Ένα ζευγάρι που έχει τα πάντα! Δεν τους ανήκει, όμως, τίποτα. Και έχουν ν’ αντιμετωπίσουν έναν σκληρό κόσμο, για τον οποίο είναι απροετοίμαστοι. Εκείνοι, όμως, με πάθος ενίοτε και παραλογισμό προσπαθούν να διασώσουν ο,τι μπορούν για να μην κατρακυλήσουν μαζί του.
Για μια τέτοια ιστορία μιλάει η Ισμήνη Δασκαρόλη μέσα από το «The Gift of the Magi» το οποίο θα δούμε αυτό το Σάββατο στο 5ο Micro m festival.
Μίλησε μας για την ταινία και πώς προέκυψε;
Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο χριστουγεννιάτικο διήγημα του Αμερικανού συγγραφέα William Sydney Porter, κοινώς γνωστός με το ψευδώνυμο του, O’Henry. Πρόκειται για μία ιστορία αρκετά οικεία στα περισσότερα παιδιά του κόσμου, αφού όλοι κάπου την είχαν ακούσει ή διαβάσει στην παιδική τους ηλικία, παρότι δεν είναι πραγματικά παιδική. Από μικρή λοιπόν που μου την πρωτο-διάβασαν είχα ένα ιδιαίτερο δέσιμο με το θέμα της και θαύμαζα την αριστοτεχνική εικονογράφηση της Lisbeth Swerger, πάνω στην οποία επιδιώξουμε να βασίσουμε αφηρημένα την αισθητική του έργου. Η κεντρική ιστορία περιβάλλεται γύρο από την αποτυχημένη απόπειρα ενός ζευγαριού να ευχαριστήσει ο ένας τον άλλον την Παραμονή των Χριστουγέννων, η οποία χρησιμοποιείται ως αφορμή για να μιλήσει ο συγγραφέας για κάτι πολύ ουσιαστικότερο. Είχε δηλαδή όλα τα στοιχεία που για μένα θα έπρεπε να έχει μία καλή μικρού μήκους ταινία, συνεπώς η επιλογή του έργου ήταν αυτόματη.
– Ποιος ο λόγος ύπαρξης αυτής της ταινίας και γιατί θα έλεγες σε κάποιον/α να τη δει;
Το συγκεκριμένο έργο μιλάει για ένα ζευγάρι νεόπτωχων που μένουν σε ένα σπίτι που έχει τα πάντα αλλά δεν τους ανήκει τίποτα. Είναι ένα παράδοξο που πιστεύω μιλάει σε πολλούς νέους της σύγχρονης Ελλάδας. Όταν οι πρωταγωνιστές λοιπόν καλούνται να αντιμετωπίσουν έναν κόσμο σκληρό για τον οποίο είναι απροετοίμαστοι, όπως όλοι μας, προσπαθούν με πάθος, ενίοτε και παραλογισμό να διασώσουν ο,τι μπορούν για να μην κατρακυλήσουν μαζί του. Συνεπώς ήταν το μόνο φυσικό να μεταφερθεί το έργο στην Ελλάδα της κρίσης αφού περιέγραφε την συνολική ψυχολογία και την κοινωνική συνθήκη σχεδόν επακριβώς, και ας είχε γραφτεί πριν από έναν αιώνα στην Αμερική.
Ο λόγος ύπαρξης της ταινίας πιστεύω βρίσκεται στο δεδομένο πως στην πραγματικότητα, η καλοσύνη στην τέχνη είναι πιο δυνατή από οποιαδήποτε κριτική. Βεβαίως είναι και η πιο δύσκολη να αναπαραστήσεις χωρίς να γίνεσαι γραφικός και τετριμμένος. Ο λόγος που είναι τόσο δυνατή η επιρροή της πάνω μας, κατά την γνώμη μου είναι διότι δεν έχουμε χτίσει φραγμούς απέναντι της, αφού δεν την έχουμε συνηθίσει σαν κάτι καθημερινό, όχι ουσιαστικά τουλάχιστον. Όταν λοιπόν παρουσιάζεται ένα παράδειγμα πραγματικής καλοσύνης, λυγίζουμε αλλά και γινόμαστε πιο δυνατοί διότι αποτελεί μία υπενθύμιση της πίστης μας στον κόσμο, πριν αρχίσουμε να την χάνουμε μεγαλώνοντας. Αυτό ακριβώς είναι το νόημα αυτού του παραμυθιού. Κατ’ουσίαν επιστρέφει σε μία αρκετά αφελής παιδικότητα, η οποία όμως την πραγματικότητα είναι η μόνη διέξοδος από την σκληρότητα που επιβάλλεται στις ζωές μας.
