* Πρώτα πρώτα μπήκε στη ζωή μου η μουσική – από μικρή ηλικία. Ξεκίνησε από τα οικογενειακά τραπέζια, καθώς σχεδόν όλοι στην οικογένεια μου ή τραγουδάνε ή παίζουν κάποιο μουσικό όργανο. Αργότερα, μεγαλώνοντας, γράφτηκα σε χορωδία πολυφωνικού γεωργιανού τραγουδιού κι από τότε η μουσική είναι παρούσα σχεδόν πάντα στη ζωή μου.
* Όταν ήρθα στην Ελλάδα άρχισα μαθήματα σαξόφωνου και παράλληλα με άλλες δουλειές (οικοδομή, βιοτεχνίες, εστίαση) δούλευα και ως μουσικός σε νυχτερινά μαγαζιά με διάφορα σχήματα. Η μουσική ήταν και είναι για μένα μια φυσική γλώσσα που την νιώθω πηγαία μέσα μου, ένας τρόπος να εκφραστώ, πριν να αρθρώσω με λόγια τα βαθύτερα συναισθήματά μου. Ξεκίνησα παίζοντας και τραγουδώντας, σχεδόν διαισθητικά. Η μουσική έγινε ένα καταφύγιο, αλλά και ένα κανάλι επικοινωνίας με τον κόσμο γύρω μου. Με τα χρόνια, έγινε τρόπος σκέψης — μια ευαισθησία που με ακολουθεί παντού και ιδιαίτερα πάνω στη σκηνή.
* Η υποκριτική ήρθε αργότερα, ως πιο συνειδητή επιλογή, σα φυσική συνέχεια αυτής της ανάγκης για έκφραση και αυτογνωσία. Μέσα στο θέατρο βρήκα τρόπο να κατανοήσω καλύτερα και βαθύτερα τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Το θέατρο μου έμαθε πόσο σημαντική είναι η αλήθεια στην τέχνη και πόσο σημαντική είναι η ίδια η τέχνη και πόσο μεγάλη αξία έχει η ενσυναίσθηση.
* Εκεί ένιωσα ότι μπορώ να συνδυάσω την προσωπική μου εμπειρία με τη συλλογική μνήμη. Άρχισα να δουλεύω επαγγελματικά στο θέατρο από το 2005 και ευτυχώς συνεργάστηκα με αξιόλογους ανθρώπους που μου έμαθαν πολλά. Το θέατρο σου δίνει τη δυνατότητα να ζήσεις διαφορετικές ζωές, να μπεις στη θέση του άλλου και να κοιτάξεις από το δικό του «παράθυρο» με την δική του ματιά. Είναι μια τέχνη που απαιτεί αλήθεια και ταυτόχρονα ελευθερία.
* Μέσα από την υποκριτική ένιωσα ότι μπορώ να συμμετέχω ενεργά στον κοινωνικό διάλογο, να θέτω ερωτήματα, να φωτίζω πλευρές της ανθρώπινης κατάστασης, που συχνά αγνοούμε ή αποφεύγουμε και ν’ ανακαλύπτω τις δυσκολίες αλλά και τις ομορφιές της ζωής.
* Η μετάφραση, ήρθε σαν ανάγκη να γεφυρώσω δύο κόσμους: Αυτόν από τον οποίο προέρχομαι και αυτόν στον οποίο ζω. Έχω μεταφράσει κυρίως θεατρικά έργα και λογοτεχνικά έργα, που προορίζονταν για θεατρικές παραστάσεις, από τα ρωσικά στα ελληνικά. Μια διαδικασία που δεν είναι μόνο γλωσσική· είναι πολιτισμική, αισθητική, ακόμα και ηθική. Προσπαθώ να αποδώσω όχι μόνο τα νοήματα αλλά και την ατμόσφαιρα, τον ρυθμό, ακόμα και τη σιωπή πίσω από τις λέξεις. Στην ουσία και η μετάφραση είναι μια μορφή ερμηνείας.
