Γκίαν από Γκάνα. Αγιέβ, ο γιός του Αμπεντί Πελέ, επίσης από την Γκάνα. Και οι δυο αυτοί παίκτες έκαναν αίσθηση στο μουντιάλ, με την εθνική ομάδα να είναι μια ανάσα από τα ημιτελικά και, μάλιστα, χωρίς τον αρχιπαικταρά Εσιέν. Παρεμπιπτόντως, έλειπε ο Εσιέν από την Τσέλσι, συν κάποιοι άλλοι, και ο Γκίαν της Σάντερλαντ έκανε πάρτι για να πάρει το διπλό η ομάδα του στο Στάμφορντ Μπριτζ.
Ετό, ο γνωστός της Ιντερ. Με τρία τσάμπιονς λιγκ σε πέντε χρόνια, κάτι που δεν το έχει κάνει άλλος, εκτός από τον Καμερουνέζο. Που έχει σκοράρει σε δυο από τους τρείς τελικούς. Ντρογκμπά. Δεν έχουμε να πούμε τίποτα γι’ αυτό το τανκ της Τσέλσι και της Ακτής Ελεφαντοστού. Γιάγια Τουρέ, συμπατριώτης του Ντρογκμπά, ο μέσος της Σίτι που έχει περάσει για ένα φεγγάρι κι από τον Ολυμπιακό. Ο πιο ακριβοπληρωμένος παίκτης της πρέμιερ αυτή τη στιγμή είναι ο Γιάγια.
Οχι, βέβαια, ότι ο Τουρέ είναι και ο κορυφαίος στο πρωτάθλημα Αγγλίας, αλλά αυτός ο γάτος ο Σέλουκ έπιασε κορόιδο τους Αραβες, που σπαταλάνε εκατομμύρια πετροδόλαρα. Προκειμένου, λοιπόν, να τον δελεάσει η Σίτι να έρθει από την Μπαρτσελόνα και να του δώσει ένα έξτρα κίνητρο, επειδή στους πρωταθλητές Ισπανίας δεν ήταν πάντα βασικός, έφτιαξε χαλί από λεφτά στα πόδια του Γιάγια. Και, φυσικά, ο Τουρέ, αφού πήρε ό,τι κούπα υπάρχει με την Μπάρτσα, αποφάσισε να κάνει τη χοντρή κονομησιά. Και να είναι συμπαίκτης με τον αδερφό του, τον Κόλο…
Αυτοί οι πέντε παίκτες, τι κοινό έχουν; Ο Γκίαν. Ο Αγιέβ. Ο Ετό. Ο Ντρογκμπά. Και ο Γιάγια. Εκτός από την συνδιεκδίκηση του βραβείου του BBC για τον κορυφαίο Αφρικανό της χρονιάς, που θα ανακοινωθεί στις 17 Δεκεμβρίου, είναι όλοι τους από την Δυτική Αφρική.
Σ’ αυτήν την κατηγορία των δυτικοαφρικανών θα μπορούσαμε να βάλουμε κι άλλους παίκτες, τον Καμερουνέζο Αλεξ Σονγκ της Αρσεναλ, που αυτή τη στιγμή εξελίσσεται σε αμυντικό χαφ ολκής, τον Νιγηριανό Ομπι Μίκελ της Τσέλσι και, φυσικά, τον Εσιέν που αν δεν ήταν την περασμένη σεζόν τραυματίας για μήνες θα έμπαινε στην λίστα. Οπως κι άλλους, φυσικά.
Τι βλέπουμε, λοιπόν; Μια κυριαρχία των δυτικοαφρικάνων, που ξεκίνησε ουσιαστικά από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 με Ροζέ Μιλά κλπ. και συνεχίστηκε μετά κυρίως με τους Νιγηριανούς. Κανού, Φίνιντι, Οκότσα και σία. Για να μην πούμε, φυσικά, για τον Λιβεριανό Ζορζ Γουεά, που ουσιαστικά ήταν το πρώτο μεγάλο αστέρι της Αφρικής.
