Με αφορμή την παράσταση «Το ημέρωμα της στρίγγλας μια αντίστροφη ανάγνωση» που θα παρουσιαστεί από 7 Οκτώβρη στο Θέατρο «Φούρνος» πάνω στην εμβληματική και πάντα επίκαιρη ρομαντική κωμωδία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη της παράστασης Κωνσταντίνο Τσονόπουλο.
Η πρώτη σου σκηνοθεσία έγινε το 2016. Τρία χρόνια μετά αποφασίζεις να σκηνοθετήσεις ξανά, τι ήταν αυτό που σε οδήγησε σε αυτή σου την απόφαση;
Συνέβησαν όλα συγκυριακά. Μετά την πρώτη σκηνοθεσία μου δεν δέχτηκα να σκηνοθετήσω κάτι άλλο, διότι δεν ήταν αυτή η ανάγκη μου. Ήθελα να συναντηθώ θεατρικά με ανθρώπους, που με ενδιέφεραν, από την μεριά του ηθοποιού. Φέτος, η ανάγκη να εκφραστώ και να συνδημιουργήσω μέσα από την σκηνοθεσία επανήλθε. Συναντήσεις με φίλους και συνεργάτες, μνήμες από την σχολή και όρεξη για έρευνα και πρόβες με οδήγησαν σε αυτή μου την απόφαση.
Θεωρείς ότι ο ηθοποιός πρέπει να περνάει από το ρόλο του σκηνοθέτη; Και αν ναι τι έχει να του δώσει αυτό;
Πρέπει σίγουρα ο σκηνοθέτης να «περνάει» από τον ρόλο του ηθοποιού. Γι’ αυτό είμαι σίγουρος.
Αλλά για να σου απαντήσω στην ερώτηση σου, δεν θεωρώ ότι ο ηθοποιός πρέπει να περνάει από τον ρόλο του σκηνοθέτη. Η σκηνοθεσία δεν είναι το επόμενο επίπεδο μετά την υποκριτική. Η σκηνοθεσία είναι κάτι ξεχωριστό και απαιτεί διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η σκηνοθεσία προκύπτει, όπως η υποκριτική. Η σκηνοθεσία είναι ανάγκη.
Θα επέλεγες να παίζεις και να σκηνοθετείς ταυτόχρονα;
Αυτό είναι δίκοπο μαχαίρι. Θα το έκανα μόνο αν είχα έναν άνθρωπο από κάτω τον οποίο εμπιστεύομαι απόλυτα. Στην συγκεκριμάνη παράσταση είχα την ανάγκη να είμαι απ’ έξω και να παρακολουθώ την παράσταση να παίρνει σάρκα και οστά. Μετά τις 7 Οκτώβρη θέλω να είμαι θεατής. Θέλω να επιτρέψω στον εαυτό μου να ταξιδέψει μέσα σ’ αυτήν την ιστορία που θα μου διηγηθούν 9 ηθοποιοί.
Η παράσταση ονομάζεται «Το ημέρωμα της στρίγγλας μια αντίστροφη ανάγνωση». Τι να περιμένουμε;
Μια αντίστροφη ανάγνωση. Καταρχάς έχει γίνει μια αλλαγή στους ρόλους. Όλοι οι γυναικείοι ρόλοι είναι αντρικοί και όλοι οι αντρικοί είναι γυναικείοι. Ίσως να ακούγεται απλό, αλλά στην ουσία με αυτή την αλλαγή, αλλάζει όλο το έργο. Ερευνήσαμε και δημιουργήσαμε ένα σύμπαν μητριαρχικό, μια κοινωνία όπου εξουσιάζουν οι γυναίκες. Κατά την διάρκεια της ανάγνωσης του έργου και της διαδικασίας των προβών ανακάλυψα ότι δεν ημερώνει η Πέτρα τον Κατρίνο. Η διαδικασία του ημερώματος είναι μια διαδικασία που αφορά και τους δύο. Σε μία σχέση και οι δύο πλευρές υποχωρούν, συμβιβάζονται, θυσιάζονται, ημερώνουν. Με οδηγό τον έρωτα.