* Αυτές οι τρεις «τέχνες» — η μουσική, η υποκριτική και η μετάφραση — αλληλοσυμπληρώνονται και με συμπληρώνουν. Καθεμία μ’ έχει διαμορφώσει διαφορετικά, αλλά όλες μαζί με κρατούν συνδεδεμένο με τον κόσμο γύρω μου, ειδικά σε μια εποχή τόσο αντιφατική και απαιτητική όσο η σημερινή.
* Το να είσαι καλλιτέχνης στην Ελλάδα του 2025 είναι ταυτόχρονα πρόκληση και ευλογία. Η ελληνική κοινωνία, όπως και πολλές άλλες στον κόσμο, βρίσκεται σε διαρκή αλλαγή, με έντονες κοινωνικές και πολιτικές αναδιαμορφώσεις, που μοιραία επηρεάζουν και τον χώρο της τέχνης. Αυτό που με λυπεί είναι ότι η τέχνη συχνά αντιμετωπίζεται ως δεύτερης αξίας προτεραιότητα, πολλές φορές ως κάτι περιττό, δίχως ν’ αναγνωρίζεται ο ρόλος της ως κοινωνικού καταλύτη και ως βασικού στοιχείου της πολιτισμικής μας ταυτότητας.
* Η πολιτεία θα έπρεπε να κατανοήσει πως το θέατρο και η τέχνη γενικότερα, δεν είναι απλώς «πολιτιστικές εκδηλώσεις», η αξία του θεάτρου είναι βαθιά κοινωνική και πολιτική. Είναι ένα πεδίο όπου αναπτύσσεται η κριτική σκέψη, η ενσυναίσθηση και η αλληλεγγύη — αρετές που είναι πιο απαραίτητες από ποτέ σε έναν κόσμο που βιώνει συγκρούσεις, ανισότητες, αποξένωση και αλλοτρίωση. Το θέατρο λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό, επιτρέποντας στους ανθρώπους να δουν πέρα από τον εαυτό τους και να νιώσουν και να αποκτήσουν σύνδεση με τους άλλους.
* Οι δύσκολες συνθήκες που βιώνει ο χώρος της τέχνης και ιδιαίτερα το θέατρο δεν είναι βέβαια αποτέλεσμα μόνο των εξωτερικών παραγόντων — της πολιτικής, της οικονομίας, των κοινωνικών κρίσεων — αλλά και μιας πολύπλοκης σχέσης μέσα στον ίδιο τον χώρο. Οι καλλιτέχνες – οι ηθοποιοί, οι σκηνοθέτες, οι τεχνικοί, οι παραγωγοί – όλοι μας πρέπει να καταλάβουμε πως φέρουμε ένα μερίδιο ευθύνης στο πώς διαμορφώνεται αυτή η κατάσταση. Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη αλληλοϋποστήριξη και ουσιαστικό διάλογο μεταξύ όλων των πλευρών που συνθέτουν τον καλλιτεχνικό χώρο. Χωρίς αυτό, το τοπίο θα παραμένει θολό. Η αξία της τέχνης διαχρονικά και ειδικά σε περιόδους κρίσης, παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
* Η τέχνη είναι μια γλώσσα που μπορεί να εκφράσει το ανεξήγητο, να δώσει φωνή στους αδύναμους, να φέρει στο φως τις αλήθειες που κρύβονται. Σε περιόδους όπως αυτές που βιώνουμε σήμερα με τους πολέμους στην Ουκρανία, την Παλαιστίνη και σε άλλα μέρη του κόσμου, η τέχνη γίνεται ακόμα πιο απαραίτητη — όχι μόνο για να καταγγείλει αλλά και ν’ αφυπνίσει και πρωτίστως για να διατηρήσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ελπίδα. Είναι το φως μέσα στο σκοτάδι, το μέσο για να κατανοήσουμε, να μοιραστούμε και να θεραπευτούμε.
* Επομένως, όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης: οι καλλιτέχνες να διεκδικήσουν με ενότητα και θάρρος, η πολιτεία να σταθεί με συνέπεια και όραμα και η κοινωνία ν’ αναγνωρίσει και να στηρίξει την τέχνη ως ζωτικό κομμάτι της συλλογικής μας ύπαρξης.
