O Γιάννης Φιλιππίδης μιλάει στο Αll4fun για το καινούριο του μυθιστόρημα “Ο Απρίλης στάθηκε αλήτης”. Ένα μυθιστόρημα με δυνατές συγκινήσεις και με συνεχόμενη ροή γεγονότων..
Ο Γιάννης Φιλιππίδης, πριν ασχοληθεί αποκλειστικά με τη συγγραφή βιβλίων, εργάστηκε για χρόνια σαν ηθοποιός και ερευνητής αγοράς.
Το πρώτο του μυθιστόρημα «Η μυρωδιά σου στα σεντόνια μου» εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2006 κι από τότε, ακολούθησαν άλλα έξι βιβλία.
«Ο Απρίλης στάθηκε αλήτης» είναι ένα μυθιστόρημα, που αναζητάει τη φωτεινή πλευρά μας. Και ανατρέπει τον χρόνο σαν μετρητή, τον επανασυστήνει στον αναγνώστη σα δάσκαλο, ισορροπώντας ανάμεσα σε παιχνίδια ακριβών συναισθημάτων και ξεκαρδιστικά ιντερμέδια. Ίσως γιατί, μέσα σε τριάντα ώρες φυσικού χρόνου, έρχεται η στιγμή που σε αφήνει ακέραιο ν’ αναμετρηθείς με όσα «θέλω» σου, άφησες απραγματοποίητα. Αλλά για όλους και όλες μας, υπάρχει πάντα ο χρόνος, ν’ αλλάξουμε τη ροή των γεγονότων, να νιώσουμε ξανά, ευτυχισμένοι.
«Ο Απρίλης στάθηκε αλήτης». Πώς προέκυψε ο τίτλος;
Ο τίτλος ακολουθεί παράλληλη για μένα τουλάχιστον διαδρομή κατά τη συγγραφή ενός βιβλίου. Συνήθως ακολουθεί τη γενική σύλληψη και την τοποθέτηση του ίδιου του συγγραφέα με λέξεις που να το χαρακτηρίζουν κι ίσως να μας κλείνουν το μάτι με νόημα. Ενόσω ο «Απρίλης» έφτανε στις –άλλοτε συναισθηματικές κι άλλοτε πάλι απροειδοποίητα κωμικές- κορυφώσεις του, άρχισα να συνειδητοποιώ, ότι κύριος άξονας στη ζωή της κεντρικής ηρωίδας ήταν ο ομορφότερος μήνας της άνοιξης, που ανοίγει βεράντες, καρδιές και διαθέσεις. Το βιβλίο, αν έχει ν’ αφήσει κάτι πίσω του στον αναγνώστη, αυτό είναι η επίγνωση, ότι ο χρόνος είναι σχετικός και μη μετρήσιμος, εννοώντας βέβαια, ότι ρέει προσωπικά για τον καθένα και την καθεμιά από μας, αλλιώς. Έτσι, ένα μυθιστόρημα που κυλάει μη προβλέψιμα ως το τελευταίο του κεφάλαιο, καταδεικνύει τον Απρίλη σαν αλήτη, πλανευτή για το θυμικό της ηρωίδας.
Το βιβλίο σας πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις και συχνά ψυχογραφεί τις ηρωίδες του βιβλίου. Πόσο δύσκολο είναι να μπαίνει κανείς σε τρεις διαφορετικές προσωπικότητες και να τις αποτυπώνει στο χαρτί;
Αμέτρητες είναι οι φορές, που μ’ έχουν ρωτήσει για την αυθεντικότητα που εκπέμπουν χαρακτήρες από διάφορα βιβλία μου. Γράφοντας μικρά κείμενα από τα δέκα μου χρόνια κι ακολουθώντας τη σπουδή και τη δουλειά μέσα στον κόσμο του θεάτρου, ανακάλυψα κι εκπαιδεύτηκα στον τρόπο του να ντύνεσαι τα ρούχα κάθε προσώπου, ακόμα κι αν μια στιχομυθία είναι γρήγορη, να γνωρίζεις τις ανάσες τους, τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες τους, το ίδιο τους το πλεονέκτημα να ‘ναι σημαντικές και άξιες να πρωταγωνιστήσουν σ’ ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα. Όταν αποφάσισα να αφοσιωθώ για πρώτη φορά στη συγγραφή ενός βιβλίου («Η μυρωδιά σου στα σεντόνια μου»), όλη αυτή η ως τότε γνώση της θεατρικής λειτουργίας έφερε ένα ύφος γραφής, που έμοιαζε με σινεμά γεμάτο εικόνες, είχα τη στοιχειώδη παιδεία του να μην παίζουν κομοδίνα και φλύαρες περιγραφές, ένιωθα πως είχα το ένστικτο να σκηνοθετήσω τους χαρακτήρες μου, ν’ αφουγκραστώ το σφυγμό τους. Κι εκείνη η πρώτη ένθερμη τριβή με τον πεζό λόγο, παρήγαγε ένα μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί ασταμάτητα για περισσότερα από οχτώ χρόνια, σε σταθερή πρώτη κυκλοφορία, λες και δεν πέρασε μια μέρα από τότε.
