Ο πρώτος της στόχος είναι να υπερβαίνει κάθε φορά τον εαυτό της. Να ξεπερνάει τις δυνατότητες της, να ανεβάζει τον δικό της πήχη! Η Εύα Σιμάτου, αριστούχος απόφοιτος του Θεάτρου Τέχνης και μια απ’ τις πιο ιδιαίτερες ηθοποιούς της γενιάς της, είχε πάντοτε πολλές αναζητήσεις.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο Λονδίνο στα ΜΜΕ και στην κοινωνιολογία ανακάλυψε πόσο πολύ της άρεσε το θέατρο. Έτσι μετά το μεταπτυχιακό της στην κριτική και την διαχείριση τέχνης, γνώριζε ακριβώς για τί είναι φτιαγμένη…Μαζί με την υποκριτική, μάλιστα, ασχολείται εδώ και αρκετό καιρό με τη μετάφραση, που τη συνεπαίρνει, αλλά και με τη διδασκαλία της υποκριτικής, η οποία τη βοηθάει να εξελίσσεται.
Όταν, μάλιστα, οι μαθητές της ζουν στιγμές προσωπικής δημιουργίας νιώθει πως έχει πετύχει κάτι σπουδαίο!
«Μ’ έχει οδηγήσει το ένα στο άλλο και απ’ όλα παίρνω. Όλα μου δίνουν ικανοποίηση», δηλώνει στο All4fun η Εύα, που επιβεβαιώνει σε κάθε ευκαιρία το γιατί το όνομα της προέρχεται από το Ευγενία. Ιδρυτικό μέλος της «Αρένα» η Εύα φέτος ανεβάζει μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, τα «Όνειρα», μια παράσταση που δεν έχει γίνει ποτέ ξανά στην Ελλάδα και είναι βασισμένη επάνω σε σκηνές ονείρων και φαντασμάτων των θεατρικών έργων του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.
Το υλικό απ’ το οποίο αποτελούνται τα όνειρα, οι προσωπικές εμπειρίες που έχει ο καθένας μας βιώνοντάς τα, η συναισθηματική ένταση με την οποία τα ζούμε, αλλά και η προέκτασή τους στη συνειδητή μας ζωή είναι μεταξύ άλλων τα θέματα που πραγματεύεται το συγκεκριμένο έργο, το οποίο θα παίζεται από τα τέλη του Φεβρουαρίου και για δύο μήνες κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Η σκηνοθεσία ανήκει στον Αλέξανδρο Σωτηρίου και η ίδια έχει αναλάβει να ερμηνεύσει όλους τους γυναικείους ρόλους της παράστασης.
– Πώς αποφάσισες ότι θα γίνεις ηθοποιός;
Μόλις τελείωσα το λύκειο έφυγα απευθείας για σπουδές στο Λονδίνο. Μεγάλωσα σ’ ένα περιβάλλον με λογοτεχνικά, θεατρικά βιβλία και μουσική. Έβλεπα και αγαπούσα το θέατρο, χωρίς να το έχω σκεφτεί ως επάγγελμα. Σπούδασα κοινωνιολογία και ΜΜΕ στο City University. Στο ίδιο πανεπιστήμιο έκανα μεταπτυχιακό στην κριτική και τη διαχείριση της τέχνης. Ενδιάμεσα τα καλοκαίρια που γύριζα στην Ελλάδα είχε ωριμάσει η ιδέα του θεάτρου και έκανα μαθήματα υποκριτικής. Τότε είχα την ξεχωριστή ευκαιρία να συναντήσω τη Μαρίνα Γεωργίου, μία από τις πρώτες και σπουδαιότερες ηθοποιούς του Θεάτρου Τέχνης και σύζυγο του Βασίλη Διαμαντόπουλου. Εξαιρετικά ιδιαίτερη προσωπικότητα. Αυτή είχα την τύχη να είναι η πρώτη μου καθηγήτρια στην υποκριτική. Μετά έδωσα εξετάσεις και μπήκα στο Θέατρο Τέχνης επί εποχής Γιώργου Λαζάνη και Μίμη Κουγιουμτζή. Αυστηροί στη δουλειά τους, αλλά παράλληλα περήφανοι για τo Θέατρο Τέχνης και πιστοί σε αυτό που πάντα πρέσβευε. Εκεί συνάντησα και τον επόμενο καθηγητή που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευσή μου, τον ηθοποιό του Θεάτρου Τέχνης, Δημήτρη Οικονόμου. Ήταν μια αντιφατική και ακραία προσωπικότητα, βουτηγμένος στο θέατρο κάθε λεπτό της μέρας. Αυτές οι προσωπικότητες μου έδωσαν τις αρχές του θεάτρου και της υποκριτικής.