* Η Ορέστεια ήταν για μένα μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια μεγάλη ευκαιρία. “Πρόκληση”, διότι μιλάμε για την Ορέστεια του Αισχύλου και “ευκαιρία”, διότι μιλάμε για τον Θεόδωρο Τερζόπουλο. Και για τις δυο αυτές συνιστώσες, μιλάμε για ένα μεγάλο σχολείο. Απ’ όλη αυτήν την εμπειρία μόνο κερδισμένος μπορείς να βγει κανείς. Είναι η τρίτη φορά που μου τυχαίνει να ασχοληθώ με αυτό το έργο και κάθε φορά μου φαίνεται τόσο διαφορετικό και τόσο σύγχρονο. Κάθε φορά ανακαλύπτω τόσα καινούργια πράγματα!
* Να πω πως περίμενα μετά την πρεμιέρα μας πέρσι στην Επίδαυρο να γίνει αυτό που έγινε, θα είναι ψέμα. Σίγουρα όμως πίστευα πως μετά από αυτή την εμπειρία, θα ένιωθα μέσα μου να μεγαλώνει ο εσωτερικός πλούτος που είναι τόσο χρήσιμο και απαραίτητο για να συνεχίσω να υπηρετώ αυτό που αγαπώ.
* Αυτό που έχω αποκομίσει έως τώρα ως κομμάτι αυτής της παράστασης είναι η βαθιά πεποίθηση πως το θέατρο είναι μια γλώσσα χωρίς σύνορα· ένας ζωντανός διάλογος με τον Άνθρωπο — σε κάθε εποχή, σε κάθε τόπο. Όταν είναι αληθινό, μιλάει κατευθείαν στην ψυχή, πριν καν φτάσει στα αυτιά. Είναι ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας — βαθιά ανθρώπινος. Έχω βρεθεί να παίζω μπροστά σε θεατές που δεν καταλάβαιναν καμία λέξη από το κείμενο – κι όμως, στο τέλος, συγκινούνταν βαθιά. Αυτό με δίδαξε ότι το θέατρο μιλάει κυρίως μέσα από το σώμα, την ενέργεια, τη σιωπή, το βλέμμα. Η λέξη είναι σημαντική, ναι σαφώς, αλλά δεν είναι το παν.
* Η συγκίνηση δεν έχει γλώσσα. Ή μάλλον έχει: τη γλώσσα της κοινής ανθρώπινης εμπειρίας. Το θέατρο είναι μια πράξη βαθιά πολιτισμική, αλλά ταυτόχρονα απολύτως οικουμενική. Κάτι σαν μια αρχαία ανάγκη που κουβαλάμε όλοι μέσα μας – την ανάγκη να αφηγηθούμε, να μοιραστούμε, να συναντηθούμε σε έναν κοινό συγκινησιακό τόπο.
* Ο Αίγισθος είναι ένας ρόλος που με απασχόλησε βαθιά, όχι μόνο ερμηνευτικά, αλλά και ανθρώπινα. Δεν είναι ένας απλός «μοχθηρός». Είναι ένας χαρακτήρας τραγικός, ένας άνθρωπος που μεγάλωσε μέσα στον φόβο, στο τραύμα, στη σκιά της εξουσίας και της βίας. Πίσω από τη φιγούρα του «δολοπλόκου» ή του «σφετεριστή», εγώ προσπάθησα να δω τον άνθρωπο. Αυτόν που για να επιβιώσει, αναγκάστηκε να γίνει αυτό που έγινε. Όχι για να τον δικαιολογήσω, αλλά για να τον κατανοήσω.