– Πώς κρίνεις τον ελληνικό κινηματογράφο το 2015 και πώς στον τομέα του μικρού μήκους; Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως κλάδος και πώς θα μπορούσαν να δοθούν κάποιες λύσεις;
O ελληνικός κινηματογράφος τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου έχει κάνει αξιοθαύμαστα άλματα και το ενδιαφέρον είναι πως παρά την κρίση, ένα τόσο ακριβό είδος όπως είναι το σινεμά πέρασε στην ελληνική αγορά από είδος πολυτελείας σε ένα σοβαρό εξαγώγιμο προϊόν. Δεν έχω συμμετάσχει ποτέ σε διεθνές φεστιβάλ όπου να μην υπάρχει τουλάχιστον άλλη μία ελληνική συμμετοχή στο διαγωνιστικό και αυτό είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο. Σαφώς αυτό εν μέρη έχει ενισχυθεί από τον παγκόσμιο εκδημοκρατισμό του κινηματογράφου, όπου σαν αποτέλεσμα της πληθώρας της παραγωγής, ανεβαίνει ο ανταγωνισμός, το επίπεδο και μαζί του οι απαιτήσεις του κοινού. Αυτό έχει και ως επακόλουθο – ειδικά στην μικρού μήκους, μία πληθώρα παραγωγής όπου συχνά το έργο χάνεται ή αδικείται, παρόλα αυτά είναι αξιοπρόσεκτο το ότι όσο κόβονται λιγότερα εισιτήρια στο σινεμά, τόσο περισσότερο ανθίζουν τα φεστιβάλ, δείχνοντας πως το κοινό επιθυμεί να έχει επαφή. Οι Έλληνες, όπως έχει πει ένας συνεργάτης μου, έχουν δημιουργικό απωθημένο και για αυτό προτίθενται πλέον να κάνουν συλλογικές δημιουργίες με ελάχιστα έως καθόλου χρήματα, προκειμένου να ασχοληθούν με αυτό που αγαπούν. Αυτό ενισχύει την παραγωγή ταινιών μικρού μήκους και την ελευθερώνει διότι δεν δεσμεύονται οι δημιουργοί από το κέρδος. Από την άλλη βέβαια αυτό είναι και το στοιχείο που μπορεί να την σκοτώσει, διότι το σινεμά παραμένει ακριβή τέχνη και ο κόσμος του πρέπει κάποτε να ανταμείβεται για την δουλειά του. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει το σύγχρονο ελληνικό σινεμά είναι, όπως όλοι λένε η έλλειψη χρηματοδότησης. Όταν ανοίγεται μία τέτοιας κλίμακας παραγωγή, χρειάζεται να υπάρχει και το κατάλληλο κεφάλαιο για να την στηρίξει και να την αναδείξει. Το καλό είναι πως υπάρχει ανταπόκριση μέσα από την άνθιση της συμπαραγωγής και διαφόρων εταιριών, αλλά κινείται με αργά βήματα. Πιστεύω πως η καλύτερη αρχή που μπορεί να γίνει είναι απλά να ανέβουν οι απαιτήσεις, τόσο του κοινού όσο και των δημιουργών αλλά και του επιχειρηματικού κομματιού του σινεμά. Δεν χρειάζεται να υπάρχει μεγάλη αγορά, χρειάζεται να υπάρχει καλή αγορά πλαισιωμένη από ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο και πιέζουν να ανέβει το επίπεδο. Το σινεμά είναι κατά το ήμισυ τέχνη και κατά το άλλο ήμισυ επιχειρηματικότητα. Αν δεν υπάρξει μία ταυτόχρονη ενίσχυση των δύο, τότε η τεράστια ευκαιρία που δίνεται στο ελληνικό σινεμά τώρα, μπορεί να πέσει στο κενό.
