6.8 C
Athens
Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου, 2025

Μύθοι και αλήθειες για το χάπι της επόμενης μέρας

“Το χάπι της επόμενης μέρας είναι επικίνδυνο”. “Δεν μπορείς να το πάρεις περισσότερο από μία ή δύο φορές στη ζωή σου”. “Εάν το πάρεις δεν θα μπορέσεις να κάνεις παιδιά”…

Πιθανόν να έχεις ακούσει αυτές τις φήμες για το χάπι της επόμενης μέρας και, σε περίπτωση “ατυχήματος”, να βρεθείς σε δίλημμα: να το πάρω ή όχι; Είναι πράγματι επικίνδυνο;

Η αλήθεια είναι πως το χάπι της επόμενης ημέρας χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από 40 χρόνια, αλλά ακόμα και τώρα εξακολουθεί να υπάρχει αμφισβήτηση και παραπληροφόρηση σχετικά με την χρήση του.

Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να διαχωρίσουμε την αλήθεια από το μύθο γύρο από το χάπι της επόμενης μέρας, έτσι ώστε να καταλάβεις και εσύ πότε και αν μπορείς να το πάρεις…

Τι είναι το χάπι της επόμενης μέρας;

Το χάπι της επόμενης μέρας (ΧΕΜ) είναι μια μορφή επείγουσας αντισύλληψης που θα σε αποτρέψει από το να μείνεις έγκυος μετά από μια σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, ή εάν ένα προφυλακτικό έσπασε κατά τη διάρκεια της συνουσίας.

Στις περισσότερες χώρες, υπάρχουν δύο τύποι επείγουσας αντισύλληψης από το στόμα:

-Ένα που περιέχει λεβονοργεστρέλη (LNG: Norlevo ή Postinor στην Ελλάδα και Γαλλία, Levonelle στη Αγγλία, Plan Β στις Ηνωμένες Πολιτείες)

-Άλλο ένα που περιέχει ulipristal acetate (EllaOne).

Σε πολλές χώρες, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία, στις ΗΠΑ, μπορείς να το προμηθευτείς χωρίς ιατρική συνταγή.

Πώς δουλεύει; Είναι αλήθεια πως προκαλεί έκτρωση;

Το χάπι της επόμενης μέρας αποτρέπει την εγκυμοσύνη με το να εμποδίσει προσωρινά το αυγό να απελευθερωθεί (δηλαδή, αναστέλλει την ωορρηξία). Επιπλέον, μπορεί να εμποδίσει τη γονιμοποίηση. Μερικοί άνθρωποι φοβούνται πως το ΧΕΜ μπορεί να αποτρέψει ένα γονιμοποιημένο ωάριο από το να εμφυτευτεί στη μήτρα, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια πρόωρη άμβλωση. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το φάρμακο δεν είναι αποτελεσματικό όταν έχει ήδη συμβεί η ωορρηξία, έτσι δεν φαίνεται να εμποδίζει την εμφύτευση και συνεπώς δεν προκαλεί αποβολή. Επιπλέον, στην περίπτωση που η εμφύτευση έχει ήδη συμβεί πριν παρθεί, το χάπι της επόμενης μέρας δεν προκαλεί έκτρωση.

Πρέπει να το πάρω αμέσως;

Στην πραγματικότητα η ονομασία “χάπι της επόμενης μέρας” είναι λίγο παραπλανητική: μπορείς να το πάρεις μέχρι και πέντε ημέρες μετά την απροστάτευτη σεξουαλική επαφή. Μέχρι πρόσφατα, η σήσταση ήταν ότι τα χάπια που περιέχουν λεβονοργεστρέλη (Norlevo, Postinor) έπρεπε να ληφθούν εντός 72 ωρών (τριών ημερών) μετά το “ατύχημα”. Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τα χάπια αυτά εξακολουθούν να είναι αρκετά αποτελεσματικά ακόμα και αν παρθούν μεταξύ 72 και 120 ωρών. Ως εκ τούτου, τα χάπια Norlevo και Postinor μπορεί να ληφθούν έως και πέντε ημέρες μετά την επαφή χωρίς προστασία. Το ίδιο ισχύει και για την EllaOne: μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια μέχρι και πέντε ημέρες μετά το μη προστατευμένο σεξ.

Αλλά όσο πιο γρήγορα το πάρεις, τόσο πιο αποτελεσματικό είναι (βλέπε παρακάτω).

