Μια ερωτική περιπέτεια που κατέληξε σε αναγκαστικό γάμο.
Μια εξωσυζυγική σχέση, η οποία για να συνεχιστεί, θα έπρεπε να βγει οπωσδήποτε η σύζυγος από τη μέση.
Ένας πληρωμένος δολοφόνος.
Ένα σύστημα δικαιοσύνης που θα ήταν εξίσου ένοχο, όσο και οι εγκληματίες, αν δεν υπήρχε ένας έντιμος ένορκος για να μειοψηφήσει.
Ένας αποφασισμένος συγγενής, ο οποίος αγωνίστηκε σκληρά προκειμένου να οδηγήσει τον σύζυγο της ξαδέρφης του με τις τεράστιες διασυνδέσεις, όπως και τον φίλο του, ενώπιον της δικαιοσύνης…
Αυτή είναι η αληθινή ιστορία που συνέβη πριν από 63 χρόνια και την οποία, έπειτα από τόσο καιρό, αποφάσισε να την μοιραστεί με τους αναγνώστες ο Λουκάς Κονανδρέας, διαπρεπής γιατρός στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ και γιος του ξαδέρφου της Παναγιώτας. Της νεαρής γυναίκας από το μικρό χωριό Κουπάκι Φωκίδας που προτίμησε να πεθάνει από το να χωρίσει. Θύμα του συζύγου της αλλά και της παθογένειας μιας μικρής συντηρητικής κοινωνίας στην Ελλάδα του 1950.
Τίτλος: Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη- Αληθινή Ιστορία του Φόνου της Παναγιώτας
Συγγραφέας: Λουκάς Κονανδρέας
Σελίδες: 312
Εκδότης: Ιδιωτική έκδοση
Το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρώτα στα αγγλικά στην Αμερική, έχει λάβει τις εξής διακρίσεις:
Χρυσό Βραβείο Beverly Hills, Book Awards, κατηγορία True Crime, 2016
Χρυσό Βραβείο eLit Awards, Illuminating Digital Publishing Excellence, κατηγορία True Crime, 2016
Βραβείο Nonfiction Authors Association, 2014, ΗΠΑ
Το βιβλίο θα το βρείτε σε όλα τα βιβλιοπωλεία κατόπιν παραγγελίας και στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο greekbooks.gr
Ένα μήνυμα διαχρονικό
Για τη συγγραφή του βιβλίου Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη- Αληθινή Ιστορία του Φόνου της Παναγιώτας, ο Λουκάς Κονανδρέας επιστράτευσε τις μνήμες του, τα πρακτικά από τις δύο δίκες που έγιναν, τις εφημερίδες της εποχής, καθώς και άφθονο υλικό που συγκέντρωσε ο ίδιος από τις 160 περίπου συνεντεύξεις που πήρε. Γιατί όμως αποφάσισε να γράψει για έναν φόνο, ο οποίος έγινε πριν από 63 ολόκληρα χρόνια σε ένα άγνωστο μικρό χωριό; Φυσικά, ήταν ένας φόρος τιμής στην Παναγιώτα και τον πατέρα του που πήρε πάνω του όλες τις ευθύνες συμβάλλοντας στην αποδόση της δικαιοσύνης. Επίσης, μέσα από αυτή τη συγκλονιστική ιστορία, ζωντανεύει και η ελληνική επαρχία των προπολεμικών, κατοχικών και πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, με τη συντηρητική νοοτροπία, τους ιερούς δεσμούς αίματος και την παθολογία της μικρής κοινωνίας που οδήγησε την Παναγιώτα να απαντά, σε όσους την προέτρεπαν να χωρίσει τον σύζυγό της που την κακοποιούσε «Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμενη» .
.
Όμως πέραν αυτού, η συγκεκριμένη ιστορία κρύβει μέσα της κάτι ακόμη, πολύ πιο διαχρονικό. Το σημειώνει στο βιβλίο του ο ίδιος ο συγγραφέας:
Η ιστορία μου ξεκίνησε σαν μια ρομαντική σχέση μεταξύ δυο νέων και κατέληξε σε γάμο σχεδόν διά της βίας. Το τελευταίο συνεχίζει να γίνεται ακόμη και σήμερα σε πολλά μέρη του κόσμου.