– Πόσο έμεινες στην Αγγλία και πώς πέρασες;
Τέσσερα χρόνια και αγάπησα πολύ το Λονδίνο. Είδα πάρα πολλές εκθέσεις, πολλές συναυλίες, πολύ θέατρο. Το Λονδίνο είναι για μένα μια λατρεμένη πόλη. Ζούσα στο κέντρο, σ’ ένα παλιό σπίτι βικτωριανής εποχής και περπατούσα καθημερινά στην ιστορία του, στα μουσεία του, στα πάρκα. Γενικά με γοητεύει η Ευρώπη. Όταν ήμουν ακόμη εκεί ωστόσο, έλεγα πάντα ότι θα γυρίσω πίσω. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι φτωχότερη και υποφέρει αυτήν τη στιγμή, θεωρώ ότι ο τρόπος ζωής εδώ εξακολουθεί να είναι καλύτερος ποιοτικά. Σαφώς στο εξωτερικό έχεις περισσότερες ευκαιρίες επαγγελματικά, όμως θα ήταν δύσκολο για μένα να ζήσω για πάντα εκεί. Εκεί η ζωή σου περιστρέφεται μόνο γύρω από τη δουλειά σου. Επιπλέον οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι και τόσο ουσιαστικές. Εδώ είναι πιο βαθιές. Βέβαια για να μη γενικεύω έχω γνωρίσει και Άγγλους που είναι αφάνταστα ανοιχτοί και δοτικοί, που δεν ταιριάζουν με το στερεότυπο που έχουμε στο μυαλό μας. Τελευταία γνώρισα έναν από τους καλύτερους εραλδικούς ζωγράφους στον κόσμο, τον Andrew Jamieson για παράδειγμα. Είναι ένας υπέροχος άνθρωπος, απλόχερος, που με κέρδισε και τον έχω πραγματικά μες στην καρδιά μου. Μια μητρόπολη σαν το Λονδίνο σου ανοίγει πολλά παράθυρα στον κόσμο.
– Την τωρινή κατάσταση στην Αθήνα πώς την κρίνεις;
Δύσκολη. Απογοητευτική. Στενάχωρη. Αλλά πιστεύω πως η Ελλάδα που έχει περάσει και από άλλες δύσκολες καταστάσεις θα τα καταφέρει. Κάθε δυσκολία κάνει τον άνθρωπο να αγωνίζεται περισσότερο, να οπλίζει τον εαυτό του, να γίνεται πιο εφευρετικός ενδεχομένως και αυτό είναι μια διαδικασία που σε πάει πιο πέρα. Το ίδιο ισχύει και για την κοινωνία. Απ’ την άλλη βέβαια, όταν είσαι μέσα στο πρόβλημα και την ώρα που το περνάς δε λες πάντα ωραία, δεν πειράζει, θα βγω καλύτερος μέσα απ’ αυτό. Λειτουργούν και άλλοι μηχανισμοί. Θεωρώ όμως ότι σε τέτοιες περιόδους η τέχνη γίνεται πιο ουσιαστική και ίσως και πιο αναγκαία. Παύει να είναι μια απλή έξοδος και ίσως γίνεται μια ανάγκη για να ζήσεις κάτι πέρα από εσένα.
– Ασχολείσαι παράλληλα και με τη μετάφραση.
