Η παράσταση Delete, η οποία παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Underground, είναι μια σύνθεση δύο μονόπρακτων των Βάνας Πεφάνη και Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη, με κοινό θέμα το bullying.
Το μονόπρακτο Σοβαρό Ατύχημα Επιβάτη, της Βάνας Πεφάνη – διακρίθηκε στο 1ο Studio Συγγραφής Θεατρικού Έργου του Εθνικού Θεάτρου – είναι το πρώτο μονόπρακτο που παρουσιάζεται στην παράσταση Delete. Η υπόθεση του δράματος τοποθετείται το 2020, όπου βλέπουμε τις ψυχοσωματικές επιπτώσεις ενός κοριτσιού που έπεσε θύμα bullying λόγω του σωματότυπού της.
Η νεαρή κοπέλα κατέληξε σε μια επιλεκτική (;) αλαλία μετά το ξεγύμνωμά της από συνομήλικους της στην τουαλέτα μιας καφετέριας. Βασική λεπτομέρεια του έργου, είναι πως στην παρέα των bullies συμπεριλαμβανόταν ο ξάδερφος του κοριτσιού.
Δραματουργικά, το έργο έχει μια εμφανή θεατρικότητα, ενώ ταυτόχρονα εξετάζει από διάφορες οπτικές γωνίες το θέμα του bullying.
Το μονόπρακτο Θεριά του πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη –στο παρελθόν έχουν παρουσιαστεί άλλα δύο κείμενά του- διακρίνεται για την πιο τραχιά γραφή του και για την ωμότητα των σκηνών του.
Θα μπορούσαμε να συνδέσουμε (κριτικά) υφολογικά το έργο με το Θέατρο της Βίας που είχε ανθίσει στην Μεγάλη Βρετανία μετά τη δεκαετία του ’60. Κεντρική φυσιογνωμία, ο queer έφηβος που βασανίστηκε στο σχολείο από τους συμμαθητές του.
Το φάντασμα του ήρωα, στοιχειώνει τους καταρρακωμένους γονείς του, που δεν έχουν αποδεχτεί τη συνήθεια του γιου τους να ντύνεται με γυναικεία ρούχα, ενώ η αμφιλεγόμενη σχέση του παιδιού μ’ έναν καθηγητή του παραμένει η πέτρα του σκανδάλου, σε μια αλληλουχία συναισθηματικών εξάρσεων.
Ο Κοραής Δαμάτης σκηνοθετεί τα δύο αυτά μονόπρακτα, στην παράσταση Delete, αξιοποιώντας την εγγενή παραστατικότητα του Underground και την αλήθεια των φωνών των ηρώων των μονόπρακτων.
Το Σοβαρό Ατύχημα Επιβάτη θα έλεγα πως χαρακτηρίζεται από τη θεατρικότητα και την κριτική του στάση απέναντι στο θέμα του bullying, ενώ το Θεριά διακρίνεται περισσότερο για την ακατέργαστη ορμή του.
Η σύνθεση των δύο χαρακτηριστικών είναι αυτή που δίνει στην παράσταση Delete την ιδιαίτερή της φυσιογνωμία.
Στο Σοβαρό Ατύχημα Επιβάτη η δράση τελείται σε τρία τμήματα του ίδιου χώρου, τρεις «σκηνές», ενώ πιο σημαντικό κρίνεται το βλέμμα προς τους μη ορατούς σκηνικούς χώρους.
Εκεί είναι που βρίσκονται όλες οι σκέψεις των χαρακτήρων, ενώ τελικά όλες οι διεργασίες και οι ζυμώσεις αυτών, τοποθετούνται στα μοιχεία της οικογενειακής τους δομής και στην έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας.