Υπάρχει πηγή έμπνευσης σας και πότε είναι για σας μία δημιουργική περίοδος για συγγραφή ενός βιβλίου;
Επειδή η εμπλοκή μου με το εκδοτικό πρόγραμμα είναι άμεση και συνεχής, επιλέγω τους καλύτερους και πιο ομαλούς χρόνους, ώστε να μπορώ να λειτουργώ απρόσκοπτα, γράφοντας. Σ’ ό,τι αφορά στην ίδια την έμπνευση, αυτή έρχεται κι ενισχύει μια εσωτερική δική σου δυναμική, στον καιρό που ένας συγγραφέας κατά τη γνώμη του κοινού αναπαύεται, στο δικό του νου στήνεται ψηφίδα την ψηφίδα, το μωσαϊκό ενός καινούργιου βιβλίου, που χρειάζεται πρώτα να ωριμάσει για καιρό στο νου του συγγραφέα κι όταν οι χαρακτήρες είναι πια πλήρεις με υπαρκτό παρελθόν σαν να υπήρξαν στ’ αλήθεια, έρχεται η στιγμή για να αφεθείς σε μια γραφή, που ώριμη στη σύλληψή της, χρησιμοποιεί νου και δάχτυλα στα πλήκτρα με τρόπο συνεχή και αντιπροσωπευτικό –ανάλογα με το τι εποχή διανύει αυτός που γράφει- και τότε, στη διαδικασία ροής ενός χειρογράφου, ανακαλύπτεις εκπλήξεις κι ανατροπές. Σου το υπαγορεύουν οι ίδιοι οι χαρακτήρες, αν τους έχεις μέσα σου, λες και κυκλοφορούν δίπλα σου, η φανταστική σχέση που αναπτύσσεται, φρεσκάρει όμορφα τόσο το νου του συγγραφέα, όσο και του αναγνώστη.
«Τριάντα ώρες πραγματικού χρόνου, πριν από μια φυσική απόφαση», όπως έχετε ξαναπεί γι’ αυτό το βιβλίο. Τι ρόλο παίζει για σας και την κεντρική ηρωίδα του «Απρίλη» ο χρόνος;
Ένα από τα προαιώνια συγγραφικά μου στοιχήματα, ήτανε πράγματι το να παίξω με την έννοια του χρόνου, που συχνά υπερεκτιμάμε μετρώντας τον, έχοντας χάσει προσωρινά ή οριστικά, τα όσα ωφέλιμα αφήνει στο πέρασμά του: τον ίδιο τον τρόπο να εκτιμάμε τα πράγματα με ωριμότητα, οδηγούμενοι έτσι σε σωστότερες και γεμάτες φως αποφάσεις που αφορούν το μέλλον μας. Ανέθεσα λοιπόν στην κεντρική ηρωίδα του βιβλίου τη Στέλλα, να δείξει στον αναγνώστη, πόσο εύκολα αντιστρέφει κανείς μας τον χρόνο για δικό του όφελος, αρκεί να σταθεί αντάξιος ειλικρινής κι έτοιμος ν’ αντιμετωπίσει τις μνήμες, που συχνά μας γονατίζουν ψυχικά. Αντ’ αυτού η Στέλλα, στης οποίας το μυαλό βρισκόμαστε, νομίζοντας –εσφαλμένα θα ομολογήσει ο συγγραφέας- ότι γνωρίζουμε τα πάντα. Στη ροή ωστόσο του βιβλίου, οι ανατροπές δείχνουν να ‘ναι συνέχεις και απρόβλεπτες. Εκείνη η ίδια, αναλαμβάνει να δαμάσει τον χρόνο, αφημένη με καθαρή ψυχή, έτοιμη ν’ αντιμετωπίσει τα γλυκά μαστιγώματα στιγμών, που στάθηκαν καίριες ως τη μέρα που τη γνωρίζουμε μέσα από ένα βιβλίο. Κι εκείνη πρώτη, θα αντιστρέψει το χρόνο που μετράνε τα ρολόγια, όχι μετρώντας τον με στερεότυπα ημερολόγια, αλλά αξιοποιώντας τη συναισθηματική της εμπειρία, θα αποφασίσει κοιτάζοντας πια αλλιώς το παρόν και το μέλλον της, το ίδιο της το παρελθόν, τη συμβουλεύει, ζωντανεύοντας ξανά, ό,τι από παλιά έμεινε στη μέση κι άξιζε να συνεχίσει.