Μου αρέσει πολύ και με συνεπαίρνει. Αυτό που δε μου αρέσει είναι τα deadline (σ.σ. γέλια). Ξεκίνησα να μεταφράζω θεατρικά έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Εκδόθηκαν από τις εκδόσεις Φιλότυπον. Μ’ ένα κοινοτικό πρόγραμμα έχω αναλάβει να κάνω και μεταφράσεις μυθιστορημάτων. Το πρώτο μυθιστόρημα που έχω ήδη μεταφράσει είναι το «Σίρλεϊ» της Σαρλότ Μπροντέ. Μου πήρε 6 μήνες με πολύ σκληρή δουλειά. Είναι τεράστια άσκηση και γνώση όμως, να μεταφράζεις τέτοιους συγγραφείς. Και γιατί μαθαίνεις ακόμα καλύτερα και βαθύτερα τη γλώσσα, αλλά και γιατί σε βοηθάει στην υποκριτική. Οι μεγάλοι συγγραφείς έχουν τον τρόπο να μεταδίδουν το συναίσθημα του ήρωα και να σου αναλύουν το πώς αυτό εκφράζεται ψυχοσωματικά. Με τέτοιες λεπτομέρειες μαθαίνεις πολλά και στη δουλειά σου ως ηθοποιός.
Και φυσικά με τα μαθήματα υποκριτικής που κάνεις στο Κολλέγιο. Από πότε διδάσκεις;
Από μικρή! Και να σου πω πραγματικά ότι τα παιδιά μου με εμπνέουν. Έρχομαι σε επαφή με παιδιά γυμνασίου-λυκείου στο Pierce, αλλά και με μεγαλύτερα στο Deree, το Κολλεγιακό. Τα παιδιά είναι γεμάτα ενέργεια, έχουν τρομερή θέληση και ό,τι τους δίνεις το παίρνεις πίσω στο δεκαπλάσιο. Το μάθημα μου είναι επιλογής και όσοι το ακολουθούν έχουν διάθεση να μάθουν. Αυτό μου αρέσει πολύ και μου δίνει μεγάλη χαρά. Στο Deree το τμήμα μας ονομάζεται «Theatre Arts Department». Τα παιδιά που έρχονται στο Deree δε θέλουν όλα απαραίτητα να γίνουν ηθοποιοί, αλλά θέλουν να αποκτήσουν γνώσεις επάνω στο θέατρο. Mαθαίνουν και άλλα πράγματα εκτός από υποκριτική. Για τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα φώτα κλπ. Έπειτα, επιλέγοντας το μεταπτυχιακό του μπορεί ν’ αποφασίσει ο καθένας τι ακριβώς θέλει να κάνει. Οι περισσότεροι, μάλιστα, διοχετεύονται στο εξωτερικό.
– Τον Απρίλιο συμμετείχες με επιτυχία και στον διασχολικό διαγωνισμό Forensics, που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Πώς βίωσες την εμπειρία;
Εγώ είχα αναλάβει την ομάδα του Pierce, που διαγωνιζόταν στο duet acting. Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια, τους αναθέτω μια σκηνή, είτε κωμική, είτε δραματική και τη δουλεύουμε. Από τα λίγα βραβεία και διακρίσεις που δόθηκαν, τα τρία (!) πήγαν σε ζευγάρια μου και ήταν μια πολύ ωραία στιγμή, αν σκεφτείς πως συνολικά υπήρχαν πάνω από 50 ζευγάρια. Ήταν πολύ συγκινητικό αυτό που συνέβη. Όπως και το να μοιράζεσαι την αγωνία αυτών των παιδιών και μετά τη χαρά τους. Ήταν μια πολύ έντονη εμπειρία. Όλες αυτές οι φωνές ευχαρίστησης. Τα παιδιά συμμετέχουν με όλη τους την καρδιά και το εξωτερικεύουν. Είναι αυθεντικά στις αντιδράσεις τους. Και επειδή έχουν κοπιάσει πολύ το χαίρονται πολύ και το δείχνουν πολύ. Αυτό το υπερθετικό μου αρέσει.
– Δε θα μπορούσαν να καθιερωθούν θεατρικά μαθήματα και στα δημόσια σχολεία;
Σαφώς και θα μπορούσε να γίνει. Γνωρίζω πως το είχε προτείνει κάποτε η Μελίνα Μερκούρη, αλλά δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη. Εκτός από τις γνώσεις που θα έπαιρναν τα παιδιά, θα ήταν και μια καλή ευκαιρία για να αξιοποιηθούν όσοι τελειώνουν το τμήμα των θεατρικών σπουδών.
– Ηθοποιός, μεταφράστρια, καθηγήτρια υποκριτικής. Πολυπράγμων. λοιπόν!