Μας μίλησες για μια μητριαρχία. Θεωρείς ότι έχει κάποια σχέση με την εποχή μας;
Δεν είχα την ανάγκη, κάνοντας αυτή την αντιστροφή να σχολιάσω κάτι πάνω στην ισότητα των φύλων. Η αντιστροφή έγινε στα πλαίσια της έρευνας και με σκοπό να ανακαλύψω πως επηρεάζει αυτή η αλλαγή την ανάγνωση του έργου. Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον η γυναίκα να είναι ο κυνηγός, η νύφη να ζητάει προίκα στην μάνα, η «στρίγγλα» να παραμένει στρίγγλα…
Σε ενδιαφέρει μελλοντικά να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία;
Το κάνω ήδη. Αυτό το γεγονός δεν αναιρεί την ανάγκη μου να υπάρχω επί σκηνής. Όμως , μέσα από τη σκηνοθεσία μπορώ να εκφραστώ άμεσα και να μιλήσω για ό,τι με αφορά.
Εσύ πώς δουλεύεις με την ομάδα σου; Υπάρχει αυτή η ελευθερία που ζητάς;
Αρχικά χτίσαμε το σώμα του κάθε ρόλου μέσα από αυτοσχεδιασμούς. Στην συνέχεια, χτίσαμε το βιογραφικό του κάθε ρόλου, που λειτούργησε ως θεμέλιο για τις σχέσεις που δημιουργήθηκαν και τις υποκριτικές επιλογές που κάναμε. Ήταν σκοπός μου από την αρχή οι ηθοποιοί να φέρουν τις δικές τους προτάσεις και όλοι μαζί να δημιουργήσουμε. Έτσι χτίστηκαν και οι περισσότερες σκηνές, μέσα από αυτοσχεδιασμούς.
Πώς ήταν η συνεργασία σου με τους ηθοποιούς; Ήταν ανοιχτοί ως προς τη διαδικασία αυτή;
Όλοι τους εμπιστεύτηκαν την ιδέα, έφεραν τις προτάσεις τους, το πίστεψαν και συνδημιουργήσαμε. Στο θέατρο η ομάδα είναι πολύ σημαντική. Και σ΄αυτήν την σκηνοθεσία, όπως και στην προηγούμενη, είχα μία βασική αρχή: να φτιάξω μία ομάδα συντελεστών οι οποίοι να μπορούν να με κάνουν να σταθώ γερά στα πόδια μου. Από τη στιγμή λοιπόν που έφτιαξα αυτήν την ομάδα, μπήκα με μεγάλη σιγουριά σε αυτή τη δουλειά.
Οπότε είναι και τύχη η ομάδα που δημιουργήθηκε; Ότι βρεθήκατε εσείς οι συγκεκριμένοι άνθρωποι να δημιουργήσετε αυτήν την παράσταση;
Προσέγγισα ηθοποιούς ικανούς να δουλέψουν με τον τρόπο που ήθελα, οπότε δεν ξέρω αν είναι τόσο τύχη.
Η αντίστροφη ανάγνωση που έκανες πώς φάνηκε στους ηθοποιούς;
Το αγάπησαν και το αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή. Οπότε ήταν ένα ακόμα κίνητρο για να δοθούν ολοκληρωτικά σε αυτήν τη δουλειά.
Τη διασκευή του έργου την έχεις κάνει εσύ και η Νίκη. Πως ήταν αυτή η διαδικασία; Θα έλεγες ότι είναι τελείως διαφορετικό κείμενο από την στρίγγλα που έγινε αρνάκι του Σαίξπηρ;
Δημιουργήσαμε ένα νέο έργο βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Σαίξπηρ. Κρατήσαμε τον ποιητικό λόγο και την ροή της ιστορίας. Αντιστρέψαμε τους ρόλους, κόψαμε, ράψαμε, δανειστήκαμε, γράψαμε και βουαλά το αποτέλεσμα.
Ο έρωτας και η σύγχρονη εποχή.