* Είναι ένας χαρακτήρας που έρχεται από τα σκοτεινά υπόγεια της Ιστορίας, φορτωμένος με ενοχές και με βία. Είναι ένα παιδί του πολέμου, της εξορίας, της απώλειας. Και πάνω σ’ αυτά χτίζει την ανάγκη του να επιβιώσει, να αποκτήσει εξουσία, να “αντιστρέψει” το τραύμα του. Προσπάθησα να μην τον παίξω σαν σύμβολο κακού, αλλά σαν άνθρωπο. Πολλές φορές παρεξηγούμε τέτοιους χαρακτήρες – τους βλέπουμε μόνο ως προδότες, ή ως φαύλους και ηθικά καταδικασμένους. Εγώ προτίμησα να ενσκήψω στην πληγή του και φυσικά με την καθοδήγηση του σκηνοθέτη να ανακαλύψω την ανθρώπινη πλευρά του.
* Όσο για τους ρόλους με «αρνητικό πρόσημο» … ναι, θα πω ότι με εξιτάρουν. Έχουν μέσα τους μια πολυπλοκότητα γοητευτική. Εκεί υπάρχει δουλειά εξερευνητική: να βρεις τον πόνο πίσω από την πράξη, την ελλειμματικότητα πίσω από την εξουσία, το φόβο πίσω από την επιθετικότητα. Δε μου αρέσει να (επι)κρίνω τους ρόλους μου. Επιλέγω να τους πλησιάζω ανθρώπινα. Όσο πιο «σκοτεινός» ο ρόλος, τόσο μεγαλύτερη και η πρόκληση να ανακαλύψεις την πληγή του. Και για μένα, αυτή είναι η ουσία και η μαγεία της υποκριτικής: να καταλάβεις τον Άλλο, ακόμα κι όταν διαφωνείς μαζί του ακόμα κι όταν δεν τον αποδέχεσαι, να εξηγήσεις μέσα σου γιατί νιώθει και φέρεται όπως νιώθει και φέρεται.
* Την ερχόμενη σεζόν θα είμαι στο θέατρο Χώρα μαζί με μια ομάδα υπέροχων ηθοποιών σ’ ένα σύγχρονο έργο με τίτλο “Ώσπου να σβήσουν τα άστρα” της Beth Steel σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και μετάφραση του Αντώνη Γαλέου και της Κοραλίας Σωτηριάδου.
* Δεν μπορώ να πω ότι έχω χορτάσει από τον κινηματογράφο η την τηλεόραση. Μέχρι τώρα έχω κάνει ελάχιστα πράγματα, όμως κάθε φορά που βρίσκομαι μπροστά στην κάμερα νιώθω πως εισέρχομαι σε έναν εξίσου μαγικό κόσμο, όπως του θεάτρου, απλώς με άλλους κανόνες και με άλλες απαιτήσεις. Ο κινηματογράφος έχει τη δική του γοητεία όπως και η τηλεόραση — πιο εσωτερική, πιο λεπτοφυή. Στο θέατρο παίζεις για να αγγίξεις τον θεατή μέχρι την τελευταία σειρά. Στον κινηματογράφο αρκεί ένα βλέμμα. Εκεί που στο θέατρο είναι το παρόν το εδώ και τώρα, στον κινηματογράφο είναι η μνήμη — η καταγραφή. Όμως και τα δύο ζητούν και αναζητούν την αλήθεια.
* Το ότι μπορείς να επαναλάβεις μια σκηνή για να την πας εκεί που τη θες, σου δίνει άλλου είδους ελευθερία. Όχι απαραίτητα ευκολία — γιατί και η κάμερα δεν συγχωρεί τίποτα. Αλλά είναι μια άλλη μορφή δουλειάς, που με συγκινεί. Είναι κάτι που θέλω να εξερευνήσω περισσότερο. Όχι μόνο γιατί είναι κομμάτι της δουλειάς μου, αλλά γιατί είναι κι ένα άλλο μέσο να πεις την ιστορία σου. Και κάθε φορά που έχω την ευκαιρία να το κάνω αυτό, νιώθω λίγο λιγότερο ξένος στον κόσμο.
