπάλληλο και μητέρα υπηρέτρια, ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ υπήρξε ο τέταρτος από έντεκα παιδιά. Τη μητέρα του την έχασε από φυματίωση στα δεκατρία χρόνια του κι ο πατέρας του, προτού περάσει χρόνος από το θάνατο της γυναίκας του, ξαναπαντρεύτηκε τη νεαρή γκουβερνάντα των παιδιών του. Το παρατσούκλι του στο σχολείο ήταν «ο γιος της δούλας». Σπούδασε στην Ουψάλα και στη Στοκχόλμη, ενώ έγραψε το πρώτο του θεατρικό έργο σε ηλικία 24 ετών, δίχως η τύχη του να προμηνύει τίποτα από τη μετέπειτα δόξα του, καθώς απορρίφθηκε από κάθε θέατρο ή εκδοτικό οίκο της εποχής. Αρχικά αποπειράθηκε να γίνει ηθοποιός, αλλά απέτυχε.

Ύστερα εργάστηκε για να βιοποριστεί ως βιβλιοθηκονόμος, δημοσιογράφος και δάσκαλος – μέχρι που το 1879 βλέπει το φως τη δημοσιότητας το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο ‘Το Κόκκινο Δωμάτιο’ και αρχίζει σταδιακά να βιώνει την καταξίωση και την αποδοχή. Από το 1872 άλλωστε είχε ήδη εγκαταλείψει οριστικά πια τις σπουδές του και αφιερωνόταν στη λογοτεχνία. Λίγο αργότερα θα παντρευτεί τη βαρόνη Σίρι φον Έσσεν, με την οποία, και τα τρία τους παιδιά, θα ζήσουν σε Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία και Δανία. Στο διάστημα αυτό δημοσιεύει μια συλλογή με ρεαλιστικά διηγήματα γύρω από τον γάμο, τους “Παντρεμένους”. Το έργο κατάσχεται και ο εκδότης δικάζεται για βλασφημία, αλλά η δημοτικότητα του Στρίντμπεργκ ανεβαίνει κατακόρυφα, πράγμα που τον κάνει να επιστρέψει στην πατρίδα του και να αναλάβει όλη την ευθύνη για το βιβλίο. Αθωώνεται από το δικαστήριο και την επόμενη χρονιά δημοσιεύει μια δεύτερη κι ακόμα πιο καυστική συλλογή με διηγήματα, με τον τίτλο και πάλι “Παντρεμένοι”, με έντονα τα στοιχεία του μισογυνισμού και του αντιφεμινισμού, που είναι τόσο γνώριμα στα κατοπινά θεατρικά έργα του.  

Η “μάχη των φύλων”, ως μια προαιώνια και αδιάλειπτη μονομαχία άντρα και γυναίκας, βρίσκει την πλήρη έκφρασή της στα έργα του Στρίντμπεργκ “Ο Πατέρας” (1887), “Οι σύντροφοι” (1888), “Δεσποινίς Τζούλια” (1888), “Οι δανειστές” (1888), ” Ο δεσμός” (1893) και “Ο χορός του θανάτου” (1901), με τα οποία γίνεται παγκοσμίως γνωστός. Το 1888 μαθαίνει πως ο φίλος του Νίτσε, με τον οποίο διατηρούσε στενή αλληλογραφία, παραφρόνησε. Η είδηση αυτή, σε συνδυασμό με την ασταθή προσωπική του ζωή, τον οδήγησε στην πνευματική κατάρρευση. Ύστερα από δύο γάμους και δύο διαζύγια, το βασανισμένο του πνεύμα βρίσκει καταφύγιο στον μυστικισμό και την αλχημεία. Το 1892 εγκαταλείπει τη Σουηδία και το θέατρο. Το διάστημα 1895 – 1896 κλείνετε σ’ ένα ιδιωτικό σανατόριο για να βρει την ψυχική του γαλήνη.

Η υγεία του αποκαταστάθηκε, αλλά τα γραπτά του είχαν ήδη στραφεί από τον νατουραλισμό στη μεταφυσική, το όνειρο και τον συμβολισμό. Με τη δραματική τριλογία “Προς τη Δαμασκό” και με το “Ονειρόδραμα” -μια συμβολική φαντασιοκοπία της ανθρώπινης ύπαρξης- ο Στρίντμπεργκ ελευθερώνει το νεώτερο δράμα από τα δεσμά του νατουραλισμού, προμηνώντας τα έργα νεώτερων πειραματιστών που θα ακολουθήσουν όπως ο Πιραντέλλο ή ο Κοκτώ. Πέθανε στη Στοκχόλμη, το 1912, σε ηλικία 63 ετών.

