Το ταλέντο δεν χρειάζεται να κάνει «θόρυβο». Αρκεί που η φωνή είναι καθάρια, ξεχωριστή, έχει έκταση και μπορεί να καθηλώσει και τον πιο «ανυποψίαστο» ακροατή, αρκεί που υπάρχει εσωτερική δύναμη στην ερμηνεία. Αυτό ισχύει, στο έπακρο για τον Σταύρο Σιόλα.
Ο νικητής του Φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης 2006 (βραβείο τραγουδιού και ερμηνείας με το «της άρνης το νερό»), μπορεί να μην έχει «μόνιμη βάση» ζωντανών εμφανίσεων και τα δισκογραφικά του βήματα να μην… μετρούν χιλιόμετρα αλλά έχει αποκτήσει το δικό του κοινό. Γιατί είναι καλλιτέχνης με ταυτότητα και ερμηνευτικό βάθος.
Και αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κάποιος, βλέποντας τον έστω για μία φορά επί σκηνής. Δεν χρειάζεται παραπάνω. Σε κερδίζει, με την πρώτη νότα. Και αβίαστα λες πως αυτή η ατόφια φωνή, ανατρέπει όλα όσα ξέρουμε περί καλλιτεχνικής υπόστασης.
Ανήσυχος, πολυδιάστατος καλλιτέχνης καθώς έχει σπουδάσει υποκριτική στο θεατρικό εργαστήρι του Βασίλη Διαμαντόπουλου και στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» υπό τις οδηγίες του αλησμόνητου Μίμη Κουγιουμτζή, έχει συμμετάσχει ως ηθοποιός στις «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη, σε διάφορες παραστάσεις και μάλιστα έχει συνθέσει τραγούδια για αρκετά θεατρικά έργα. Παραστάσεις όπως οι «Πέρσες» του Αισχύλου, «Το Αμάρτημα Της Μητρός Μου» του Γεώργιου Βιζυηνού, η «Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου, ο «Μεγάλος Βασιλέας» (παραδοσιακό παραμύθι), οι «Λαθρομετανάστες» του Χρήστου Μπουλώτη.
Μετά την εξαιρετική του εμφάνιση σε γνωστή σκηνή στο Γκάζι, οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες δεν έμειναν στάσιμες, οι οποίες αυτό το διάστημα βρίσκουν «στέγη» στο φουαγιέ του Υπογείου του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν. Ο Σταύρος, ανεβάζει την δική του παράσταση, τα δικά του θεατρικά τραγούδια.
Ο Σταύρος Σιόλας σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, μας μιλά για αυτή την καινοτόμα μουσικοθεατρική παράσταση, για τους «δασκάλους» του αλλά και για άλλες πτυχές της καλλιτεχνικής πορείας του…
– Σε βρίσκουμε, πέντε χρόνια μετά την άξια νίκη σου, στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης… Θέλεις να μου περιγράψεις λίγο αυτή την διαδρομή; Πως βίωσες εκείνες τις μέρες και σήμερα πια, ποιός είναι ο δικός σου απολογισμός;
Η περίοδος του Φεστιβάλ ήταν για μένα ένα ονειρικό ταξίδι με πολύ ωραίο τέλος. Μετά το φεστιβάλ, είχα την τύχη να συνεργαστώ με σημαντικούς ανθρώπους του χώρου που πάντα θαύμαζα και θεωρούσα πολλούς απ? αυτούς «δασκάλους» μου, όπως ο Γιώργος Ανδρέου, ο οποίος είναι και παραγωγός μου, ο Μάνος Ελευθερίου του οποίου στίχους μελοποίησα και τραγούδησα στον δίσκο «Πάντα κάτι μένει», η Ελένη Τσαλιγοπουλου με την όποια μοιράστηκα τη σκηνή, η Ελευθερία Αρβανιτάκη με την όποια τραγουδήσαμε μαζί το «χωρίς εσένα» στον τελευταίο μου δίσκο, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης ο οποίος τραγούδησε το τραγούδι μου «Σε άδειο θέατρο», ο Γιώργος Καζαντζής, ο Γιώργος Νταλάρας η Μελίνα Κανά η Γιώτα Νέγκα και ο Μιλτιάδης Πασχαλίδης. Την χρονιά που πέρασε κυκλοφόρησα τον δίσκο μου με τίτλο «Στα μισά της νύχτας», από τον οποίο ξεχώρισαν δυο τραγούδια από τα εφτά του δίσκου και τον παρουσίασα σε διάφορες μουσικές σκηνές αλλά και εναλλακτικούς χώρους. Ολα, λοιπόν πήγαν μια χαρά κι ό,τι δεν κατέκτησα, μένει να κατακτηθεί.
