Ένας μετρονόμος ηχεί καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης.
Hδη λοιπόν από την έναρξη του έργου ο ήχος δημιουργεί στον θεατή την αίσθηση του καθορισμένου, με αυστηρή ακρίβεια μετρημένου και σχεδιασμένου, απ’ όπου η δυνατότητα διαφυγής, παράκαμψης ή ανυπακοής καθίσταται αδύνατη.
Διότι ο μετρονόμος αποτελεί το πλέον αποτελεσματικό σύμβολο του ελέγχου.
Και η έννοια αυτή μετατρέπεται σε κυρίαρχη έννοια της παράστασης, μαζί με τις συνέπειες που επιφέρει, όπως λχ. την αίσθηση της ασφυξίας, που προκύπτει από την αδυναμία αντίδρασης, επέμβασης και αλλαγής ενός προβλεπόμενου και εν τέλει επιβαλλόμενου πλαισίου.
Μέσα από τη σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου, ο οποίος πραγματοποίησε και τη διασκευή του γνωστού καφκικού έργου, αποτυπώνεται σκηνικά η επιβολή και κυριαρχία του συστήματος, κυρίως με τη χρήση μασκών από τους ηθοποιούς-εκπροσώπους του. Οι μάσκες λευκές, ογκώδεις και άμορφες λειτουργούν αποτελεσματικά: οπτικοποιούν με τον πλέον εύστοχο τρόπο την έννοια του συστήματος.
Απρόσωπο, άμορφο, ακαθόριστο και παραμορφωμένο. Ανοίκειο και γι’ αυτό παραμορφωμένο. Διότι σε ένα ιδανικό επίπεδο όφειλε να τοποθετείται στην καρδιά του οικείου. Η παραμόρφωση αυτή διαφαίνεται και από την μορφή των σκηνικών αντικείμενων.
Είναι στο σύνολό τους λοξά, δίνοντας έτσι την αίσθηση ενός αλλοιωμένου περιβάλλοντος-πλαισίου. Επίσης, προκαλεί την εντύπωση του ολισθηρού και του ασταθούς, της απουσίας ισορροπίας. Η σκηνική κυριαρχία της ασπρόμαυρης αισθητικής εξουδετερώνει την ύπαρξη χρωμάτων, δημιουργώντας την εντύπωση μιας αυστηρότητας, αλλά και νοσηρότητας, παραπέμποντας στην κινηματογραφική αισθητική του γερμανικού εξπρεσιονισμού.
Πρέπει να τονίσουμε πως στην ενδυματολογική ασπρόμαυρη αισθητική εμπεριέχεται και ο ίδιος ο κατηγορούμενος, σα να μη διαχωρίζεται ουσιαστικά από τους κατήγορούς του, καθώς στην πραγματικότητα αποτελεί και ο ίδιος μέρος του μηχανισμού.
Κινησιολογικά, οι στυλιζαρισμένες κινήσεις των ηθοποιών, με αποκορύφωμα την ουσιαστική μετατροπή τους σε μαριονέτες, αποτελούσαν μια εύστοχη σκηνική αποτύπωση της υποταγής στην συστημική κυριαρχία και της παραγωγής ανθρώπων-πιονιών.
Στο αποτέλεσμα αυτό συντελεί και η υποκριτική των ηθοποιών, κυρίως μέσω της ταυτόχρονης χορωδιακής ομιλίας τους, αλλά και της ταχύτητας των εκφερόμενων μονολόγων, η οποία αποκαλύπτει την μηχανιστική, ουσιαστικά αυτοματοποιημένη εκφορά του λόγου των εκπροσώπων του συστήματος, σα να προηγούνται της σκέψης τα λόγια που πρέπει να ειπωθούν, μαρτυρώντας την απουσία του προσώπου-υποκειμένου.
Ουσιαστικό ρόλο κατέχει και ο φωτισμός: λειτουργεί σαν κριτής-δικαστής, συγκεκριμένα μέσω της δημιουργίας ενός φωτισμού ανακριτικού, ο οποίος όμως πηγάζει άνωθεν, χωρίς να φαίνεται το σημείο προέλευσής του, το οποίο καθίσταται αόρατο.
Το χιούμορ του έργου, μαύρο και γκροτέσκο, παγώνει στα χείλη του θεατή πριν προλάβει να ολοκληρωθεί. Συνολική εκτίμηση της παράστασης αποτελεί η εντύπωση ενός σκηνικά άρτιου και λεπτοδουλεμένου αποτελέσματος. Οι ηθοποιοί δημιουργούν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα συνόλου, όπου ο ένας αποτελούσε συμπλήρωμα και προέκταση του άλλου.
Μέσω της σωματικότητάς τους -της πλαστικότητας των κινήσεών τους- δημιουργούν ένα επιπλέον παράλληλο κείμενο. Τους αναφέρουμε όλους, καθώς θα ήταν άδικο να ξεχωρίσουμε κάποιον: Μιχάλης Συριόπουλος, Κίττυ Παϊταζόγλου, Θάνος Λέκκας, Ελένη Βλάχου, Σωκράτης Πατσίκας, Μάνος Γαλάνης, Ειρήνη Μπούνταλη, Παντελής Βασιλόπουλος, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Ελένη Βλάχου, Φοίβος Συμεωνίδης.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Πάσχου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παντελής Φλατσούσης
Βοηθός σκηνογράφου: Πολυάννα Βλατή
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Ηθοποιοί: Μιχάλης Συριόπουλος, Κίττυ Παϊταζόγλου, Ελένη Βλάχου, Θάνος Λέκκας, Σωκράτης Πατσίκας, Μάνος Γαλάνης, Ειρήνη Μπούνταλη, Παντελής Βασιλόπουλος, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Ελένη Βλάχου, Φοίβος Συμεωνίδης
ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 21.15, θέατρο Πόρτα
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Κανονικό εισιτήριο: Παρασκευή & Σάββατο 15 ευρώ, Κυριακή 12 ευρώ
Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων): 10 ευρώ
Ανέργων 8 ευρώ
Της Ιφιγένειας Καφετζοπούλου, 30/1/2017