* Η σχέση μου με το γράψιμο δεν είναι αυτή του συγγραφέα. Το πιο κοντινό που βιώνω —και με βαθιά συγκίνηση όμως — είναι η τέχνη της μετάφρασης και κάθε φορά που το κάνω, νιώθω πως γίνομαι ένας διαμεσολαβητής ανάμεσα σε δύο γλώσσες, δύο κουλτούρες, δύο κόσμους. Δεν είναι μια μηχανική διαδικασία· είναι μια πράξη κατανόησης. Προσπαθώ να αποκωδικοποιήσω τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τον εσωτερικό ρυθμό του συγγραφέα και να τα αποδώσω σε μια άλλη γλώσσα, χωρίς να χαθεί η πνοή του πρωτοτύπου. Αυτό είναι κάτι που με γοητεύει, με παιδεύει αλλά με εξελίσσει.
* Όσο για τη σκηνοθεσία, είναι μια περιοχή που με αφορά ουσιαστικά, αλλά ακόμα δεν την έχω προσεγγίσει πλήρως. Υπάρχει μέσα μου η ανάγκη να διαμορφώσω έναν σκηνικό κόσμο μέσα από τη δική μου ματιά — να δώσω μορφή σε ένα όραμα. Αλλά αυτό δεν θέλω να γίνει βιαστικά. Δεν το βλέπω ως φιλοδοξία, αλλά ως μια βαθύτερη έκφραση καλλιτεχνικής ωριμότητας, που όταν ωριμάσουν οι εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες, θα βρει τον δρόμο της.
* Δεν είμαι άνθρωπος που κάνει λίστα με «συνεργασίες ζωής». Πιο πολύ λειτουργώ μέσα από τη διαίσθηση, την ανάγκη της στιγμής και την πίστη στη χημεία που μπορεί να γεννηθεί ανάμεσα σε ανθρώπους. Θα ήθελα να δουλεύω με τους σκηνοθέτες που σέβονται τον ηθοποιό ως σκεπτόμενο ενεργητικό συνεργάτη και όχι ως παθητικό εκτελεστή οδηγιών. Η αλήθεια είναι πως με ενδιαφέρουν όλα τα είδη του θεάτρου — από την τραγωδία μέχρι το σύγχρονο δράμα και την κωμωδία. Δεν περιορίζομαι σε στεγανά, γιατί για μένα το σημαντικότερο είναι η ουσία. Ό,τι κι αν παίζεις, όποιο είδος κι αν υπηρετείς, το ζητούμενο είναι να κάνεις τέχνη, όχι απλώς δουλίτσα.
* Με «δουλίτσα» εννοώ το να παίζεις κάτι μόνο και μόνο για να βγάλεις χρήματα ή να αποκτήσεις κάποια φήμη, χωρίς αυτό που κάνεις να σε αγγίζει και να σε προκαλεί. Θέλω να νιώθω πως η δουλειά μου έχει νόημα — πως μέσα από το ρόλο και την παράσταση καταθέτω κάτι μύχια αληθινό, κάτι που αξίζει να ειπωθεί και να ακουστεί. Θέλω να βρεθώ σε ρόλους και έργα που με κάνουν να στοχάζομαι, να εξελίσσομαι, να συγκινούμαι να μαθαίνω και να γίνομαι σοφότερος.