– Εκείνες τις μέρες, αποκάλυψες από που “γεννήθηκε” η έμπνευσή σου, για το αριστουργηματικό “Της άρνης το νερό”, θα θέλαμε μια ακόμη αναφορά για εκείνους που σε ανακάλυψαν μεταγενέστερα…
Της ?Αρνης το νερό? είναι ένα μοιρολόι αποχωρισμού. Η λέξη «άρνη» προέρχεται από τη λέξη «αρνησιά». Και εννοεί τη λήθη αλλά και την άρνηση. Γράφτηκε για την παράσταση «Αγγελα» του Γιώργου Σεβαστικογλου και παρουσιάστηκε στο ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Αιγαίου και στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη. Η φράση «της άρνης το νερό της αρνησιάς η βρύση», χρησιμοποιείται από μια υπηρέτρια του έργου την εποχή του μεσοπολέμου για να εκφράσει το παράπονο της, για την εγκατάλειψη της από έναν ναυτικό που της υποσχόταν αιώνια αγάπη πριν πάει στα καράβια και την ξεχάσει.
– Τα δισκογραφικά σου βήματα έχουν “αποτυπωθεί”, το 2002 με το «Μια ήσυχη μέρα» και το 2010 με το “στα μισά της νύχτας”. Με δεδομένο ότι ο κόσμος που σε ακολουθεί και σε υποστηρίζει, περιμένει τον τρίτο προσωπικό σου δίσκο, είναι νωρίς να σε ρωτήσω αν υπάρχουν σκέψεις για αυτό;
Το επόμενο μου βήμα δισκογραφικά θα είναι η κυκλοφορία του υλικού που θα παρουσιάσω στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης τον Μάιο που διανύουμε. Δηλαδή μια επιλογή από τραγούδια που έχω γράψει για θέατρο. Τα τραγούδια του δίσκου θα ερμηνεύω εγώ αλλά και άλλοι σημαντικοί ερμηνευτές.
– Μίλησέ μας, λοιπόν, για την μουσικοθεατρική παράσταση που ανεβάζεις, με τίτλο “Από της άρνης το νερό στο αμάρτημα της μητρός μου”. Δώσε μας τις ακριβείς λεπτομέρειες γιατί ακούσαμε πως πρόκειται για ένα ιδιαίτερο εγχείρημα, τόσο μουσικά, ερμηνευτικά όσο και σκηνοθετικά…
Η παράσταση αυτή περιέχει μια επιλογή από τραγούδια που έγραψα για θέατρο και μονόλογους από τα έργα αυτά, που εγώ ερμηνεύω, από τον Ξέρξη, το φεγγάρι του Λόρκα, τους χαρακτήρες του Βιζυηνού, μέχρι τον ρουμάνο λαθρομετανάστη. Θεατρικός λόγος που ξεκινάει από το αρχαίο ελληνικό, περνά από τον παραδοσιακό ιδιωματικό σε εκείνον του Βιζυηνού, του Γκάτσου και του Σεβαστικογλου και καταλήγει στο σήμερα. Μαζί μου παίζει, χορεύει και τραγουδά μια εξαιρετική ηθοποιός, η Ειρήνη Στρατηγοπούλου. Ως ρωσίδα μετανάστης συμμετέχει η Δάφνη Λεμπερου αλλά προσεχώς και η Ελένη Τσαλιγοπούλου.
Όλα αυτά συμβαίνουν στον υπέροχο χώρο του φουαγιέ του ιστορικού υπόγειου του Θεάτρου τέχνης χωρίς μικρόφωνα κάτω από τις επιβλητικές φιγούρες του Καρόλου Κουν, της Μελίνας Μερκούρη, της Ρένης Πιττακη και άλλων μυθικών πρόσωπων. Είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα που έχω κάνει και σας περιμένω εκεί στις 9.30 κάθε Δευτέρα -από την Δευτέρα 9 Μαϊου και κάθε Δευτέρα για 4 μοναδικές παραστάσεις- . Υπάρχουν περιορισμένες θέσεις και κάθεστε παντού στο χώρο ενώ εμείς περιφερόμαστε ανάμεσα σας. Μαζί μας ο Πέτρος Μπουρας πιάνο και η Σοφια Μουλακακη Μπαγιαν.