Το μυθιστόρημά σας, δεν στοχεύει μονάχα στο συναίσθημα, αλλά βλέπει τη ζωή με χιούμορ.
Το χιούμορ, είναι ό,τι ακριβότερο έχουμε να φυλάξουμε σε μια δύσκολη εποχή. Κι απορρέει άφθονο μέσα από καθημερινά για όλους μας περιστατικά. Αυτό συμβαίνει και στον «Απρίλη», ανάμεσα στη ροή γεγονότων που αφορούν στο συναίσθημά μας, τρέχουν εύθυμες ή απρόβλεπτα κωμικές ατάκες ή καταστάσεις. Ίσως γιατί ένα τέτοιο βιβλίο, δε θέλει μόνο να ψιθυρίσει στον αναγνώστη ότι ο χρόνος λειτουργεί προς όφελός του, αλλά να θυμίσει και τη χαρούμενη και φωτεινή πλευρά των πραγματικών γεγονότων, ακόμα και των διαλόγων, που συχνά συμβαίνει να μοιραζόμαστε με τρίτους. Σε μια εποχή γεμάτη κακές ή φοβικές ειδήσεις, ένα βιβλίο παλεύει να μας θυμίσει, ότι δεν είναι τόσο δύσκολο τελικά, να δούμε τη ζωή αισιόδοξα και σίγουρα με περισσότερο κέφι. Αυτό, εξακολουθεί να μην κοστίζει έτσι κι αλλιώς.
Τι θα προτείνατε στους αναγνώστες του Αll4fun;
Να διαβάζουν περισσότερο, έστω κι αν αυτό συμβαίνει περιστασιακά και ανά περιόδους. Περισσότερες από δυο δεκαετίες τώρα, διδαχτήκαμε να ζούμε στα σπίτια με τηλεοράσεις ανοιχτές, συχνότητες που εκπέμποντας σαχλαμάρα, κομίζουν προσωπικά οφέλη. Ένα βιβλίο, αξίζει να σε παίρνει κάθε τόσο από τα προσωπικά σου καθημερινά και μέσα από μια μυθιστορία, που μιλάει γι’ άσχετους με σένα ίσως χαρακτήρες, να κινητοποιεί σε σένα –κάτι που συνέβη πρώτιστα στον συγγραφέα- μια σειρά από ακριβά, αλλά ξεχασμένα σ’ έναν κόσμο θορύβων, συναισθήματα. Μια φράση που ακούω τακτικά, είναι ότι «δεν έχω διάθεση να διαβάσω», θέση και φύση ολότελα εσφαλμένη για μένα. Το βιβλίο πρέπει από μόνο του να σε κατευθύνει με τη δύναμή του έτσι, ώστε να μη σου πέσει από τα χέρια, πριν φτάσεις τη μέση ή το τέλος του. Αν έχει φτάσει κανείς να πιστεύει ότι αυτό το γλυκό κόλλημα έχει χρόνια να του συμβεί, θα ‘πρεπε να ξανασκεφτεί τις επιλογές προσώπων και τίτλων, μιας και ο καθένας από μας, το λέω τόσο σαν συγγραφέας, όσο και σαν υπεύθυνος εκδόσεων σ’ έναν τετράχρονο αλλά λαμπερό εκδοτικό οίκο: σημαντικά βιβλία, συνεχίζουν να γράφονται στη χώρα μας. Ας αναζητήσει ο καθένας μας τα επόμενα βιβλία που τον ενδιαφέρουν, χωρίς να συμβουλεύεται πειραγμένες λίστες «ευπωλήτων» ή βιτρίνες, φουλ από τη διαφημιστική προώθηση, που συχνά, πρεσβεύει άνθρακες αντί για θησαυρό.
Αν θέλετε, λοιπόν, να ανακαλύψετε τον “δικό σας” Απρίλη δεν έχετε παρά να διαβάσετε το καινούριο μυθιστόρημα του Γιάννη Φιλιππίδη, και η περίοδος των καλοκαιρινών σας διακοπών θα φανεί σύμμαχος σε αυτό το ταξίδι…
Της Αλεξίας Βλάρα,13-07-2014