Όλη η ανάγνωση που κάναμε πάνω στο έργο βασίζεται στον έρωτα. Ο έρωτας είναι ο αφηγητής της ιστορίας μας. Για τον έρωτα μιλούσα και στην πρώτη μου παράσταση, για τον έρωτα μιλάω και τώρα. Στον έρωτα επιτρέπεις στον άλλον να σε αλλάξει και εκεί είναι που θέλω να σταθώ, στην αλλαγή που φέρνει ο έρωτας. Αυτό με ενδιέφερε από την αρχή στο έργο και πάνω σ΄αυτή την βάση δουλέψαμε: η διαδικασία του ημερώματος μέσα από τον έρωτα.
Οι άνθρωποι δεν έχουμε χάσει τον έρωτα όμως; Το έργο αυτό είναι μία υπενθύμιση του έρωτος;
Για μένα το θέατρο δεν είναι διδακτικό. Υπάρχει για να προβληματίσει. Στις δύσκολες περιόδους, όπως τώρα, το θέατρο υπάρχει για να εξυμνεί τον έρωτα, να αφηγείται ιστορίες με happy end, να υπενθυμίζει την ομορφιά της τρέλας, να υπενθυμίζει την μοναδικότητα της αγάπης, να υπενθυμίζει ότι ο άνθρωπος μπορεί να αλλάξει. Αλλάζουμε όλοι, όταν θέλουμε να αλλάξουμε.
Σε αυτό το έργο πώς βλέπουμε τα σημάδια του έρωτα;
Ο έρωτας στην ανάγνωση του έργου που κάναμε φαίνεται μέσα από την επανάσταση δύο αγοριών και την τρέλα δύο κοριτσιών. Ο Κατρίνο και ο Μπιάνκο επαναστατούν ενάντια στην κοινωνία και την μητέρα τους, ενώ η Πέτρα και η Λουκέντια χάνουν τον έλεγχο όταν ο έρωτας τις συναντά.
Ναι αλλά στην εποχή μας οι άνθρωποι όσο και να θέλουν τον άλλον τα παρατάνε εύκολα.
Είναι δύσκολο να επενδύσεις συναισθηματικά σε κάποιον, όταν σε κυριέυει ο φόβος της απώλειας ή της προδοσίας. Η μια σχέση απαιτεί εμπιστοσύνη και χρόνο, ενώ οι πολλές, παράλληλες, ασήμαντες σχέσεις φαντάζουν ιδανικές. Δεν είναι.
Θα ήθελες να συμπληρώσεις κάτι;
Όπως είπα και πριν, πιστεύω στην ομάδα. Νιώθω τυχερός που συναντήθηκα μ’ αυτούς τους ανθρώπους και που με εμπιστεύτηκαν. Αναφέρομαι στους συντελεστές και τους ηθοποιούς της παράστασης. Θέλω να τους ευχαριστήσω… την Νίκη, τον Ευθύμη, την Κρίστελ, τον Στάθη, την Κωνσταντίνα, την Εύη, την Γεωργία, τον Τζο, την Μαρία, τον Τόλη, τον Γιάννη, την Εύη, την Δάφνη, τον Αντώνη, την Μαριέλα, την Δήμητρα, τον Θανάση, την Παναγιώτα, την Βάσια, την Ευσταθία. Ο καθένας τους είναι σημαντικό μέρος της δημιουργίας αυτής της παράστασης.
Πού θα σε δούμε φέτος ως ηθοποιό;
Φέτος, θα συνεργαστώ ξανά με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Αδάμη και τις Μαγικές Σβούρες στο θέατρο «Αθηνά». Ξεκινάμε τέλη Οκτώβρη και ετοιμάζουμε τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη ειδικά διασκευασμένους για παιδιά. Ο Δημήτρης και η Δόμνα είναι δύο άνθρωποι που αγαπάνε πολύ τα παιδιά και το παιδικό θεάτρο και έχουν δωθεί σ΄αυτό, γι΄αυτό και χαίρομαι πολύ που θα είμαι μέρος αυτής της δουλειάς.
Από 6 Νοεμβρίου θα είμαι στο θέατρο «Τρένο στο Ρουφ» με την Μαρία Ζορμπά, στην παράσταση «Βίνσεντ: αίμα στο χιόνι» σε σκηνοθεσία Ευθύμη Χρήστου.