Είναι αποτελεσματικό;

Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν είναι 100% αποτελεσματικό, αλλά το ποσοστό αποτυχίας είναι αρκετά χαμηλό. Όπως είπαμε, όποιο χάπι και να χρησιμοποίησεις,  θα πρέπει να το πάρεις όσο το δυνατόν συντομότερα μετά την σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη. Αν παίρνεις το χάπι με LNG εντός του πρώτου 24ωρου μετά τη σεξουαλική επαφή, θα ελαττώνεται η πιθανότητα εγκυμοσύνης έως και 95%, η αποτελεσματικότητα μειώνεται τόσο περισσότερο θα καθυστερήσεις την λήψη του χαπιού, περίπου στο 85% την 2η μέρα, 60% την τρίτη ημέρα. Πρόσφατες μελέτες επιβεβαίωσαν ότι το EllaOne είναι πιο αποτελεσματικό από το χάπι LNG, όχι μόνο όταν λαμβάνεται 3-5 ημέρες μετά από μια μη προστατευμένη επαφή, αλλά ακόμα και αν το παίρνεις μέσα στις πρώτες τρεις ημέρες.

Θα έχω σοβαρές παρενέργειες;

Τα χάπια επείγουσας αντισύλληψης είναι πολύ ασφαλή: η χρήση του δεν έχει ποτέ συνδεθεί με θανάτους ή σοβαρές επιπλοκές. Επιπλέον, δεν βλάπτουν τη μελλοντική γονιμότητα. Γενικά, οι παρενέργειες είναι σπάνιες και συνήθως ήπιες, οι πιο συχνές είναι ναυτία, εμετό και ανωμαλίες του κύκλου (η περίοδος μπορεί να έρθει νωρίτερα, αργότερα, με περισσότερο ή λιγότερο αίμα από το συνηθισμένο). Άλλες πιο σπάνιες παρενέργειες είναι κούραση, ευαισθησία στο στήθος, κεφαλαλγία και κοιλιακό άλγος.

Υπάρχει κάποια διαφωνία ως προς το αν το ΧΕΜ σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εξωμήτριας κύησης (μια εγκυμοσύνη έξω από τη μήτρα, συνήθως μέσα στην σάλπιγγα). Τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν πως το ΧΕΜ δεν αυξάνει την πιθανότητα εξωμήτριας κύησης. Επιπλέον, όπως όλες οι μέθοδοι αντισύλληψης, το ΧΕΜ μειώνει τον απόλυτο κίνδυνο έκτοπης κύησης επειδή μειώνει της πιθανότητας εγκυμοσύνης.

Υπάρχει κάποιο όριο στον αριθμό των φορών που μπορώ να το πάρω;

Έχει υπονοηθεί (ως επί το πλείστον από φήμες στο διαδίκτυο) ότι είναι επικίνδυνο να πάρεις το ΧΕΜ περισσότερο από μία ή δύο φορές στη ζωή σου. Κάτωθι είναι ένα απόσπασμα από την ιστοσελίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ), το οποίο ρίχνει φως σε αυτό το θέμα:

“Δεν υπάρχουν περιορισμοί στις ενδείξεις για την χρήση του χαπιού επείγουσας αντισύλληψης. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες το χρησιμοποιούν επανειλημμένα (…) ως κύρια μέθοδο αντισύλληψης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρέπει να δοθεί περαιτέρω συμβουλευτική σχετικά με επιλογές αντισυλληπτικών που πιθανόν να είναι πιο κατάλληλες και αποτελεσματικές.

Η συχνή και επαναλαμβανόμενη χρήση του ΧΕΜ μπορεί να είναι επιβλαβής για γυναίκες με ορισμένες καταστάσεις που ταξινομούνται στην κατηγορία 2, 3 ή 4 βάση των κριτήριων ιατρικής επιλεξιμότητας (MEC) για συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη ή αντισύλληψη που εμπεριέχει μόνο προγεστερόνη (POC). Η συχνή χρήση της επείγουσας αντισύλληψης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες παρενέργειες, όπως ανωμαλίες της εμμήνου ρύσεως, αν και η επαναλαμβανόμενη χρήση τους δεν προκαλεί γνωστούς κινδύνους για την υγεία”.

Με άλλα λόγια, δεν πρέπει να πάρεις το ΧΕΜ πολύ συχνά, διότι: 1) καλύτερα να πάρεις τα κανονικά αντισυλληπτικά χάπια που θα σε προστατεύουν πιο αποτελεσματικά από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, 2) μπορεί να προκαλέσει κάποιες ανωμαλίες της περιόδου… αλλά στις περισσότερες γυναίκες, το χάπι της επόμενης μέρας ΔΕΝ είναι επικίνδυνο! 3) αν έχεις σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου, θρόμβους αίματος, κάποιες μορφές καρκίνου κ.λπ., είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφεύγεις τη συχνή και επαναλαμβανόμενη χρήση του ΧΕΜ.