Με καριέρα
Μόνο τρείς αφρικανικές χώρες, όλες δυτικές, έχουν πάει στους {8} του μουντιάλ. Καμερούν, Γκάνα και Σενεγάλη. Η τελευταία, το 2002, τα είχε καταφέρει περίφημα, αλλά από εκείνη τη φουρνιά δεν βγήκε κάτι πολύ σπουδαίο. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμα και σήμερα κάποιοι Σενεγαλέζοι, όπως ο Μαμαντού Νιάνγκ της Φενέρ, που πέρυσι αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στην Γαλλία με την Μαρσέιγ και με την οποία κατέκτησε τον τίτλο. Η, αν θέλετε και ο Ντιόπ της ΑΕΚ που, παρά το γεγονός ότι έχει μια φθίνουσα πορεία λόγω τραυματισμών, έχει κάνει αξιόλογη καριέρα στην πρέμιερ.
Και με ταλέντο!
Και τι βλέπουμε από τον Ντιόπ; Ενα θηρίο. Αυτό, λοιπόν, το αθλητικό σουλούπι, όπως π.χ. ο Ντρογκμπά ή, την ιπποδύναμη Φεράρι του Εσιέν ή, το εκρηκτικό ελάφι που λέγεται Ετό, το εντοπίζεις στην Δυτική Αφρική από τις χώρες που βρίσκονται εκεί. Οι οποίες πάνε καλά και στις μικρές ηλικίες. Νιγηρία και Καμερούν έχουν πάρει χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, Νιγηρία και Γκάνα έχουν συνολικά έξι παγκόσμια πρωταθλήματα σε κάτω από 20 χρονών και κάτω από 17. Πέρα, όμως, από τη σωματοδομή υπάρχει και το ταλέντο το ποδοσφαιρικό, το οποίο φαίνεται από τις νεαρές ηλικίες.
Οι ρίζες
Ο ειδικός στις αθλητικές επιστήμες Τιμ Νόουξ δήλωσε στο BBC: Αυτή η κυριαρχία έρχεται πάντα λόγω γενετικών και περιβαλλοντικών συνθηκών. Οι δυτικοαφρικάνοι είναι ογκωδέστεροι και δυνατότεροι από τους υπόλοιπους της ηπείρου. Οι καλύτεροι σπρίντερ προέρχονται από εκεί αν αναλογιστούμε ότι οι Τζαμαϊκανοί έχουν ουσιαστικά ρίζες από την Δυτική Αφρική. Οι ανατολικοαφρικάνοι, βέβαια, είναι των αντοχών και γίνονται δρομείς στον στίβο. Είναι ελαφρύτεροι, μικρότεροι κι αυτό ισχύει και για τους βόρειους, όπως κι όλους τους Αφρικάνους με την ίδια σωματοδομή. Τα φυσικά χαρακτηριστικά τους, όμως, δεν θα σήμαιναν τίποτα αν δεν δούλευαν σκληρά σαν αθλητές.
Με την καλή τεχνική κατάρτιση
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του BBC Πιρς Εντουαρντς, ο οποίος είναι εξειδικευμένος στο αφρικανικό ποδόσφαιρο από το 1997 ο ενθουσιασμός για το ποδόσφαιρο υπάρχει σε όλη την ήπειρο, αλλά υπάρχουν και προβλήματα.
Από την ανατολική Αφρική δεν έχει προκριθεί ακόμα καμία χώρα σε μουντιάλ κι έχουν πάρει μόλις δυο Κόπα Αφρικα. Οσο για τους εκπρόσωπους της Νότιας Αφρικής έχουν δυο Κόπα Αφρικα, το ένα εκ των οποίων το είχαν διοργανώσει οι νοτιοαφρικάνοι. Σύμφωνα με τον Νόουξ οι Αιγύπτιοι πραγματοποιούν επιτυχίες επειδή κάνουν κάτι διαφορετικό. Τους ταιριάζει περισσότερο το στυλ ποδοσφαίρου, που συνδυάζεται με καλή τεχνική κατάρτιση, παρά π.χ. με δύναμη.
Κι εδώ, βέβαια, έχει να κάνει με το ότι πρόκειται για χώρα της Βόρειας Αφρικής, που είναι πιο κοντά στην ευρωπαϊκή λογική. Κι αυτό σημαίνει ότι ομάδες σαν την Αίγυπτο ή, την Τυνησία, το Μαρόκο και την Αλγερία έχουν ενσωματώσει περισσότερο την τακτική μέσα στο παιχνίδι τους. Απλά δεν έχουν τόσους καλούς παίκτες και ταλέντα όσα έχει η Δυτική Αφρική.
Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ο Ζιντάν ουσιαστικά είναι βορειοαφρικανός. Η, ο Νασρί που οργιάζει φέτος στην Αρσεναλ και ο Μαροκινός Σαμάκ, άλλο ότι θεωρούνται ουσιαστικά Γάλλοι. Μαροκινός είναι και ο μοναδικός μη δυτικοαφρικανός που έχει κατακτήσει τον τίτλο του κορυφαίου Αφρικανού, εδώ και 21 χρόνια. Πρόκειται για τον Μουσταφά Χατζί (Αστον Βίλα, Κόβεντρι όταν έπαιζε στην πρέμιερ και Λα Κορούνια) το 1998.
Σπάνια
Δεν ξέρω αν με εκπλήσσει αυτό το γεγονός ότι είμαι ο μόνος μη δυτικοαφρικανός που έχω πάρει το βραβείο, δηλώνει ο Χατζί, αλλά ίσως οφείλεται και στο γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι Αιγύπτιοι παίζουν στην χώρα τους, άρα τα μίντια και ο απλός κόσμος π.χ. στην Ευρώπη σπάνια μπορεί να τους παρακολουθήσει. Κι εδώ έχει δίκιο ο Χατζί, διότι οι Αιγύπτιοι είναι μαζί με τους Νοτιοαφρικανούς οι μόνοι που έχουν σχετικά καλά πρωταθλήματα και δεν καίγονται τόσο πολύ για εξαγωγή. Κλασικό παράδειγμα παίκτη που δεν τον ξέρουν πολλοί, αλλά σε κάθε Κόπα Αφρικα δείχνει πόσο σπουδαίος είναι, είναι ο Μοχάμεντ Αμπουντρίκα, ένας μεσοεπιθετικός από την Αίγυπτο που θα μπορούσε να παίζει σίγουρα σε μια καλή ευρωπαϊκή ομάδα.
Επένδυση
Επίσης, στην Δυτική Αφρική έχει φτιαχτεί ένα καλό δίκτυο μάνατζερ και ακαδημιών από Ευρωπαίους κυρίως, όπως ο Γκιγιού που επένδυσε στην Ακτή Ελεφαντοστού και η ομάδα ASEC Αμπιτζάν, στην οποία έδινε παίκτες από τις ακαδημίες του, έχει τροφοδοτήσει όλη την Ευρώπη. Εκεί έχουν παίξει, για παράδειγμα, ο Γιάγια Τουρέ, ο Εμπουε, ο Ζερβίνιο κλπ.
Ο Χατζί λέει: Οι δυτικοαφρικάνοι είναι όντως πιο δυνατοί από εμάς και ακόμα δεν ξέρω γιατί έχουν περισσότερη όρεξη από εμάς τους βορειοαφρικάνους. Σε επίπεδο δεξιοτήτων νομίζω ότι είμαστε ίδιοι, αλλά η νοοτροπία κάνει τη διαφορά. Και ζώντας περισσότερο τους Αιγύπτιους και γενικότερα τους βορειοαφρικανούς, που είναι και πιο κοντά στην Ελλάδα γεωγραφικά, μπορείς να διαπιστώσεις ότι όντως φέρνουν πιο πολύ στην μεσογειακή νοοτροπία.
Και το BBC, τελειώνοντας, χρησιμοποιεί δηλώσεις του Κουφούρ (ο Γκανέζος πήρε το βραβείο το 2001), που κατέκτησε εφτά πρωταθλήματα με την Μπάγερν: Οταν πήγα στο Μόναχο 17 χρονών αντιμετώπισα μια πολύ σκληρή πρόκληση, διότι στην θέση μου υπήρχαν πέντε Γερμανοί διεθνείς. Σαν νεαρό παιδί από την Αφρική έπρεπε να δώσω το 150% για να μπω στην α? ομάδα. Πάντα, όμως, ήξερα ότι μπορώ να το κάνω διότι ήμουν πολύ αποφασισμένος. Και καταλήγει ο επιστήμονας Νόουξ: Στόχος αυτών των νεαρών παιδιών είναι να γίνουν οι μεγάλοι ήρωες των χωρών τους και να ξεφύγουν από τις δύσκολες συνθήκες. Κι αυτό είναι τεράστιο κίνητρο…
Του Βασίλη Γαλούπη από την στήλη Ντόπερμαν στον “ΦΙΛΑΘΛΟ”