* Η Αθήνα για μένα είναι μια πόλη γεμάτη αντιθέσεις, όπως και η ίδια η ζωή. Από τη μια πλευρά υπάρχει η ένταση και οι ρυθμοί της μεγαλούπολης, που μπορεί να κουράζει, αλλά από την άλλη υπάρχει μια αίσθηση ελευθερίας και ανοιχτών δυνατοτήτων που δεν βρίσκεις εύκολα αλλού στην Ελλάδα. Η Αθήνα μου δίνει την ευκαιρία να συναντώ καθημερινά ανθρώπους και να βιώνω εμπειρίες από διαφορετικούς κόσμους, που εμπλουτίζουν τη σκέψη μου και την ψυχή μου. Παρόλο που υπάρχουν στιγμές που η πόλη σε κατακλύζει με τον θόρυβο και τη βουή της, ο σφυγμός της παραμένει ζωντανός και γεμάτος δημιουργικότητα. Και κακά τα ψέματα αν κάνεις κάτι που αγαπάς πολύ σε όποια πόλη η χώρα και αν βρίσκεσαι νιώθεις μεγάλη πληρότητα Πέρα από αυτά, θα ήθελα φυσικά, να υπάρχει περισσότερο πράσινο, να είναι πιο προσβάσιμη πόλη για άτομα με ειδικές ανάγκες και πιο φιλόξενη προς τα ζώα …
* Η Γεωργία για μένα είναι η ρίζα μου, η γλώσσα μου, η παιδική μου ηλικία, το σχολείο μου, οι άνθρωποί μου. Η Τιφλίδα, με τα σοκάκια της, τις γέφυρες, τα παλιά σπίτια με τις ξύλινες προσόψεις και τα παραθυρόφυλλα, είναι η πόλη που με διαμόρφωσε. Εκεί έζησα τα πρώτα μου χρόνια, εκεί έμαθα να περπατάω, να μιλάω, να ονειρεύομαι. Η περίοδος της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης, γεμάτη ανατροπές είχε πολύ πόνο. Η οικονομία κατέρρευσε, οι υποδομές διαλύθηκαν, οι άνθρωποι βρέθηκαν αντιμέτωποι με την πείνα και την αβεβαιότητα. Η καθημερινότητα έγινε αγώνας επιβίωσης. Θυμάμαι τις ουρές για ψωμί, τις διακοπές ρεύματος, την έλλειψη θέρμανσης το χειμώνα. Η πόλη, που κάποτε έσφυζε από ζωή, έγινε βουβή και σκοτεινή.
* Ζήσαμε τρεις πολέμους, τον Εμφύλιο πόλεμο στις αρχές του 90, αμέσως μετά στην Αμπχαζία και τη νότια Οσετία (που τώρα είναι κατεχόμενες περιοχές από τη Ρωσία). Ξεριζωμοί, θάνατοι, απώλειες. Το 1996, στα 21 μου, ήρθα στην Ελλάδα χωρίς να ξέρω τη γλώσσα, χωρίς να γνωρίζω κανέναν. Ξεκίνησα από το μηδέν, με μόνη μου πυξίδα τα όνειρα και τις ελπίδες. Η προσαρμογή ήταν δύσκολη, αλλά η Ελλάδα μου έδωσε την ευκαιρία να ξαναχτίσω τη ζωή μου από την αρχή και με τον καιρό έγινε το νέο μου σπίτι, η νέα μου πατρίδα.
* Αυτό που εκτιμώ στο All4fun είναι ότι διατηρεί μια σοβαρή σχέση με το θέατρο, χωρίς φλυαρίες ή υπερβολές. Είναι ένα site που δείχνει πραγματικό ενδιαφέρον για τους ανθρώπους του χώρου — όχι μόνο για τους γνωστούς ή τους εμπορικούς, αλλά και για εκείνους που εργάζονται αθόρυβα και με συνέπεια. Δίνει βήμα στους νέους καλλιτέχνες να εκφράσουν τις σκέψεις τους και προσπαθεί να αναδείξει νέα ταλέντα που αξίζουν την προσοχή μας. Είναι συγκινητική η προσπάθεια των ανθρώπων του site να μείνουν κοντά στον χώρο και στους ανθρώπους του θέατρου, όχι απλώς για να καλύψουν μια είδηση ή να βγάλουν ένα περιεχόμενο, αλλά για να κατανοήσουν τον παλμό, την αγωνία, τον προβληματισμό που διαπερνά το θέατρο στις μέρες μας. Υπάρχει μια φροντίδα, μια πραγματική αγάπη — όχι μόνο για το αποτέλεσμα, αλλά και για τη διαδικασία, για το τι σημαίνει να είσαι σήμερα καλλιτέχνης στην Ελλάδα. Κeep going All4fun και σας ευχαριστώ για την φιλοξενία.
& Αναλυτικές λεπτομέρειες για τη 2η σεζόν της Ορέστειας ΕΔΩ
Του Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 8/6/2025