– Ο Μποστ άφησε το στίγμα του στην εποχή του. Τι κάνει όμως τα έργα του τόσο επίκαιρα σήμερα;
Ο Μποστ με την ιδιαίτερη, μοναδική του γραφή καταδείκνυε τα κακώς κείμενα της εποχής του, τα οποία δυστυχώς παραμένουν σχεδόν τα ίδια και στη δική μας. Με την καυστική του πένα και με όπλο τη σάτιρα, τον σουρεαλισμό και το παράδοξο, ο Μποστ θέτει πολιτικούς και κοινωνικούς προβληματισμούς, όπως η ανεργία, η διάβρωση της πολιτικής εξουσίας, ο χρηματισμός, οι ταξικές ανισότητες, η αδιαφορία και η απάθεια των ισχυρών απέναντι στους φτωχούς και ανήμπορους. Μήπως δεν είναι επίκαιρο σήμερα η επιστροφή των ελγίνειων; Η δηθενιά των νεόπλουτων; Οι ακολασίες σε θρησκευτικούς κόλπους; Η αστυνομική βία; Η ματαιότητα της ζωής; Οι έμφυλες ανισότητες; Οι θεματικές, λοιπόν, των έργων του κάνουν τόσο επίκαιρα τα κείμενα του Μποστ.
– Πώς καταλήξατε στο ποια κείμενα θα περιλαμβάνει η παράστασή σας «Το Μποστάνι του Μποστ»; Υπάρχει κάποια ομπρέλα που τα συνδέει;
Ο σκηνοθέτης της παράστασής μας και συνιδρυτής της ομάδας μας Theartes, ο Κωνσταντίνος Κυριακού, έχει εντρυφήσει στο έργο του Μποστ, μιας και ήταν το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Έχοντας στην κατοχή μας ένα εξαιρετικά πλούσιο και πρωτότυπο υλικό για να μελετήσουμε, ήμασταν στην ευνοϊκή θέση να επιλέξουμε κείμενα τα οποία δεν έχουν παιχτεί ή δημοσιευτεί και έτσι να συστήσουμε στο κοινό τον άγνωστο Μποστ. Ακόμα και στα τρία πιο γνωστά του έργα, τη Φαύστα, τη Μήδεια και το Ρωμαίος και Ιουλιέτα, θα παρουσιάσουμε τα φινάλε τους πρώτη φορά, μέσα από τις σημειώσεις που ανακάλυψε ο Κωνσταντίνος στο αρχείο του.
– Πες μας λίγα λόγια και για τη μουσική της παράστασης, η οποία είναι του Λουκιανού Κηλαηδόνη.
Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης είχε συνεργαστεί πολλές φορές με τον Μποστ, γράφοντας τη μουσική σε επιθεωρήσεις με κείμενα του Μποστ, όπως «Οι εκλογές του Μποστ», «Της Λαρίσης το ποτάμι», «Χαιρέτα μου τον πλάτανο» κ.ά. Με τη βοήθεια της Άννας Βαγενά και της Γιασεμί Κηλαηδόνη, βρήκαμε στο αρχείο του Λουκιανού τις μουσικές αυτές, οι οποίες είναι ακυκλοφόρητες και τις ενσωματώσαμε στην παράστασή μας. Και επειδή τρέφουμε μεγάλη αγάπη για τον τραγουδοποιό, ενώ όλα τα τραγούδια ακούγονται ζωντανά από τους ηθοποιούς, έχουμε κρατήσει ένα τραγούδι με τη φωνή του ίδιου του Κηλαηδόνη. Θεωρώ ότι είναι μια από τις συγκινητικές στιγμές της παράστασης.
– Ποιος από τους χαρακτήρες που «γέννησε» η πένα του Μποστ είναι ο αγαπημένος σου και γιατί;
Ο αγαπημένος μου είναι η Μαμά Ελλάς, η οποία αφηγείται όλη την ιστορία της Ελλάδας από την Τουρκοκρατία μέχρι τη δεκαετία του ’80, αλλά με τις ενέσεις επικαιρότητας από το χέρι του σκηνοθέτη μας, φτάνουμε μέχρι και το σήμερα. Η Μαμά Ελλάς είναι η πρωταγωνίστρια σε μια μουσικοθεατρική παράσταση-αναδρομή στην ιστορία της Ελλάδας, μια πατριωτική ραψωδία με πικρή απόχρωση που λεγόταν «Ιστορικέ Ιστορίε» και παίχτηκε το 1978. Δεν πρόκειται για απλή καταγραφή των γεγονότων αλλά γράφοντας ένα χιουμοριστικό στιχούργημα παίρνει θέση και κατακεραυνώνει τους υπεύθυνους για τα δεινά μας. Όταν το πρωτοδιάβασα συγκινήθηκα τόσο πολύ γιατί μίλησε στο συναίσθημά μου και αυτό δεν είναι παράξενο γιατί η γραφή του Μποστ είναι τόσο άμεση που φαίνεται σαν να απευθύνεται στο κοινό του, μιλώντας τους για θέματα που τους αφορούν, όσο και τον ίδιο, ως μέλη μιας κοινότητας ή ομάδας, που μοιράζονται τις ίδιες πεποιθήσεις, τα ίδια πρότυπα και τα ίδια ενδιαφέροντα. Χτυπάει ή μαστιγώνει όσους προσβάλλουν είτε την ηθική αίσθηση, είτε την κοινωνικοπολιτική αίσθηση, δίχως να περιορίζεται από φορμαλιστικούς περιορισμούς, διαθέτοντας μεγάλη ποικιλία στη σάτιρά του.