– Ποια είναι τα επόμενα κινηματογραφικά σου σχέδια; Υπάρχει σκέψη και για μεγάλου μήκους ταινία;
Βεβαίως, αλλά προς το παρόν παραμένει στο στάδιο της προετοιμασίας. Το να περάσει κανείς από τα 15 λεπτά στα 120 δεν είναι αστεία υπόθεση και το ωραίο με την μικρού μήκους είναι πως δεν υπακούει πάντα στους κανόνες της μεγάλου, συνεπώς από την μία λειτουργεί κατατοπιστικά και από την άλλη σου παρέχει μία ασφάλεια πειραματισμού που δεν έχεις όταν δουλεύεις μία μεγάλου μήκους ταινία. Τώρα, η τελευταία μας ταινία που γυρίσαμε με τους συνεργάτες μου, “Άρτος” έχει μπει στον φεστιβαλικό της κύκλο, ενώ βρισκόμαστε στο επίπεδο προετοιμασίας άλλων δύο μικρού μήκους παραγωγών, ένα δράμα και μία κωμωδία που ελπίζουμε να έχουμε ολοκληρώσει μέχρι το τέλος του έτους. Ταυτόχρονα δουλεύουμε μία μεγάλου μήκους κωμωδία όπου έχω συνυπογράψει το σενάριο και ελπίζουμε και αυτή να έχει ολοκληρωθεί εντός του χρόνου. Ύστερα από την εμπειρία και την κατάρτιση που θα μου προσφέρουν τα παραπάνω εγχειρήματα, θέλω να πιστεύω πως θα μπορώ πλέον να πραγματοποιήσω και την μεγάλου μήκους που δουλεύω τα τελευταία χρόνια.
– Τι σημαίνει για σένα το Micro m festival;
Το Micro m festival αποτελεί ένα θαυμαστό παράδειγμα κοινωνικής ενίσχυσης του σινεμά ανεξαρτήτου κρατικού στηρίγματος. Όπως ειπώθηκε παραπάνω, παρατηρεί κανείς τα τελευταία χρόνια μία πτώση στην προσέλευση του κοινού στις αίθουσες αλλά ταυτόχρονα και μία άνοδο στο ενδιαφέρον του για τα φεστιβάλ. Το Micro m λοιπόν, αποτελεί ένα από τα παραδείγματα που καλύπτουν ακριβώς αυτήν την ανάγκη του κοινού, κρατώντας την σπίθα ζωντανή. Είναι υπέροχο όταν βλέπεις να υπάρχουν τόσες ομάδες που στηρίζουν με δική τους πρωτοβουλία τον πολιτισμό χωρίς να έχουν πραγματικά μεγαλύτερο κέρδος πέραν από την ικανοποίηση ότι συμβάλουν στην καλλιέργεια της κοινωνίας. Βγάζουν μία αίσθηση συνολικής ευθύνης και κοινότητας αυτές οι πρωτοβουλίες και καλύπτουν τα κενά που υπάρχουν ανάμεσα στο κοινό και τους καθιερωμένους φορείς. Το Micro m festival βέβαια κάνει το σημαντικό βήμα να δίνει στους θεατές την επιλογή του νικητή και αυτό είναι πολύ καλό καθότι στην πραγματικότητα ο δημιουργός θα είναι πάντα υπόλογος στο κοινό. Οι ειδικοί τον βοηθούν μεν προσωπικά να γίνεται καλύτερος, οι θεατές όμως πάντα θα έχουν τον τελευταίο λόγο και έτσι πρέπει να είναι. Επίσης είναι πολύ σημαντικό το ότι το συγκεκριμένο φεστιβάλ δεν περιορίζεται μόνο στα μεγάλα κέντρα, φέρνοντας την νεότερη παραγωγή εμπρός σε κοινό που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχε την δυνατότητα να έρθει σε επαφή. Για αυτόν τον λόγο ελπίζω πραγματικά να επεκταθεί και να καθιερωθεί ως ουσιαστικό κομμάτι των καλλιτεχνικών δρώμενων κάθε πόλης με την οποία συνεργάζεται.
& Περισσότερες πληροφορίες για το 5ο Micro μ festival ακολουθούν στον εξής σύνδεσμο: http://all4fun.gr/columns/epilogi-evdomadas/11416-5-micro-festival-.html
Toυ Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 29/9/2015