H δεύτερη μέρα στο Φεστιβάλ Αναλόγιο 2017 του Θεάτρου Τέχνης στην οδό Φρυνίχου, κύλησε με το αφιέρωμα στη Σλοβακική δραματουργία.
Ήδη είχε προηγηθεί το πρωί στο χώρο της Έκθεσης βιβλίου στο Ζάππειο, παρουσίαση-συζήτηση των τριών έργων που παίζονται στο φεστιβάλ, με τη συμμετοχή μάλιστα δυο από τους συγγραφείς τους Zuzana Uličianska, Dodo Gombár και του μεταφραστή τους, Γιώργο Παπαγιαννάκη.
Στο “Euroroom” του Dodo Gombár γίναμε όλοι μέτοχοι ενός συγκλονιστικού μονολόγου του Στέφαν που είναι Σλοβάκος, που ειναι Ρομά και που πλέον είναι Ευρωπαίος. Λόγος χειμαρρώδης αλλά βαθιά ουσιαστικός, σε μια τόσο εύστοχη μετάφραση του Γιώργου Παπαγιαννάκη, με απλή, καθημερινή διάλεκτο αλλά ουδόλως απλοϊκή αφού κατάφερε να μεταφέρει τη σλοβακική αργκό στην αντίστοιχη ελληνική χωρίς να εκχυδαΐσει το λόγο.Το “Euroroom” κλείνει πονηρά το μάτι σε μια Ευρώπη που πλασάρεται ανοιχτή, δημοκρατική, προοδευτική και ελευθερη και που στην ουσία ειναι βαθιά κλειστοφοβική, συντηρητική και γεμάτη αγκυλώσεις.
Ο Σλοβάκος Στεφάν, βρήκε τον ιδανικό ερμηνευτή του στο πρόσωπο του Κωσταντή Μιζάρα, ο οποίος υπό τις οδηγίες της εξαιρετικά ισορροπημένης και χωρίς ακρότητες σκηνοθεσίας της Ελένης Γεωργοπούλου, κατέθεσε μια πραγματικά σπουδαία ερμηνεία. Άμεση, λιτή, σπιρτόζα αλλά τόσο επικεντρωμένη, “to the point” όπως λεν κι οι Ευρωπαίοι. Η Αγγελική Τόμπρου, πίσω του και δίπλα του, “φωτιζε” σημεία της ερμηνείας του ενώ ο Μιχάλης Κλαπάκης τον οδήγησε ηχητικά και μουσικά σε εκείνο το εξαίσιο ραπ κρεσέντο του.
Το “Euroroom” θα επαναληφθεί τη Δευτέρα 18/9 στις 7.00 (μην το χάσετε)
Ο Μενέλαος Καραντζάς, σκηνοθέτησε το γεμάτο συμβολισμούς σπονδυλωτό έργο του Viliam Klimáček “Η ημέρα που πέθανε ο Γκαγκάριν” το οποίο αναφέρεται σε τρεις διαφορετικούς χρόνους της Σλοβακίας. Χρόνοι, οι οποίοι ακόμα και αν υπήρξαν ιστορικοί, το περιβάλλον και το πλαίσιο τους είναι φανταστικό: το 1968, μετά από μία πυρηνική έκρηξη οι κάτοικοι της Σλοβακίας, που για λόγους προόδου και ευημερίας έχει γίνει μέλος της Ευρασιατικής Ένωσης, ζουν αποκλειστικά μέσα σε ουρανοξύστες. Το 1988, η δράση μεταφέρεται σε μια στρατιωτική βάση στη Σλοβακία, ενώ το 2018, ο πρώτος Σλοβάκος αστροναύτης, που είναι μέλος του πληρώματος του Ευρωπαϊκού διαστημικού σταθμού, καλείται να θυσιαστεί για την πατρίδα του και την Ευρώπη.
Και στις τρεις ο συνδετικός κρίκος είναι η μορφή του Γιούρι Γκαγκάριν, ο άνθρωπος που στο πρόσωπό του πήραν σάρκα και οστά όλα τα όνειρα της ανθρώπου για τα αστέρια και το διάστημα. Ο Γκαγκάριν μετατρέπεται πια σε σύμβολο ανεκπλήρωτων ονείρων, απότομης προσγείωσης στη σκληρή πραγματικότητα μετά τον εξανεμισμό κούφιων λόγων και υποσχέσεων.Μόνο θυσίες τελικά από τον άνθρωπο;
Μια παράσταση, επικεντρωμένη στο κείμενο, ίσως η πιο “αναλογική” μέχρι τώρα του Φεστιβάλ, με ιδιαίτερη έμφαση στο λόγο και τον “χρωματισμό” του για την ερμηνεία των χαρακτήρων του έργου, με εύστοχες πινελιές χιούμορ από το σκηνοθέτη Μενέλαο Καραντζά ο οποίος έχει επιμεληθεί και τη μουσική επένδυση.
Ο Νίκος Λεκάκης “κλέβει” την παράσταση στην τρίτη ιστορία με την κίνηση του αστροναύτη στο διάστημα.
“Η ημέρα που πέθανε ο Γκαγκάριν” θα επαναληφθεί τη Δευτέρα 18/9 στις 20.00
γράφει ο Κώστας Ζήσης