Ε, όσο μπορώ (σ.σ. γέλια). Μ’ έχει οδηγήσει το ένα στο άλλο και απ’ όλα παίρνω. Όλα μου δίνουν μια ικανοποίηση. Από τη διδασκαλία, μάλιστα, επίσης μαθαίνω και εξελίσσομαι υποκριτικά ολοένα και περισσότερο, διότι καλούμαι να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες του κάθε παιδιού, να το βοηθήσω να τις λύσει με τον καλύτερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο, αλλά και να του μάθω τι σημαίνει προσωπική δημιουργία. Εάν καταφέρω να τα κάνω να ζήσουν έστω και μία τέτοια στιγμή, τότε νιώθω ότι έχω πετύχει κάτι.
– Μιας και σπούδασες ΜΜΕ, δημοσιογράφος θα μπορούσες να γίνεις;
Δεν το σκέφτηκα ποτέ. Τα όσα έμαθα, πάντως, με βοηθούν στον τρόπο σκέψης. Έχω και το βίτσιο να μου αρέσει πάρα πολύ να ακούω για τις ζωές των άλλων. Αλλά ως επάγγελμα είναι κάτι που δεν το έχω σκεφτεί.
– Ποια θα είναι η επόμενη θεατρική σας δουλειά;
Τα «Όνειρα» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Θα ανέβει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Παλαιότερα είχαμε κάνει στο Θέατρο Τέχνης τον «Τίτο Ανδρόνικο» του Σαίξπηρ και είχε πάει πολύ καλά. Ο περισσότερος κόσμος έτσι γνώρισε την ομάδα «Αρένα», την οποία έχουμε ιδρύσει μαζί με τον Αλέξανδρο Σωτηρίου. Σταθερά βρίσκονται μαζί μας επίσης και ο Γιώργος Διαμαντόπουλος (μουσικός) και ο Νίκος Σωτηρόπουλος (φωτιστής). Αποφασίσαμε αφού είχε αυτή την ανταπόκριση και επειδή ο Σαίξπηρ έχει άπειρο υλικό για να αντλήσεις, να ανεβάσουμε τα «Όνειρα». Είναι ένα project που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στην Ελλάδα. Η συγκεκριμένη παράσταση είναι βασισμένη επάνω σε σκηνές ονείρων και φαντασμάτων από τα έργα του Σαίξπηρ. Δε θα είναι ασύνδετα, αλλά θα υπάρχει μια αλληλουχία σε σχέση με αυτό που είναι το ζητούμενο στην παράσταση. Επιπλέον, θα εναλλάσσονται οι ρόλοι και αυτό έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι αυτοί οι ρόλοι από το κλασικό θέατρο που σου δίνουν την εκπαίδευση και την καλλιέργεια. Απ’ αυτούς μαθαίνεις, χτίζεις την τεχνική σου και δοκιμάζεσαι. Εξάλλου, το θέμα της παράστασης με ενδιαφέρει πολύ: Το υλικό απ’ το οποίο αποτελούνται τα όνειρα, οι προσωπικές εμπειρίες που έχει ο καθένας μας βιώνοντάς τα, η ομοιότητα των ονείρων μεταξύ ανόμοιων ανθρώπων, τα σύμβολα, τα κρυφά κομμάτια της προσωπικότητάς μας που αποκαλύπτονται μέσα σ’ αυτά, η συναισθηματική ένταση με την οποία τα ζούμε…
– Επιλέγεις, πάντως, να μην κάνεις το λεγόμενο εμπορικό θέατρο.
Με ενδιαφέρει το θέατρο ρεπερτορίου περισσότερο. Στόχος μας είναι να επιλέγουμε έργα που θεωρούμε ότι μας αφορούν και μας βοηθούν να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά, ή πιο «μέσα». Έργα που έχουν να αποκαλύψουν κάτι για την ανθρώπινη φύση. Επιπλέον, θέλουμε να έχουν και μια οικουμενικότητα και να διαπραγματεύονται ένα ενδιαφέρον θέμα. Είναι, εξάλλου, και πώς το βλέπει κανείς. Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Ο Αλ Πατσίνο είναι ο αγαπημένος μου ηθοποιός και όταν πήγα στη Νέα Υόρκη, είχα την τύχη να τον δω στον «Έμπορο της Βενετίας». Ο ίδιος ήταν εκπληκτικός, αλλά εγώ θα προτιμούσα να τον έβλεπα σε μια Off Broadway παράσταση. Η συγκεκριμένη παράσταση είναι αυτό που αναφέρεις: μια καθαρά εμπορική παράσταση, μια παράσταση broadway. Εκτιμώ πως σε τέτοιου είδους συνθήκες δεν μπορείς να κάνεις την υπέρβαση στην ερμηνεία σου. Μπορείς να κάνεις μια καλή κατασκευή ρόλου, αλλά χωρίς ένα γερό σύνολο και έναν ικανό σκηνοθέτη, χωρίς χρόνο στη διάθεσή σου, χωρίς τρέλα και ρίσκο δε γίνεται εύκολα η ερμηνεία.