Η ιστορία μου είχε εξωσυζυγικές σχέσεις. Υπάρχουν παντού. Συνεχίστηκε με κακοποίηση συζύγου και όλα αυτά τα χρόνια που ασκώ το ιατρικό λειτούργημα έχω θεραπεύσει θύματα τέτοιας κακοποίησης.
Η συζυγική σχέση στην ιστορία μου είχε στοιχεία που καθαρά έθεταν σε κίνδυνο τη ζωή του ενός από το ζευγάρι και έπρεπε να έχουν γίνει ενέργειες για να αποφευχθεί το κακό, αλλά η αγάπη σε συνδυασμό με κοινωνικούς περιορισμούς δεν το επέτρεψαν. Γίνεται ακόμη και σήμερα.
Υπήρχαν τίμιοι και ευσυνείδητοι άνθρωποι στην ιστορία μου, που ήταν έτοιμοι να κάνουν τις απαραίτητες θυσίες και να υποστούν τις συνέπειες για τη στάση τους. Ακόμη υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι.
Η ιστορία μου έφερε στην επιφάνεια άδικα δικαστήρια και ακόμη διαβάζουμε συχνά για αυτά. Και μιλάει για καλούς συγγενείς, που παρά τις δυσκολίες που μπορεί να υπήρξαν, υποστήριξαν το δίκαιο των δικών τους σε βαθμό ακόμη και παράλογο πολλές φορές. Ένα καλό παράδειγμα.
Αυτή η διαχρονική δυναμική που πηγάζει από την ιστορία της Παναγιώτας αλλά και ο τρόπος της γραφής είναι που χάρισε και στην πρώτη, την αγγλική έκδοση του βιβλίου, πολλά βραβεία αλλά και θερμές κριτικές.
«Καλύτερα Σκοτωμένη παρά Χωρισμένη», νέο βιβλίο, αληθινή ιστορία που συνέβη πριν από 63 χρόνια. Ποιο είναι το θέμα της ιστορίας;
Σε ένα ορεινό απομονωμένο βουνό τότε, δυο νέοι η Παναγιώτα και ο Γιώργος τα φτιάχνουν και ο Γιώργος, αφού της υπόσχεται ότι θα την παντρευτεί, την πείθει να κάνει σεξ μαζί του. Όταν φάνηκε ότι αθετούσε την υπόσχεση του η οικογένεια της Παναγιώτας επεμβαίνει και τελικά παντρεύονται. Για τα επόμενα 13 χρόνια η Παναγιώτας κακοποιείται από τον Γιώργο, ο οποίος δημιουργεί εξωσυζυγικές σχέσεις, ενώ κάνει πολλές προσπάθειες να πείσει και να εξαγοράσει ανθρώπους, προκειμένου να την σκοτώσουν. Η Παναγιώτα το μαθαίνει όπως και οι δικοί της αλλά επειδή αγαπά τον Γιώργο και επειδή δεν υπήρχε άλλη γυναίκα χωρισμένη στο χωριό αρνείται και όταν οι πιέσεις να χωρίσει το Γιώργο φτάνουν στο απροχώρητο απαντά «Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη».
Φίλος του Γιώργου την πυροβολεί και την σκοτώνει ένα βράδυ και όταν μετά από προσπάθειες του πατέρα μου – ξαδέλφου και προστάτη της ορφανής Παναγιώτας – οι δολοφόνοι έρχονται αντιμέτωποι με την δικαιοσύνη, τα χρήματα και οι πολιτικές διασυνδέσεις του Γιώργου επηρεάζουν τους ενόρκους. Τόσο ο ίδιος, όσο και ο φίλος του θα αθωώνονταν αν δεν υπήρχε ένας από τους δέκα ενόρκους να μειοψηφήσει και να γίνει νέο δικαστήριο. O πατέρα μου καταστράφηκε τότε οικονομικά στην προσπάθεια να αποδοθεί δικαιοσύνη για την ξαδέλφη του.
