Το 1 είναι πιο μεγάλο από το 0 και σαφώς πιο μεγάλο από το -1. Επομένως μπράβο στον Γιώργο Βουρδαμή για την πρωτοβουλία και στην Κατερίνα Φώτη για το προχθεσινό της εξαιρετικό άρθρο. Με βάση τα τελευταία δεδομένα παίρνω την πρωτοβουλία να γράψω, θεωρώντας πως το όλο θέμα αγγίζει τους πάντες, που σχετίζονται με τον χώρο.
1. Η παρελθοντολογία όταν προσεγγίζεται με αρνητισμό επιδρά ανασταλτικά. Ο Covid εξαπλώθηκε μέσα το 2020. Ούτε το 2000, ούτε το 2, ούτε το 8, ούτε το 15. Άρα η τωρινή συνθήκη είναι πρωτόγνωρη και δε συγκρίνεται με τίποτα σε σχέση με το παρελθόν.
2. Οι διαφωνίες είναι γόνιμες, φέρνουν και βελτιώνουν ιδέες. Όταν γίνονται για να γίνονται ή κρύβουν προσωπικές έχθρες, προκαλούν διχόνοια. Όποιος κινείται έτσι, δεν βλέπω τον λόγο να συμμετέχει στις όποιες από κοινού μάχες.
3. Θεωρώ με τόσους ηλικιακά νέους ηθοποιούς – καλλιτέχνες κλπ. ο χώρος πρέπει να δοθεί κυρίως σε εκείνους στις διεκδικήσεις. Όπως συμβαίνει μ’ αυτήν την πρωτοβουλία. Απαραίτητη και η στήριξη των παλαιότερων φυσικά σε καίρια ζητήματα στους νεότερους. Για τη διατήρηση του ενθουσιασμού τους και πιο ουσιαστική ανάδειξη των προσόντων τους.
4. Το 800άρι ναι ειναι σημαντικό για την επιβίωση, για να βγει ο μήνας, αλλά νομίζω ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να σκεφτούν ακόμα περισσότερο το μετά. Άλλωστε από τη φύση του ο ηθοποιός ψάχνει δουλειά ανά τακτά διαστήματα και ξέρει ότι μπορεί να έρχονται και κάποιες τέτοιες μέρες μέσα στον χρόνο. Το μετά λοιπόν είναι πολύ σημαντικό. Και τι σημαίνει μετά; Μετά σημαίνει ότι στα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν, οι ηθοποιοί πρέπει να μη δέχονται τα πάντα αδιαπράγματευτα και να διεκδικούν τα δικαιώματα τους. Και εδώ ο ΣΕΗ και ο κάθε ΣΕΗ να υποχρεούται – χωρίς κομματικές παρωπίδες – να τους προστατεύει από την οποιαδήποτε αυθαιρεσία εις βάρος τους.
5. Επανεξέταση του τι σημαίνει ηθοποιός και τι συμβαίνει με τις τόσες σχολές. Και αυτό το καλοκαίρι αναμένεται να βγουν στην αγορά πάνω από 500-600 ηθοποιοί (αν βάλουμε εργαστήρια κλπ. ο αριθμός μεγαλώνει κλπ.). Για πού, όμως; Τέτοιο καιρό τα τελευταία χρόνια παίζονταν κανονικά παραστάσεις. Τώρα φυσικά όχι. Άρα οι αναρίθμητοι ηθοποιοί είναι ένα τεράστιο θέμα συζήτησης σ’ έναν ήδη κορεσμένο χώρο. Μπορείς να σταματήσεις το όνειρο κάποιου να γίνει ηθοποιός; Οχι, αλλά εκτιμώ πως θα πρέπει ν’ αρχίσει να υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ τους. Ποιος θα θέσει τα κριτήρια και πώς; Αναμφίβολα πρόκειται για δύσκολα ερωτήματα με πολλές πιθανές απαντήσεις.