 

 

Λίλλυ Μελεμέ

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημείου Αθηνών (τομέας Λογοτεχνίας-Πολιτισμού). Είναι αριστούχος απόφοιτος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του θεάτρου «Τζένη Καρέζη» (4ετής φοίτηση, 1995-1999) και αριστούχος απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Εργαστηρίου Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου (2001-2004).

Έχει σκηνοθετήσει τις παραστάσεις: ΑΡΚΕΤΑ ΠΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΕΛΑ του Δημήτρη Καρατζιά (Πολυχώρος Vault Theatre Plus), LA PETITE MORTτου Μισέλ Φάις (Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν), ΓΕΡΜΑ του Φ. Γκ. Λόρκα (Πολυχώρος Vault Theatre Plus), ΤΖΕΛΑ, ΛΕΛΑ, ΚΟΡΝΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ του Φ. Λούντβιχ (Παιδική Σκηνή- Θέατρο Πορεία), ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ (Μουσικοθεατρική παράσταση για φωνή και πιάνο, στον Πολυχώρο Αθηναϊδα, με την σοπράνο Τζίνα Φωτεινοπούλου και τον σολίστα Γιώργο Δούσση), ΓΕΛΩΝΤΑΣ ΑΓΡΙΑ  του Κρ. Ντουράνγκ (Κεντρική παραγωγή του Δη.Πε.Θε. Κομοτηνής), Ο ΠΑΤΕΡΑΣ του Α. Στρίντμπεργκ  (Συμπαραγωγή Θεάτρου Τέχνης Κ.Κουν – Δη.Πε.Θε. Ρούμελης, με τον Γιάννη Φέρτη στον ομώνυμο ρόλο),  ΡΩΣΙΚΗ ΡΟΥΛΕΤΑ του Α.Π. Τσέχωφ (Θεατρικός οργανισμός Ακροπόλ σε συνεργασία με το Δη.Πε.Θε. Ρούμελης), Ο ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ του Ν.Β. Γκόγκολ, (καλοκαιρινή περιοδεία, Δη.Πε.Θε. Ρούμελης), Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ MR LOVE της Κ. Λητς (Θέατρο Γκλόρια και χειμερινή περιοδεία σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας), ΑΝΤΡΕΣ ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ της Ελένα Τορνέρο (Θέατρο Ανεσις, Ίδρυμα Μιχ. Κακογιάννης),  ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΑΔΑΜ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΑΣ του Μ. Τουέιν (Θέατρο Επι Κολωνώ), ΒΡΕΧΕΙ ΣΤΗ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ του Πάου Μιρό (Θέατρο Altera Pars),  ΕΞΟΔΟΣ – ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΜΑΣ ΛΕΞΕΙΣτου Μισέλ Φάις (Θέατρο Συνεργείο), ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ του Εστέβα Σολέρ (Θέατρο Συνεργείο),  SHOOT/GET TREASURE/REPEATτου Μάρκ Ρέιβενχιλ (Θέατρο Συνεργείο), ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΔΟΥΝΑΒΕΩΣ του Μισέλ Φάις (Φεστιβάλ Φιλίππων), ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΣΚΥΛΙ του Μισέλ Φάις (Θέατρο Από Μηχανής),  ΛΑΣΠΗ  του Β. Χατζηγιαννίδη (Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας – Β΄σκηνή), ΤΑΡΤΟΥΦΟΣ του Μολιέρου (Πειραματική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου), Ο ΜΑΥΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ του Α.Π.Τσέχωφ (Πειραματική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου).

 

Συγγραφέας: Αύγουστος Στρίντμπεργκ

Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ

Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ

Σκηνικό: Γιώργος Γαβαλάς

Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα

Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Χορογράφος: Μόνικα Κολοκοτρώνη

Βοηθός σκηνοθέτη: Ελβίνα Μποτονάκη

Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα

 

Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός

 

Παραγωγή: Λυκόφως – Γιώργος Λυκιαρδόπουλος

Παίζουν οι ηθοποιοί: Μαρία Κίτσου, Ορέστης Τζιόβας, Αμαλία Αρσένη

 

Πληροφορίες