Πώς και αποφασίσατε μετά από 63 χρόνια να δημιουργήσετε αυτό το βιβλίο;
Αρχικά, ήξερα ότι ήταν μια πολύ καλή ιστορία βγαλμένη από τη ζωή. Με λεπτομέρειες που κοιτούσαν τη ζωή όχι μόνο με γυμνό μάτι αλλά με μικροσκόπιο. Οι χαρακτήρες της ιστορίας κλήθηκαν να πάρουν τέτοιες αποφάσεις που μόνο και μόνο στη σκέψη ότι κάποιος θα έμπαινε στη θέση τους προκαλεί ρίγος. Αυτό το αισθανόμουν ο ίδιος αλλά και όσοι ήξεραν ή άκουγαν την ιστορία. Συχνά με ρωτούσαν: «Και μετά τι έγινε: Τελικά δεν τον χώρισε; Πες μου, πες μου. Τελικά την σκότωσε; Δικάστηκαν οι ένοχοι;». Όλοι ήθελαν να μάθουν και δεν σταματούσαν να με ρωτούν, σε σημείο μάλιστα που αν και σεβόμουν το ενδιαφέρον τους όλο αυτό γινόταν βαρετό και φορτικό. Αλλά η αλήθεια που πήγαζε από την ιστορία δεν ήταν σε καμία περίπτωση βαρετή.
Η ιστορία ήταν ενδιαφέρουσα και γι’ αυτό και δεχόμουν τόσες ερωτήσεις. Και έπειτα σκέφτηκα: Αφού ενδιαφέρει τόσο κόσμο, γιατί να μην την ακούσουν και άλλοι μέσω ενός βιβλίου; Και κάπως έτσι προέκυψε. Υπήρξε, όμως, και ένας ακόμη λόγος. Οι ήρωες στην ιστορία μου, η Παναγιώτα, ο Θανάσης, ο Δημοσθένης Δαπόντες, μνημονεύτηκαν. Μέσα από αυτό το βιβλίο τους αποδόθηκε η τιμή που τους άξιζε. Τέλος, δεν το κρύβω πως ήταν και μια δική μου, προσωπική ικανοποίηση και απόλαυση. Αισθανόμουν καλά να ξαναγυρνάω το νου στα παιδικά εκείνα χρόνια. Όταν μάλιστα συνδύαζα το γεγονός αυτό με μια ανάλυση των θεμάτων αλλά και των χαρακτήρων της ιστορίας, των οποίων οι ενέργειες με δίδαξαν πολλά, τότε το και το «αισθανόμουν καλά» γινόταν μέθη.
Θεωρείτε ότι μετά από τόσα χρόνια το σύστημα της δικαιοσύνης και η νομοθεσία έχει εξελιχθεί πάνω σε περισσότερα δικαιώματα πάνω στις γυναίκες;
Η γυναίκα του σήμερα στην Ελλάδα θα πρέπει να αισθάνεται τυχερή σε σχέση με τις μέρες της Παναγιώτας. Έχει μορφωθεί και έχει ομορφύνει. Προσέχει τη σιλουέτα, δουλεύει λιγότερο (τις περισσότερες φορές βέβαια) και πάντα σε καλύτερες συνθήκες. Αυτά την τροφοδοτούν με εμπιστοσύνη και ανεξαρτησία. Επιπλέον, η δικαιοσύνη σήμερα προστατεύει τη γυναίκα πολύ πιο πολύ αναλογικά με το παρελθόν. Της έχει δώσει δικαιώματα, όπως για παράδειγμα σε ό,τι σχετίζεται με την περιουσία ενός ζευγαριού που από ότ,ι θυμάμαι δεν υπήρχε πριν μερικά χρόνια. Σχεδόν πάντα παίρνει την κηδεμονία, αν φτάσει στον χωρισμό.