– Τα πιο σοβαρά ζητήματα μπορούν να τεθούν μέσα από τη σάτιρα;
Σαφέστατα. Άλλωστε, η σάτιρα είναι ένα κοινωνικό και πολιτικό γεγονός. Από τη φύση της, υπερβαίνοντας την κωμικότητα του χαρακτήρα της, ενέχει και ένα σύνθημα, ένα σάλπισμα ανταρσίας. Εκφράζει ασυναίσθητα την αντίδρασή της στην κατεστημένη τάξη και στον αναγκαστικό τρόπο ζωής, έρχεται σε μια στιγμιαία ρήξη με την κοινωνία. Είναι μια μικρή ατομική επανάσταση που αφορά σε πολύ σοβαρά κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.
Και τι πιστεύεις για τα όρια; Πρέπει να υπάρχουν όρια στη σάτιρα; Εσείς ως ομάδα έχετε κάποιες κόκκινες γραμμές;
Η κόκκινη γραμμή βρίσκεται ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Από τη στιγμή που σατιρίζονται θέματα και καταστάσεις που έχουν δημοσιευτεί και από τη στιγμή που, ως καλλιτέχνες, διακρίνονται από ενσυναίσθηση, δεν υπάρχουν κόκκινες γραμμές. Άλλωστε η φαρέτρα του σατιριστή διαθέτει συνεχείς καταδείξεις, διφορούμενα, εννοιολογικούς ακροβατισμούς, ευθύβολη στόχευση, στηλίτευση, τονισμό του γελοίου, ειρωνεία, τα οποία αποτελούν τα βέλη που εκτοξεύονται προς πάσα κατεύθυνση με τελικό αποδέκτη το κοινό.
– Μέσα από τα κείμενά του ο Μποστ έδινε γροθιά στον καθωσπρεπισμό. Αν ζούσε σήμερα τι πιστεύεις ότι θα έλεγε για τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα;
Ως καλλιτέχνης που χρησιμοποιούσε την τέχνη του για να ξεμπροστιάσει την κάθε είδους σύμβαση, κοινωνική, ιδεολογική ακόμα και θεατρική αλλά και την καμουφλαρισμένη ειρήνη, δημοκρατία και ελευθερία, η πένα του θα έπαιρνε φωτιά μπροστά στο δυστοπικό μας παρόν και μέλλον.
Κείμενα: Μποστ
Σύνθεση – Διασκευή κειμένων – Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κυριακού
Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Κατερίνα Μπιλάλη
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Σκηνικά – Κοστούμια: Κατερίνα Τσακότα
Σχεδιασμός φωτισμών: Λέων Εσκενάζη
Χορογραφίες – Κινησιογραφία: Λιλλύ Κουτσανδρέα
Ενορχήστρωση: Γιώργος Κομπογιάννης
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Δελαπόρτα
Hair Stylist: Organic Hair Spa by Athanasios
Φωτογραφίες: Φανή Τουμπουλίδου
Photo Artwork: Πένια Παππά
Video – Trailer: Νικήτας Χάσκας
Σχεδιασμός αφίσας: [βιβλιοτεχνία]
Επικοινωνία – Προβολή: Βάσω Σωτηρίου – We Will
Παραγωγή: «THEARTES» Α.Μ.Κ.Ε.
Διανομή:
Κατερίνα Μπιλάλη
Κωνσταντίνος Κυριακού
Ερμόλαος Ματθαίου
Αλεξία Μουστάκα
Κρίστη Παπαδοπούλου
Τέλης Ζαχαράκης
Ακούγονται οι φωνές των: Γιάννη Μποσταντζόγλου & Σπύρου Πούλη
Πληροφορίες:
Πρεμιέρα: Δευτέρα 11 Μαρτίου 2024
Ημέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00
Εισιτήρια: 18€ (κανονικό), 12€ (φοιτητικό, ανέργων, ΑμεΑ, ομαδικό, άνω των 65 ετών), 5€ (ατέλειες ηθοποιών, σκηνοθετών)
Προπώληση εισιτηρίων: https://t.ly/WdBeH
Διάρκεια: 105΄ (χωρίς διάλειμμα)
Η παράσταση παρουσιάζεται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Θέατρο Μεταξουργείο
Ακαδήμου 14 & Κεραμεικού, τηλέφωνο: 2105234382