– Το ότι είσαι σε μια ομάδα δε σε δεσμεύει από το να μην κάνεις άλλες δουλειές στο θέατρο;
Δε με υποχρεώνει η ομάδα να μένω εκτός από άλλες δουλειές. Απλά ως ηθοποιός, στις δικές μας δουλειές, έχω μια μεγαλύτερη ελευθερία να δημιουργήσω και να ελέγξω περισσότερο το τελικό αποτέλεσμα. Έπειτα το να δουλεύεις με ανθρώπους που εμπιστεύεσαι, που γνωρίζεις, που έχεις ξαναδημιουργήσει μαζί τους, ξέρεις τις απόψεις τους, τον τρόπο δουλειάς τους, το ήθος τους και τον προβληματισμό τους επάνω στη δουλειά αυτή, σου δίνει το περιθώριο να κερδίζεις χρόνο, αλλά και να έχεις μεγαλύτερη ελευθερία στη δική σου αναζήτηση. Αυτό δε σημαίνει φυσικά ότι δε θα ήθελα να συναντηθώ και με κάποιους άλλους ανθρώπους στο θέατρο. Υπάρχουν και είναι πολύ συγκεκριμένοι.
– Πώς εξηγείς το ότι δεν έχεις κάνει ακόμα τηλεόραση;
Τα πράγματα που ήρθαν στο δρόμο μου δεν ήταν τόσο κοντά σ’ αυτό που ήθελα. Επιπλέον κάτι που πήγα να κάνω τελικά και είχα συμφωνήσει, στο τέλος δεν προχώρησε. Έτσι περιμένω την κατάλληλη ευκαιρία για να κάνω το «ντεμπούτο» μου (σ.σ. γέλια)
– Έτσι, όμως, δε γίνεσαι πιο γνωστή στο ευρύ κοινό; Ή δε σ’ ενδιαφέρει κάτι τέτοιο;
Μου αρέσει να αναγνωρίζεται η δουλειά μου και είναι ωραίο να την ξέρει ο κόσμος. Δε με απασχολεί η διασημότητα με την έννοια του να με αναγνωρίζει κάποιος στο δρόμο. Αν συμβεί θα έρθει από μόνο του. Αυτό που με ενδιαφέρει και επιθυμώ είναι να εκτιμάται η δουλειά μου όχι μόνο από τους ανθρώπους του χώρου, αλλά και από όσους πάνε στο θέατρο και έρχονται να μας δουν. Και πάντα ο πρώτος μου στόχος είναι να μπορώ κάθε φορά στην επόμενη παράσταση να υπερβαίνω τον εαυτό μου και τις δυνατότητες μου. Ν’ ανεβάζω το δικό μου πήχη. Ο πρώτος στόχος λοιπόν δεν είναι να γίνω γνωστή, ο πρώτος στόχος είναι να ξεπερνάω τον εαυτό μου καταθέτοντας την καλύτερη δουλειά που μπορώ κάθε φορά και τα υπόλοιπα θα ’ρθουν.
– Στον κινηματογράφο έχεις εμφανιστεί;
Έχω συμμετάσχει στην ταινία μεγάλου μήκους «Στα άκρα».
– Στο θέατρο έχεις υποδυθεί δραματικούς ρόλους. Θα ήθελες να δοκιμάσεις την τύχη σου και στην κωμωδία;
Κωμωδία ε; Μόνο στη σχολή έχω κάνει. Μέσα από την κωμωδία σαφώς και μπορείς να μάθεις πολλά. Δε θεωρώ ότι είναι ούτε πιο εύκολη, ούτε πιο δύσκολη από το δράμα. Τη θεωρώ εξίσου προκλητική. Και εξίσου χρήσιμη για την εξέλιξη ενός ηθοποιού…
Του Κυρ. Κουρουτσαβούρη, 19/12/2011