Οι νόμοι, επίσης, είναι πολύ πιο δυνατοί στο να αναγκάζουν τον χωρισμένο σύζυγο να πληρώνει ό,τι πρέπει στην γυναίκα και παιδιά του. Το αν η πρόοδος αυτή είναι αρκετή είναι άλλο και μεγάλο θέμα. Θα χρειαστούν σίγουρα και άλλα βήματα αφού υπάρχουν ακόμη και στον δυτικό κόσμο στοιχεία που αποδεικνύουν ότι από τα δυο φύλλα ευνοείται ο άνδρας. Θα ήταν, ωστόσο, καλό να βλέπουν οι γυναίκες του δυτικού κόσμου και του σήμερα τις γυναίκες του τρίτου κόσμου, πολλές από τις οποίες ζουν όπως- αν όχι και χειρότερα- από την Παναγιώτα.
Το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρώτα στα αγγλικά στην Αμερική, έχει λάβει αρκετές διακρίσεις, πώς αισθάνεστε για αυτό;
Μου αρέσει που μνημονεύτηκαν η Παναγιώτα, ο Θανάσης ο πατέρας μου, ο Δημοσθένης Δαπόντες, που ήταν ο μοναδικός ένορκος που τιμίως και ευσυνειδήτως αρνήθηκε και δεν ακολούθησε τους άλλους ενόρκους. Αισθάνομαι περηφάνεια, αλλά όχι εγωισμό. Και η περηφάνεια επεκτείνεται στην οικογένεια μου και στην πατρίδα μου. Μου αρέσει ότι το βιβλίο μου, που αναφέρεται σε μια παλαιά Ελληνική ιστορία, διαβάζεται, εκτιμάται και ευχαριστεί όχι μόνο τον Ελληνισμό της Αμερικής άλλα και τους υπόλοιπους. Καλό είναι για όλους μας πιστεύω όταν ακούω Αμερικανούς που έχουν διαβάσει την ιστορία να λένε: «Πώς μπόρεσαν οι απλοί εκείνοι άνθρωποι που ζούσαν τότε σε ένα μικρό χωριό στα βουνά και που πολλοί ήταν και αγράμματοι να επιζήσουν, να σκεφτούν, να ελιχθούν… Θα πρέπει να ήταν έξυπνοι άνθρωποι». Και κάποιος άλλος δίπλα απαντά: «Αυτοί ήταν έξυπνοι πριν 2500 χρόνια και μιλάμε για πριν 50-60;». Μπορεί αυτό να μην σε κάνει να αισθάνεσαι περήφανος σαν Έλληνας;
Περιμένετε την ανάλογη αγάπη του κόσμου για το βιβλίο σας και στην Ελλάδα;
Ναι. Και οι μέχρι τώρα κριτικές και οι εντυπώσεις του κόσμου που έχουν φτάσει στ’ αυτιά μου, κάτι τέτοιο δείχνουν .
Θίγετε κάποια ευαίσθητα θέματα στο βιβλίο σας, όπως είναι η δημοκρατία, η εντιμότητα, η συνείδηση και η ισοτιμία. Αυτές οι αξίες θεωρείτε ότι αλλάζουν ανάλογα με τα εκάστοτε συμφέροντα;
Τι λέξεις!!! Τι έννοιες!!!
Δημοκρατία: Όλα τα πολιτικά συστήματά αλλά και οι μικρότερες οργανωμένες ομάδες ατόμων μέσα στα συστήματα αυτά σε κάποιο στάδιο την Δημοκρατία επικαλούνται. Την κόβουν και την ράβουν στα μέτρα τους. Σαν να μην υπάρχει ορισμός αλλά μια σειρά λέξεων και επιχειρημάτων που όπως παρουσιάζονται δείχνουν στο τέλος ότι ο Δήμος κυβερνά.
