Πριν πολλά χρόνια, στις γειτονιές της Σικελίας, άνθιζε μια ρομαντική παράδοση, γνωστή ως “La Fuitina”.
Νεαρά ερωτευμένα ζευγάρια το έσκαγαν στα κρυφά από τα πατρικά τους, για να είναι μαζί. Λίγες μέρες μετά, εμφανίζονταν πιασμένοι χέρι-χέρι, για να αποδείξουν σε όλους, ανοιχτά και χωρίς φόβο, την ερωτική τους σχέση. Από τη εκείνη στιγμή, όμως, η καλή φήμη της ανύπαντρης κοπέλας κατέρρεε δημόσια. Η μοναδική διέξοδος να αποκατασταθεί η χαμένη τιμή της, βρισκόταν μέσα σε δυο λέξεις. “Matrimonio riparatore”, αποκατάσταση μέσω γάμου, με τις φτωχές οικογένειες που δεν μπορούσαν να αντέξουν τα οικονομικά βάρη της προίκας για τις κόρες τους, να ανακουφίζονται που το φτωχό τους κορίτσι είχε την τύχη και την ευλογία του αγνού, αληθινού και ανιδιοτελούς έρωτα και να δίνουν ολόψυχα την ευχή τους. Πολύ ρομαντικό για τις μέρες μας…
Όμως, η λάμψη εκείνου του παλιού ιταλικού ρομάντζου, δεν ήταν πάντα χρυσός. Μάλιστα, είχε πολλές σκοτεινές πτυχές και, για την ακρίβεια, σε πολλές περιπτώσεις δεν είχε τίποτα το ρομαντικό και δεν έμοιαζε και τόσο στην παραπάνω “γλυκιά” ιστορία.
Μέσω της La Fuitina, πολλά νεαρά κορίτσια, έπεφταν θύματα μνηστήρων που είχαν απορρίψει ή ανεπιθύμητων θαυμαστών, που αγνοούσαν. Οι νέοι, τυφλωμένοι από έρωτα και πείσμα, απήγαγαν και στη συνέχεια βίαζαν τις κοπέλες, ώστε, εκείνες να μην έχουν πια άλλη επιλογή από το να τους παντρευτούν. Ο γάμος – αποκατάσταση, δεν προστάτευε μόνο το θύμα από την κοινωνική κατακραυγή, αλλά και τον θύτη από την ποινική δίωξη, βάσει του τότε σχετικού νόμου. Η σεξουαλική βία θεωρείτο αδίκημα κατά των ηθών και όχι κατά του προσώπου. Μια κοπέλα δεν είχε πολλές επιλογές. Είτε υποβαλλόταν σε γαμήλια αποκατάσταση, για την επαναφορά της τιμής της ίδιας και της οικογένειάς της, ή είχε να αντιμετωπίσει το μέλλον της απορριπτέας από όλους γεροντοκόρης, την ταμπέλα της αμαυρωμένης πόρνης, καθώς και το βάρος της ευθύνης, που θα κουβαλούσε μονάχα εκείνη, για τη βία που είχε υποστεί. Θύμα και θύτης την ίδια στιγμή.
Η Franca Viola, μια όμορφη 17χρονη, που ζούσε σε μια μικρή πόλη της Σικελίας, το Alcamo και παιδί γεωργικής οικογένειας, είχε την ατυχία να γνωρίσει τη βίαιη πλευρά της “La Fuitina”. Για πολλούς μήνες, ο Filippo Melodia, ένας εύπορος, αλλά με κακές επιρροές, νεαρός άνδρας την πολιορκούσε. Ο αρραβώνας τους κράτησε μόνο για λίγο, αφού μετά τη σύλληψή του για κλοπή και την αποκάλυψη της αστυνομίας για στενές σχέσεις με τοπική μαφιόζικη οικογένεια, η Viola αποφάσισε να χωρίσει από εκείνον, με τους γονείς της να συμφωνούν. Βγαίνοντας από τη φυλακή, ο Melodia άρχισε πάλι να την φλερτάρει, ενώ εκείνη τον αποθάρρυνε πότε ευγενικά και πότε αδιαφορώντας. Ενοχλούσε την ίδια και την οικογένειά της, απειλώντας τον πατέρα της με = πυροβόλο όπλο, φωνάζοντας: “Αργά ή γρήγορα, θα το κάνω. Θα σε πυροβολήσω στο κεφάλι με αυτό”. Αποφασισμένος πως αυτό το κορίτσι του ανήκει, συγκέντρωσε δώδεκα από τους φίλους του και τις πρώτες πρωινές ώρες της 26ης Δεκεμβρίου 1965, διέρρηξαν το σπίτι της, χτύπησαν τη μητέρα της, η οποία απεγνωσμένα προσπαθούσε να σώσει την κόρη της, έπιασαν και έσυραν τη Franca με τον 8χρονο αδερφό της, Mariano, κλοτσώντας και ουρλιάζοντας, σε ένα αυτοκίνητο. Τους οδήγησαν σε μια απομονωμένη αγροικία στα περίχωρα της πόλης, όπου ο Filippo τη βίασε. Λίγο αργότερα, αδελφός της αφέθηκε ελεύθερος, ενώ εκείνη κρατήθηκε σε απομόνωση και βιάστηκε επανειλημμένα. Ο πατέρας της προσποιήθηκε να συμβιβαστεί με τους απαγωγείς, ενώ στην πραγματικότητα συνεργαζόταν στενά με τις αστυνομικές αρχές στην προετοιμασία της επιτυχούς σύλληψής τους. Οχτώ ημέρες μετά, η Franca αφέθηκε ελεύθερη και οι απαγωγείς συνελήφθησαν.