Τα κοστούμια του Γιώργου Λυντζέρη κάνουν ένα σαφές σχόλιο στη σύγκρουση των δύο γενεών, βάζοντας τους τέσσερις γονείς να είναι ενδεδυμένοι με παραπλήσια φουτουριστικά κοστούμια, ενώ ενδύδει τους νεαρούς πρωταγωνιστές με ρούχα που ταιριάζουν στην ηλικία τους.
Προς το τέλος του πρώτου μέρους της παράστασης εμφανίζεται μια αινιγματική φυσιογνωμία (ο Αντώνης Καραθανασόπουλος), ένα νεαρό αγόρι ντυμένο με ένα φόρεμα να κρατάει μια μπάλα μπάσκετ.
Μετά το διάλειμμα, αποκαλύπτεται πως ο ήρωας αυτός είναι ο κεντρικός ήρωας του μονόπρακτου Θεριά. Σκηνονογραφικά την κεντρική θέση έχει ένα υφασμάτινο ξοάνο του ήρωα, με τον ίδιο να παίζει στο φόντο του σκηνικού περιβάλλοντος.
Η καταλυτική γνωριμία των δύο συγγραφέων, νομίζω βρίσκει πρόσφορο έδαφος στον πολυχώρο παρασταστικών δυνατοτήτων Underground. Ο υπόγειος χώρος, σιαμαίος του ιστορικού κινηματογράφου Άστυ, ξεχωρίζει για τα χωροταξικά τμήματά του που βάζουν τον θεατή να περιπλανηθεί και νιώθει κοινωνός μιας θεατρικής εμπειρίας.
Η μετατόπιση του κοινού στην εναλλαγή των μονόπρακτων, προσλαμβάνεται ως μια πιο βαθιά κατάδυση στο θέμα της παράστασης, τον φόβο που έχουμε μέσα μας για το ανοίκειο. Ο καλοσυντηρημένος χώρος, δεν είναι απλώς μια στοά, είναι μια γκαλερί αφηγήσεων ιστοριών.
Εξαίρεται η επιλογή των Βάνας Πεφάνη-Κώστα Αρζόγλου να δίνουν χώρο σε δύσκολα σύγχρονα νεοελληνικά έργα, όταν η παρουσία τους στην τωρινή θεατρική πρακτική αποτελεί το μικρό ποσοστό.
Υποκριτικά, τηρούνται οι ισορροπίες, δείχνοντας με ευαισθησία τα πρόσωπα των έργων του Delete, αγγίζοντας την ακραία τους πλευρά στο Θεριά. Η Βάνα Πεφάνη και ο Γιάννης Στεφόπουλος υποδύονται και στα δύο μονόπρακτα τους γονείς θυμάτων bullying. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η διαφορετική ποιότητα των χαρακτήρων που φέρουν στην σκηνή, παρόλο που πραγματεύονται παραπλήσιο δραματουργικό θέμα.
Σημαντικά ατού της διανομής, είναι η παρουσία των νέων της ηθοποιών στους βασικούς ρόλους, αξιοποιώντας τη φυσιογνωμία τους στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Ο Γιώργος Τσιάλος εκφράζει με ορμητικό τρόπο και το απαραίτητο νεύρο, τον αντιπαθή χαρακτήρα ενός bully. Στον αντίποδα, στο δεύτερο μονόπρακτο, έχουμε την γοητευτική ερμηνευτική περσόνα του Αντώνη Καραθανασόπουλου που φέρει πάνω του μια αύρα που σε μαγνητίζει από την πρώτη στιγμή. Παρά το καλοσχηματισμένο του σώμα, φέρει μια εύθραυστη ισορροπία που σπάει επί σκηνής στην εξέλιξη του μονολόγου του.
Η κατάδυση λοιπόν στο Underground, με αφορμή την παράσταση Delete, είναι μια σπάνιας ποιότητας θεατρική εμπειρία, που δικαιώνει την επιλογή της Βάνας Πεφάνη να μιλήσει για κάποια θέματα που μάλλον θεωρούνται ακόμα ταμπού.