– Οφείλω να ομολογήσω πως η συνεργασία σου με τον στιχουργό Πόλυ Κυριάκου, μας έχει χαρίσει ιδιαίτερα, προσεγμένα τραγούδια. Αναμένεται αυτή η εξαιρετική “χημεία” να… δουλέψει και στον επόμενο δίσκο;
Με τον Πόλυ έχουμε ήδη πολλά τραγούδια ακυκλοφόρητα, τα οποία μένει να παρουσιαστούν. Τώρα το πότε και πως, θα το δούμε.
– Ξέρω πως η γνωριμία σας έγινε σε ένα λεωφορείο που κατευθυνόταν στον χώρο του Φεστιβάλ (σ.σ και εκείνου είχε προκριθεί το τραγούδι του “Λίγο πριν ξημερώσει” με την Ευτυχία Μητριτσα, που μαζί πραγματοποιείτε κάποιες ζωντανές εμφανίσεις), είναι αυτό που λέμε… Ήταν “γραμμένη” η συνάντησή σας;
Ναι, τον Πόλυ τον γνώρισα στη Θεσσαλονίκη μου είπε ότι κατάγεται από την Κύπρο και ζει στη Νέα Υόρκη και μου έδωσε ένα βιβλίο με στίχους του. Το ίδιο βράδυ στο δωμάτιο μου, μελοποίησα το «χωρίς εσένα» και τον Μάρτιο που μας πέρασε, πέντε χρονιά μετά, παρουσιάσαμε τη δουλειά μας στη Νέα Υόρκη. Μια πολύ όμορφη εμπειρία που την οφείλω στη συνεργασία μας αυτή. Ήταν λοιπόν σημαδιακή η συνάντηση.
– Το “χωρίς εσένα”, το ντουέτο σου με την Ελευθερία Αρβανιτάκη, παραμένει ένα από τα αγαπημένα, ραδιοφωνικά τραγούδια. Τα συναισθήματά σου για αυτή την σύμπραξη;
Η Ελευθερία ήταν η πρώτη και μεγάλη μου αγάπη μετά τον Μανό Χατζιδάκι. Ήταν λοιπόν ένα όνειρο για μένα όταν τραγουδήσαμε μαζί ένα δικό μου τραγούδι. Συγκινούμαι ακόμα καμία φορά όταν το σκέφτομαι.
– Κεφάλαιο Θέατρο. Σπούδασες ηθοποιός, έχεις παίξει και έχεις γράψει μουσική σε αρκετές παραστάσεις. Δεν θα σε βάλω να διαλέξεις, ποια τέχνη υπερισχύει μέσα σου… Θέλω εσύ να μου μεταφέρεις πως λειτουργούν για εσένα οι δύο αυτές τέχνες;
Το θέατρο είναι μουσική και η μουσική θέατρο. Με όποια τέχνη και αν καταπιάνομαι λειτουργώ και με τις δυο ιδιότητες, αντιμετωπίζω το τραγούδι σαν μονόλογο και τον μονόλογο σαν τραγούδι. Δεν μπορώ να διαλέξω μια και να περιοριστώ σ αυτήν γιατί θα μου λείψει η άλλη. Το θέατρο κι η μουσική είναι ύψιστης σημασίας τέχνες για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό.
– Αποτελείς ένα από τα φωτεινά καλλιτεχνικά παραδείγματα, που κινείται σεμνά και “αθόρυβα” στον χώρο… Σε μια δύσκολη, ομολογουμένως εποχή, πιστεύεις πως οι τέχνες μπορούν να… φωτίσουν τις μέρες μας;
Οι τέχνες μπορούν να φωτίσουν αλλά και να περιχαρακώσουν τον εσωτερικό μας κόσμο και να αποτελέσουν ένα καταφύγιο, στο όποιο προστρέχουμε για να αντιμετωπίσουμε τον έξω κόσμο πιο δυνατοί αλλά και να διατηρήσουμε την ψυχική μας ισορροπία.
– Κλείνοντας να σε ευχαριστήσω που μας τιμάς με την συνέντευξή που μας παραχώρησες και να σου ευχηθώ να είσαι πάντα υγιής, αστείρευτος δημιουργικά, με συνεχείς εμπνεύσεις σε ό,τι καταπιάνεσαι… Για το τέλος, εσύ τι εύχεσαι για εσένα;
Εγώ σε ευχαριστώ. Εύχομαι ότι ευχήθηκες και εσύ και το εύχομαι για όλους. Ας είναι το μέλλον ευοίωνο.
Της Βαλεντίνας Μαρκέλλου, 08/05/2011