Εντιμότητα: Πιο εύκολο να χαρακτηριστεί γιατί είναι πιο προσωπική/ ατομική σε σχέση με τον Δήμο. Αλλά όταν διαγνωστεί είναι δεύτερο όνομα. Δεν υπάρχει ο Δήμος για να τα ρίξει κανείς εκεί. Αλλάζει σχετικά με τα συμφέροντα; Ασφαλώς αλλάζει, αλλά μετά από κάθε υποβάθμιση της θα υπάρξει απολογισμός στο τρίτο κομμάτι της ερώτησης, στη συνείδηση.
Συνείδηση: Σοβαρή, ειλικρινής συνομιλία με το εαυτό. Τα βρίσκετε ή αλλιώς δεν σε παίρνει ο ύπνος! Αλλάζει με τα εκάστοτε συμφέροντα; Μπορεί, αν φυσικά υπάρχει. Πιστεύω ότι όσο πιο γρήγορα χάνεται και όσο πιο συχνά ξανά χάνεται τόσο κακοήθης και αθεράπευτη γίνεται.
Ισοτιμία: Ίσως η πιο δύσκολη έννοια στην εφαρμογή της. Σε κάθε βήμα μας την συναντάμε. Υπάρχουν τόσες προκαταλήψεις και τόσο καλά ριζωμένες στην καθημερινή συμπεριφορά της κοινωνίας ανισοτιμίες, που η παραβίαση της πολλές φορές μας είναι ακατάληπτη. Είναι η πιο εύκολη να αλλαχτεί αρκεί μόνο να μην υπάρξει πολύ σοβαρή αντίδραση από την υποτιμούμενη πλευρά.
Τι θα συμβουλεύατε στους νέους για την σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα; Να κυνηγήσουν τα όνειρα τους εκτός της Ελλάδας ή να μείνουν και να το παλέψουν;
Αρκετά κοινωνικοοικονομικά που σχετίζονται με την ερώτηση σας δεν τα κατέχω. Γιατρός είμαι. Επιπλέον, αν και διατήρησα στενούς δεσμούς με την πατρίδα, τα όνειρα τα κυνήγησα εκτός Ελλάδας. Έφυγα με εφόδια και παράλληλα μου δόθηκε ένα δυσανάλογο με τους περισσότερους αβαντάζ. Όλα αυτά αποτελούν προϋποθέσεις υποκειμενισμού. Αλλά επιστρατεύοντας την κοινή λογική, σας δίνω μια ειλικρινή καλόπιστη γνώμη: Εκτός έφυγαν σχεδόν ένα εκατομμύριο νέοι, όπως αναφέρω και στην ιστορία μου, το 1905/1915. Και τι αποτέλεσμα είχε; Ναι, σκληρή δουλειά, ξενιτιά, διακρίσεις κτλ αλλά η Ελληνοαμερικανική κοινότητα ανθεί εδώ. Και έχει που ανθεί πριν ακόμη τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Αν οι σημερινοί νέοι είχαν δουλειά στην πατρίδα καλώς. Αλλά έχουμε 8 περίπου χρόνια που το ποσοστό των ανέργων νέων είναι πάνω από το 50%.Τι περιμένουν; Επιπλέον το εκτός σήμερα σημαίνει κυρίως Ευρώπη. Δηλαδή δυο ώρες αεροπορικώς. Μπορούν να κάνουν διακοπές στην ηλιόλουστη Ελλάδα. Ακόμη και Σαββατοκύριακο, αν τα οικονομικά βελτιωθούν. Και την ίδια στιγμή να μάθουν και άλλες ξένες γλώσσες, και μια διαφορετική κοινωνική συμπεριφορά που τις περισσότερες φορές είναι καλύτερη από αυτή που ξέραμε. Και, έπειτα, μπορούν να επιστρέψουν και να κάνουν μια δουλειά δίκη τους με Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Και φυσικά όταν θα φτάσει η ώρα για σύνταξη, πάλι εκεί θα είναι η Ελλάδα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Θα γράφατε κάποιο άλλο βιβλίο;
Ναι έχω στο νου μου 2-3. Όλα αληθινές ιστορίες. Για την μια από αυτές έχω κάνει και σκελετό.
Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες μας.
Αρνούμαι να παραδεχτώ ότι λόγω των οικονομικών δυσκολιών υπάρχει η περιγραφόμενη κατάθλιψη και σε πολύ μεγάλο βαθμό μιζέρια στον Έλληνα. Δεν του πάει. Και αν όντως το αισθάνεται τόσο βαριά, λάθος κάνει.
Η χώρα μας είναι χώρα ΜΕΓΑΛΗ και χώρα ΝΕΑ (στην Εφηβείας της θα έλεγα).
Η εξήγηση:
Μεγάλη είναι γιατί έχει κάνει μεγάλα πράγματα. Σχεδόν ολόκληρος ο πολιτισμός του σήμερα από τον Έλληνα ξεκίνησε. Εμείς βάλαμε τα θεμέλια στα οποία όλοι οι άλλοι μόνο προσθέτουν. Αν υπάρχει κάποια κρίση περαστική θα είναι. Χάνεται το DNA; Όχι βέβαια.
Νέα και εφηβική είναι αν αναλογιστεί κανείς ότι το 1830 απαρτιζόταν μόνο από τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Κάπου 30 χρόνια μετά πρστέθηκε η Θεσσαλία. Γύρω στο 1913 η Μακεδονία και λίγο μετά η Θράκη. Τα Δωδεκάνησα το ‘47. Όλα αυτά μετά 400 χρόνια σκλαβιάς. Ξέρετε συμπατριώτες Έλληνες πολλούς λαούς που μετά 400 χρόνια άντεξαν, αναστήθηκαν και ξεκίνησαν κράτος χωρίς να έχουν χαθεί/ αφανιστεί;
Αλλά και τι ακολούθησε: Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και ο χειρότερος ακόμα Εμφύλιος. Δηλαδή τι χρόνος της έμεινε για να «μεγαλώσει», να ενηλικιωθεί η χώρα αυτή; Με βάση τους παραπάνω υπολογισμούς 65 χρόνια. Φτάνουν αυτά για ενηλικίωση όταν ξεκινάς και πάλι κατεστραμμένος οικονομικά αλλά και έχοντας υιοθετήσει αναγκαστικά μια νοοτροπία λανθασμένη, η οποία όμως ήταν απαραίτητη για να επιβιώσεις από τη σκλαβιά και τους πολέμους; Γι’ αυτό θυμώνω όταν ακούω πολλούς (σχεδόν όλους) να κλαίγονται και να αλληλοκατηγορούνται. Ένα λάθος κάναμε. Αυτά κάνουν οι νέοι, οι έφηβοι. όπως τους είπα. Μετά ωριμάζουν και κάνουν οικογένεια. Σαν σοφοί που είμαστε υπομονή θα κάνουμε. Και καλύτεροι θα βγούμε καθώς θα μάθουμε από τα λάθη μας.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Λουκάς Αθανασίου Κονανδρέας είναι γιατρός και γεννήθηκε στο Κουπάκι Φωκίδας. Σπούδασε Ιατρική στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετά τη στρατιωτική του θητεία και το «αγροτικό ιατρείο»μετανάστεψε στον Καναδά και στις ΗΠΑ για μετεκπαίδευση στην Ιατρική (Τορόντο, Σικάγο και Καλιφόρνια). Άσκησε επείγουσα ιατρική σε διάφορα νοσοκομεία της Καλιφόρνιας και στη συνέχεια μετακόμισε στο Κονέκτικατ, όπου οργάνωσε και διευθύνει μέχρι σήμερα ένα ιατρικό κέντρο επειγόντων περιστατικών. Είναι παντρεμένος με τη Γεωργία, η οποία είναι διδάκτωρ Ψυχολογίας και έχουν δυο γιους που βρίσκονται στο στάδιο των πανεπιστημιακών τους σπουδών.
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο μπορείτε να βρείτε σ’ αυτό το link:http://www.vassosotiriou.gr/
Της Αλεξίας Βλάρα, 18-9-2016