6. Σε συνέχεια του 4, θεωρώ πως οι σχολές θα πρέπει στο μέλλον να μείνουν τουλάχιστον οι μισές. Επίσης για την ένταξη σε μια σχολή θα πρέπει τα κριτήρια να είναι πιο δύσκολα, ενώ πιο αυστηρά πρέπει να είναι και τα κριτήρια για το ποιοι διδάσκουν. Τα οικονομικά συμφέροντα και οι νόμοι της ελεύθερης αγοράς βέβαια δεν καθιστούν κάτι τέτοιο εύκολα πραγματοποιήσιμο. Αλλά τόσες σχολές, τόσοι ηθοποιοί. Και φυσικά τόση ανεργία…
7. Επιπλέον προσωπικά θεωρώ – και χωρίς να κρίνω το δίκαιο της υπόθεσης – πως αυτοί που θέλουν περισσότερο να κάνουν αυτή τη δουλειά είναι και εκείνοι που μένουν στο τέλος. Επιπλέον υπάρχουν πολλές ερασιτεχνικές ομάδες και εργαστήρια, όπου κάποιος μπορεί να παίζει και να απολαμβάνει το να βρίσκεται επί σκηνής.
8. Επαναπροσδιορισμός στο μέλλον των χώρων, των προδιαγραφών τους και κυρίως του αριθμού των παραστάσεων που φιλοξενούν μέσα σε μια σεζόν. Το έχω πει ξανά, παραστάσεις που παίζονται από 6 έως 10 φορές δεν πρέπει να γίνονται. Εκτός αν διαμορφωθούν συγκεκριμένοι χώροι, όπου αυτές οι ομάδες θα παίζουν εκεί, ξέροντας όμως εκ των προτέρων τα υπάρχοντα δεδομένα για τη δική τους περίπτωση.
9. Επειδή πολύς κόσμος θεωρεί ότι οι online παραστάσεις θα έρθουν κλπ. Κανένας, μα κανένας ηθοποιός δεν πρέπει να συναινεί σ’ αυτό, ΕΚΤΟΣ αν έχει συμφωνήσει πως από ένα έργο στο οποίο συμμετέχει θα κερδίζει χρήματα. Το πώς και το πόσο δεν το ξέρω φυσικά. Σε αντίθετη περίπτωση, εκτιμώ πως μια δημόσια διαπόμπευση ή ένας παραγκωνισμός όσων – και αν φυσικά – το πράξουν είναι μια πρώτη λύση.
10. Δε ξέρω καν το καταστατικό του ΣΕΗ και ποια είναι η διαδικασία. Με βάση αυτά που διαβάζω σχετικά με το εξωτερικό, τότε θα έλεγα πως σαφώς είναι καλύτερο να μη χωρούν κόμματα. Θεωρώ πως όσο λιγότερο υπάρχει κομματική εμπλοκή, τόσο πιο εύκολα θα έρθει ένας ηθοποιός στον ΣΕΗ. Επιπλέον εκτιμώ πως υπάρχουν πολλά και ικανά άτομα στον χώρο, τα οποία θα μπορούσαν να συμπράξουν σε ομαδικές προσπάθειες, μακριά από κομματικές παρωπίδες και συμφέροντα (ουτοπικό ενδεχομένως, απλά το αναφέρω).
11. Επίσης σε κάποια πόστα του ΣΕΗ μπορούν ν’ αξιοποιούνται με μισθό ηθοποιοί, οι οποίοι έχουν αποφασίσει να βγουν από την σκηνή, ή που έχουν οικογένειες και δεν μπορούν π.χ. να παίζουν τα βράδια. Επιπλέον η διαπραγματευτική δύναμη κάποιου που δεν εργάζεται πια ως ηθοποιός μεγαλώνει αν δε δουλεύει κάπου, γιατί έτσι μπορεί να διεκδικήσει περισσότερα πράγματα. Δεν είναι άλλωστε καθόλου απίθανο ένας ενεργός ηθοποιός να βρεθεί στη δυσάρεστη καταστάση να κληθεί ν’ αντιμετωπίσει μια μετωπική σύγκρουση με τον ίδιο του τον εργοδότη.
12. Καταλήγοντας όλα αυτά είναι ιδέες και σκέψεις καθαρά προσωπικές μου. Και χωρίς νομική τεκμηρίωση, που να μπορεί να τις επιβεβαιώσει ή να τις ακυρώσει. Απλά είναι τροφή για σκέψη και ενδεχόμενες ενέργειες/πράξεις (αναφέρθηκα κυρίως στους ηθοποιούς, αλλά εννοείται πως όσα ανέφερα σχετίζονται και με άλλα επαγγέλματα, όπως των σκηνοθετών, χορευτών, μουσικών, τραγουδιστών, φωτιστών, σκηνογράφων, ενδυματολόγων, τεχνικών, λοιπών συντελεστών κλπ.)
Του Κυριάκου Κουρουτσαβούρη, 29/4/2020