Λίγα λόγια για το έργο
* Το ημέρωμα της στρίγγλας *
Μια αντίστροφη ανάγνωση
Πως θα σας φαινόταν ένας κόσμος που οι γυναίκες είναι το ισχυρό φύλο; Που ζητούν τους άντρες σε γάμο και καθορίζουν την εκπαίδευση και το μέλλον τους;
Πως θα σας φαινόταν οι μανάδες να ζητούν προίκα για τους γιούς τους;
Φανταστείτε έναν κόσμο που οι γυναίκες είναι αυτές που εξουσιάζουν.
Η υπόθεση του έργου:
Η Μπατίστα έχει την ευθύνη να επιλέξει νύφες για τους δύο γιούς της, τον Κατρίνο και τον Μπιάνκο, μιας και έτσι ορίζεται από την κοινωνία. Απαράβατος νόμος είναι να παντρευτεί πρώτος ο μεγάλος της γιος, πράγμα δύσκολο για τον οξύθυμο και δύστροπο Κατρίνο. Με αφετηρία αυτό ξεδιπλώνεται μια σειρά γεγονότων. Η πολιορκία του μικρού της γιού, Μπιάνκο, από τις γυναίκες της πόλης και ο έρωτας του με την Λουκέντια, μια νέα που φτάνει στην πόλη για σπουδές. Την ίδια στιγμή παρακολουθούμε τον ανορθόδοξο γάμο του μεγάλου της γιου, Κατρίνο, με την Πέτρα, μια γυναίκα που έχει βάλει στοίχημα να τον ημερώσει.
Σημείωμα σκηνοθέτη:
Πόσα λεπτά – ώρες – μέρες – μήνες – χρόνια – δευτερόλεπτα διαρκεί η διαδικασία του ημερώματος;
Ποιο είναι το ισχυρότερο φύλο;
Η μάνα αποφασίζει για τον γιο; Η γυναίκα αποφασίζει για τον άντρα;
Ποιες είναι οι βάσεις της δικής μας, αντίστροφης, κοινωνίας;
Πως επηρεάζει ο έρωτας τις ζωές μας; Πόσο τις αλλάζει;
Τι επιτρέπεται στον έρωτα; Γίνονται γάμοι από έρωτα;
Ένα σχόλιο στην αφοσίωση και την εμπιστοσύνη.
Είμαστε προγραμματισμένοι για να ερωτευόμαστε.
Επιτρέπουμε στο ταίρι μας να μας αλλάξει.
Ημερώνουμε μόνο όταν θέλουμε να ημερώσουμε.
Ημερώνουμε από έρωτα.
Στο έργο μας, ο «στρίγγλος» Κατρίνο και η Πέτρα μοιράζονται μια κοινή πραγματικότητα, συνωμοτούν εναντίον μας και ημερώνουν, ταυτόχρονα, αφημένοι στον έρωτα.
Πληροφορίες για την παράσταση:
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Τσονόπουλος Κωνσταντίνος
Διασκευή/ Δραματουργική επεξεργασία:
Τσονόπουλος Κωνσταντίνος, Νίκη Δουλγεράκη
Επιμέλεια Κίνησης: Ευθύμης Χρήστου
Πρωτότυπη Μουσική: Στάθης Σούλης
Σχεδιασμός Φωτισμού: Γεωργία Τσελεπή
Κοστούμια: Κρίστελ Καπερώνη
Σκηνικά: Joe Pe (Retrosexual)
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Εύη Κουταλιανού, Νίκη Δουλγεράκη
Φωτογραφίες: Μαρία Σπένδου
Παίζουν:
Βοϊδήλος Θανάσης
Δημητριάδη Κωνσταντίνα
Δόβελου Εύη
Δουμπού Μαριέλα
Δουλγεράκη Νίκη
Ζαχαράτου Δήμητρα
Καφετζή Δάφνη
Παπαδημητρίου Παναγιώτα
Σανιάνος Αντώνης
Σπένδου Μαρία (live camera)
Από 7 Οκτωβρίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Στο θέατρο Φούρνος
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη
Ώρες παραστάσεων: 21:00
Τιμές Εισιτηρίων: 12 ευρώ/ μειωμένο: 10 ευρώ
Προπώληση εισιτηρίων στο viva.gr
Της Κατερίνας Σκυλογιάννη, 22/9/2019