Φυσικά, ο Melodia προσφέρθηκε να την αποκαταστήσει, ως ο βιαστής, που παραδοσιακά, με το που παντρευόταν το θύμα του, έσβηνε αμέσως το έγκλημά του και μετατρεπόταν σε νομοταγή πολίτη και καλό σύζυγο με καθαρό πρόσωπο.
Ένας μπούσουλας, ένας άγραφος νόμος παραλογισμού και αδικίας, διακόπτεται ξαφνικά από ένα ηχηρό “όχι”. Ένα “όχι” που η Franca Viola είχε το θάρρος να πει στον βιαστή και παρ’ ολίγον σύζυγό της, αρνούμενη την πρόταση του και ενεργώντας ενάντια στην κοινή πρακτική της σικελικής κοινωνίας. Σύμφωνα με τον παραδοσιακό κοινωνικό κώδικα, αυτή της η επιλογή την έκανε μια “svergognata donna” (ξεδιάντροπη γυναίκα), με χαμένη τιμή και αυτό σηματοδότησε την αρχή των προβλημάτων για την οικογένεια.
Η μικρή πόλη που ζούσαν την εξοστράκισε. Ο πατέρας της έλαβε απειλές θανάτου. Η οικογένειά απειλούταν και διωκόταν, καθημερινά, μέχρι το σημείο να τους κάψουν τον αμπελώνα και το κτήμα τους. Στην δίκη του Filippo Melodia και των συνεργών του, οι δικηγόροι του εργάστηκαν σκληρά για να δυσφημίσουν τη Franca, επιμένοντας ότι ενθάρρυνε και συναίνεσε στη Fuitina. Οι δικαστές δεν πίστεψαν λέξη και τον καταδίκασαν σε 11 χρόνια φυλάκιση. Ο ίδιος, άσκησε έφεση κατά της ποινής του, που τελικά μειώθηκε στα 10 χρόνια, 2 από αυτά στη Modena της Ιταλίας. Πέντε από τους συνεργάτες του στο έγκλημα αθωώθηκαν και οι υπόλοιποι εξέτισαν ποινές πολύ επιεικείς. Όσο για την μετέπειτα τύχη του Melodia, τo 1976 αποφυλακίστηκε και δύο χρόνια αργότερα, σκοτώθηκε σε μαφιόζικη εκτέλεση.
Το μόνο σίγουρο είναι πως η Franca δικαιώθηκε για την τόλμη και την αξιοσημείωτη δύναμή της. Παντρεύτηκε τον παιδικό της αγαπημένο Giuseppe Ruisi, που επέμεινε να παντρευτεί την κοπέλα που πάντα αγαπούσε, παρά τις απειλές, αλλά μετά την απόκτηση της άδειας γάμου, έπρεπε να πάρει άδεια οπλοκατοχής, για να είναι σε θέση να προστατεύσει τον εαυτό του και τη μέλλουσα σύζυγό του, από το τότε ακόμα εχθρικό κλίμα.
Ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας, Giuseppe Saragat, απέστειλε δώρο για την ημέρα του γάμου τους και ο Πάπας Παύλος VI τους τίμησε με προσωπική συνάντηση, εκφράζοντας και οι δύο δημοσίως την εκτίμησή τους για το θάρρος της Viola και την αλληλεγγύη τους. Έγινε εθνικό σύμβολο για τον φεμινισμό, τίτλο που ποτέ δεν εκμεταλλεύτηκε. Το άρθρο του νόμου, σύμφωνα με το οποίο, ένας βιαστής μπορούσε να παραγράψει το έγκλημά του με το να παντρευτεί το θύμα του, καταργήθηκε δέκα χρόνια αργότερα, το 1981. Η γενναιότητά της, έφερε την αλλαγή της ιταλικής κοινωνίας και άνοιξε το δρόμο στις γυναίκες να διεκδικήσουν την αξιοπρέπειά τους κόντρα στους σαθρούς νόμους και να πουν, χωρίς, πλέον, να ντρέπονται, “Όχι!”
Η υπόθεση επηρέασε τόσο τη χώρα και την κοινή γνώμη, που έγινε ταινία, με τίτλο “The Most Beautiful Wife”, βασισμένη στην αληθινή ιστορία της Franca Viola και της La Fuitina, με πρωταγωνίστρια την νεαρή τότε Ornella Muti στο κινηματογραφικό της ντεμπούτο.
Σήμερα, η Franca Viola είναι γιαγιά. Έχει δύο γιους και τρία εγγόνια και εξακολουθεί να ζει με τον σύζυγό της στο Alcamo. Όταν της ζητήθηκε να σχολιάσει τη στάση που πήρε τότε ενάντια στις παλιές αξίες, τα ήθη και τις συμπεριφορές, εκείνη είπε, “Δεν ήταν μια θαρραλέα κίνηση. Έκανα απλώς, ό,τι ένιωσα ότι έπρεπε να κάνω… άκουσα την καρδιά μου”.
Tης Έλενας Αρώνη, 22/9/2015