Μάλιστα, το Βασιλικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων επισημάνει ότι το χάπι με LNG μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και περισσότερο από μία φορά στον ίδιο κύκλο. Ωστόσο, δεν συνιστά τη λήψη του EllaOne με αυτόν τον τρόπο, διότι, επειδή είναι ένα νεότερο φάρμακο, δεν έχουμε αρκετά στοιχεία για την επαναλαμβανόμενη χρήση στον ίδιο κύκλο (αν και πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια περισσότερο από μία φορά ανά κύκλο).

Αν παίρνεις το ΧΕΜ πολύ συχνά, μάλλον δεν έχεις βρει ακόμη μια τακτική μέθοδο αντισύλληψης που είναι κατάλληλη για σένα. Σε αυτή την περίπτωση, μίλησε με το γιατρό σου σχετικά με άλλες επιλογές αντισύλληψης.

Αν αποτύχει το ΧΕΜ και μείνω έγκυος, θα επηρεάσει το αγέννητο μωρό μου;

Τα χάπια με LNG χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια, και τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανωμαλιών ή άλλων επιπτώσεων στο μωρό. Νέα δεδομένα υποστηρίζουν ότι το Ellaone είναι εξίσου ασφαλές με το χάπι με LNG και δεν έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής γεννητικές ανωμαλίες.

Μπορώ να πάρω το ΧΕΜ αν θηλάσω;

Μπορείς να πάρεις με ασφάλεια το χάπι με LNG εάν θηλάζεις. Οι νέες  κατευθυντήριες οδηγίες αναφέρουν ότι ούτε το ellaOne δεν αντενδείκνυται για τις γυναίκες που θηλάζουν, αλλά το μητρικό γάλα δεν θα πρέπει να χορηγείται στα βρέφη για μία εβδομάδα αφού η γυναίκα έχει πάρει το χάπι.

Μερικές επισημάνσεις ακόμη…

Το ΧΕΜ θα σε προστατεύσει από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά δεν θα παρέχει καμία προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι πολύ σημαντικό να είσαι ενήμερη για τις ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές και να τις εφαρμόσεις στις σχέσεις σου.

  •  Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το χάπι με LNG μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό σε γυναίκες με βάρος 75kg ή περισσότερο, ενώ η αποτελεσματικότητα του EllaOne δεν φαίνεται να επηρεάζεται από το σωματικό βάρος. Έτσι, αν είσαι άνω των 75 kg, θα ήταν καλύτερο να προτιμήσεις το EllaOne.
  • Η αποτελεσματικότητα του ΧΕΜ μειώνεται αν κάνεις εμετό αμέσως μετά τη λήψη του. Συνεπώς, εάν κάνεις εμετό μέσα σε 2 ώρες από τη λήψη του χαπιού με LNG, ή μέσα σε 3 ώρες από τη λήψη του EllaOne, θα πρέπει να το ξαναπάρεις.
  • Αντενδείξεις: σύμφωνα με την ΠΟΥ: «Δεν υπάρχουν ιατρικές αντενδείξεις για τη χρήση των χαπιών επείγουσας αντισύλληψης με λεβονοργεστρέλης». Ορισμένοι ειδικοί συμβουλεύουν κατά της χρήσης τους σε γυναίκες με σοβαρή ηπατική νόσο.
  • Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα: ορισμένα φάρμακα ενδέχεται να μειώσουν την αποτελεσματικότητα του ΧΕΜ: Saint John’s wort, βαρβιτουρικά, ριφαμπικίνη, μεταξύ άλλων. Να συμβουλευτείς το γιατρό σου εάν λαμβάνεις κάποια από αυτά τα φάρμακα.
  • Πότε πρέπει να δεις το γιατρό σου: αν και το ΧΕΜ μπορεί να καθυστερήσει την περίοδο, επικοινώνησε με το γιατρό σου αν η περίοδος δεν έχει έρθει μερικές ημέρες μετά από την προβλεπόμενη ημερομηνία. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να δεις το γιατρό σου αμέσως εάν έχεις ακανόνιστη αιμορραγία και πόνος στην κοιλιά, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μίας εξωμήτριας κύησης,

Εν κατακλείδι:

Το χάπι επείγουσας αντισύλληψης είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης. Οι περισσότερες από τις φήμες που μπορεί να έχεις ακούσει γι ‘αυτό είναι αβάσιμες.

Τούτου λεχθέντος, δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση.

Η (πολύ έξυπνη) εμπορική ονομασία του ΧΕΜ στις ΗΠΑ, Plan B (Σχέδιο Β), υποδηλώνει ακριβώς πως πρέπει να χρησιμοποιηθεί αυτό το φάρμακο: ως μια εναλλακτική επιλογή, όταν το Σχέδιο Α (δηλαδή η κανονική αντισύλληψη) απέτυχε … ή δεν υπήρχε.

Πηγή: https://woman2womenblog.com

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Σχετικά Άρθρα

Τελευταία Άρθρα